slagen. Want daarvoor is juist een denk wijze nodig die gebaseerd is op variatie, betekenis geven, vertrouwen en nabijheid.’ Wat moet er nog meer gebeuren om wel te slagen? ‘Het begint bij het formuleren van een gegronde visie en het organiseren van zorg vanuit die inhoud. Stel jezelf de vraag waarom jouw organisatie bestaat. Het ‘Overal zie je nu de invoering van zelfsturende teams alsof dat de oplossing is’ antwoord kan bijvoorbeeld zijn: wij zijn er om ondersteuning te bieden op een manier die de eigen kracht van jongeren versterkt. Vervolgens vertaal je dat antwoord consequent door in al je werkzaam heden. Als je daarmee begint, kom je direct regels en activi teiten tegen die de hulp verleners belemmeren om te doen waarvoor jouw orga nisatie bestaat: doen wat nodig is om de cliënt te helpen. Overal zie je nu de invoering van zelfsturende teams alsof dat de oplossing voor alles is. En ook nog vaak zonder te doorgronden wat zelforganisatie daadwerkelijk betekent. Dat is een kortzichtige manier van werken. Het is geen doel om zelfsturend te zijn. Goede zorg bieden, dát is het doel.’ Alles ter discussie stellen wat je gewend bent. Dat vraagt nogal wat van een organisatie. ‘Het is ook een ingewikkeld proces, waarvoor helaas geen stappenplan bestaat. Dat erkennen, is al een belangrijke stap. Managers zullen zich misschien afvragen of ze het al die jaren fout hebben gedaan. Dat geldt ook voor staf, ondersteunende diensten en hulpverleners. Maar dat is niet de vraag waar het over gaat. Deze tijd vraagt om een andere manier van werken. Dat betekent dat we onszelf en het werk opnieuw moeten uitvinden. Op zoek naar de nieuwe toegevoegde waarde die we willen bieden. Dat kan voor onzekerheid zorgen. En de neiging aanwakkeren om terug te grijpen op het bekende. Je ziet het vaak gebeuren na incidenten. De media duiken erbovenop, de raad van bestuur schrikt en voelt direct de neiging om centraal te gaan sturen. Want ‘dit mag nooit meer gebeuren’. Er komen nieuwe protocollen, meer aandacht voor risicobeheersing. Een reactie die totaal tegengesteld is aan wat wenselijk is. Ja, een bestuurder moet adequaat reageren op een incident. Maar wél in lijn met de principes van het anders organiseren. Wie succesvol wil transformeren, zal lef en doorzettingsvermogen moeten tonen.’ Over Annemarie van Dalen In haar boek Zorgvernieuwing beschrijft organisatieantropoloog Annemarie van Dalen de innovatieve werkwijzen en organiseerpatronen van zorgorganisaties Esdégé-Reigersdaal en Buurtzorg Nederland. In november verzorgde zij de inleiding en een workshop op het door FCB georganiseerde seminar ‘Leidinggevende in verandering.’ Anders organiseren in de zorg omvat 5 principes, volgens Annemarie van Dalen. Deze staan op andersorganiserenvandezorg.nl Jeugdzorg 7
8 Online Touch Home