44 SPECIAL ARBEIDSMARKT DOOR: HANS BEKKERS BEELD: SHUTTERSTOCK Voor duizenden financiële medewerkers bij gemeenten gaat er de komende vijf jaar veel veranderen. Administratieve, boekhoudkundige banen verdwijnen door verdergaande automatisering. De nadruk verschuift naar bedrijfseconomische analyses, bedoeld voor college en ambtelijke top. DIGITALISERING VRAAGT ANDERE VAARDIGHEDEN GEZOCHT: PAARSE MEDEWERKERS OP FINANCIËN De invulling van de financiële functie bij gemeenten wordt de komende jaren veel meer strategisch van karakter. Dat heeft gevolgen voor een groot deel van de circa tienduizend gemeenteambtenaren die op dat terrein werkzaam zijn, zo blijkt uit een verkenning die in opdracht van het A&O fonds Gemeenten is uitgevoerd onder 44 gemeenten. Eén van de belangrijkste triggers voor die verandering waarmee financials te maken gaan krijgen: de tekorten in het sociaal domein. De afgelopen jaren zijn steeds meer verantwoordelijkheden verlegd van de centrale naar de lokale overheid. Die nieuwe verantwoordelijkheden leiden voor gemeenten tot financiële en inhoudelijke uitdagingen, zo staat het enigszins eufemistisch in het rapport. Wat wordt bedoeld, is dat de decentralisaties van met name de taken in het sociaal domein gemeenten opzadelen met gigantische tekorten. Mede daardoor is de rol van de financiële functie cruciaal geworden. De tekorten versterken de noodzaak van het samenvoegen van financiële en niet-financiële informatie in TIENDUIZEND FINANCIALS Momenteel werken er circa tienduizind personen in een financiële functie bij gemeenten. Als ook financiële medewerkers die buiten de financiële functie werken – bijvoorbeeld in het sociaal domein – worden meegerekend, gaat het om nog veel meer medewerkers. Op Operationele Financiën zitten de meesten. Daarbij gaat het om onder andere medewerkers financiële administratie, medewerkers debiteuren/crediteuren, administratief medewerkers en medewerkers grootboek. Zij houden zich bezig met het beheren van de administratie, het verwerken van verrekeningen en maand-, kwartaal- of jaarafsluitingen. Hier zit ongeveer 45 procent van het totaal aan financials. Op Financial Control is 30 procent van het totaal werkzaam. Daar ressorteren de controllers, de medewerkers bedrijfsvoering en AO/IC, financieel adviseurs en consulenten en medewerkers planning en control. Zij ondersteunen de organisatie bij het besturen en beheersen van de organisatie. Binnen dit vakgebied vallen activiteiten die te maken hebben met de planning- en controlcyclus, het opstellen van sturingsinformatie, kwaliteits- en risicomanagement en het uitvoeren van interne controles en beheersing. Op Business Control (25 procent) tenslotte zitten financieel strategisch adviseurs, controllers, business controllers en concern controllers. Zij ondersteunen de organisatie met input en advies gericht op het nemen van (strategische) besluiten en het optimaliseren van de bedrijfsvoering. Hierbij gaat het onder andere om het uitvoeren van analyses, plannen, begroten, prognosticeren, het opstellen van business cases én hierover het gesprek voeren met de organisatie. Business Control kijkt breder dan alleen vanuit financieel perspectief. combinatie met geavanceerde analyses om zo tijdig mogelijk tot juiste inzichten te komen en te kunnen ingrijpen. Behalve de impact van de tekorten in het sociaal domein, vergroot ook de coronacrisis nog eens de noodzaak om de financiële functie anders in te richten. De komende vijf jaar verleggen volgens de verkenning van het A&O fonds gemeenten om die reden het accent van het effectief uitvoeren van de administratie naar meer bedrijfseconomische analyses bedoeld voor college, directie en management. Daarmee komt het zwaartepunt van de financiële functie te liggen bij het ondersteunen van en adviseren over strategische besluitvorming. HANDMATIGE INVOER EXIT Werkzaamheden zoals het verwerken van transacties, het opstellen van rapportages en het uitvoeren van controles zullen (deels) worden overgenomen door technologie en gaan volgens de onderzoekers in ieder geval aanzienlijk minder tijd kosten. Zo veel repeterend en routinematig werk door automatisering al niet verdwijnt, zal het naar verwachting worden uitgevoerd door minder, maar hoger geschoolde medewerkers. Boekhoudkundige vaardigheden zullen minder van belang zijn. Waar medewerkers eerst een proces grotendeels zelf uitvoerden, zullen ze nu meer de regie moeten voeren op een automatisch proces. Dat proces vraagt niet meer om handmatige invoer: factuurherkenning bijvoorbeeld kan het aantal menselijke handelingen terugbrengen in het proces van bestellen tot en met betalen. Dat levert BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 45 | 2020
45 Online Touch Home