op één lijn 32 3e uitgave 2008 Het RAKKER2 team bestaat uit: Drs. Gerald Ramos Dr. Sandra Kuiper Prof. Dr. André Knottnerus Mw. Kitty van der Meer Mw. Arja van de Voorde Prof. Dr. Hans Severens Prof. Dr. Onno van Schayck onderzoeker projectleider projectleider onderzoeksassistente longfunctie assistente adviseur adviseur Als u vragen heeft over dit project of meer informatie wenst kunt u contact opnemen met de onderzoeker, Gerald Ramos. gerald.ramos@hag.unimaas.nl / 043-3882883. Wij streven ernaar u ieder kwartaal via ‘op één lijn’ op de hoogte te houden van de voortgang van dit project. Pneumokokkenvaccin bij ouderen CAPITA-onderzoek – een update DOOR MARIEKE BOLKENBAAS EN MARC BONTEN, ONDERZOEKERS Op 13 oktober is de CAPITA-studie van start gegaan, een grote vaccinatiestudie die wordt uitgevoerd door het Julius Centrum van het UMC Utrecht het effect van een nieuw pneumokokkenvaccin bij mensen van 65 jaar en ouder wordt onderzocht. In Limburg doen 135 huisartsen mee aan de CAPITAstudie. Deelnemers ontvangen het pneumokokkenvaccin of placebo, en krijgen daarnaast de griepprik. Voor deze eenmalige koppeling van het onderzoek aan de griepvaccinatie vindt niet alleen om praktische redenen plaats maar ook omdat zo goed naar het toegevoegde effect van pneumokokkenvaccinatie naast de griepvaccinatie gekeken kan worden. Helaas verloopt de CAPITA-studie niet zo vlekkeloos als de onderzoekers hebben gepland. Hoofdonderzoeker Marc Bonten: “Het plan om 83.000 deelnemers in 6 weken te vaccineren was natuurlijk erg ambitieus. Het had gekund als al onze aannames correct waren geweest en we geen onverwachte tegenslagen hadden gehad. Een aantal aannames bleek te optimistisch en daar kwamen we gaandeweg achter. Grotere problemen ontstonden echter door twee belangrijke tegenslagen. Nadat aanvankelijk verwacht werd dat het griepvaccin pas eind oktober beschikbaar zou zijn, en het hele programma, inclusief het uitnodigen van kandidaat-deelnemers een aantal weken was opgeschoven, bleek begin september dat het griepvaccin toch gewoon in de eerste week van oktober werd afgeleverd. Daardoor hadden we nog maar een korte periode waarin we alle 200.000 kandidaatdeelnemers moesten uitnodigen. Vervolgens maakte het mailing bedrijf cruciale fouten bij de verwerking van adressen aangeleverd door de huisartsen, de verzending van uitnodigingen en der verwerking van de antwoorden. In verband met privacy-wetgeving moest dit alles door een derde partij gebeuren, waardoor wij pas na alarmerende berichten van huisartsen beseften wat er zoal fout was gegaan. Vervolgens hadden we maar beperkte mogelijkheden, wederom in verband met privacy, om de gemaakte fouten te herstellen. Dat heeft helaas heel veel deelnemers gekost. “ Ook Marieke Bolkenbaas, arts-onderzoeker en huisarts in opleiding, kreeg veel klachten van huisartsen: “Wij zijn enorm vaak gebeld door praktijken die zelf geconfronteerd werden met problemen naar aanleiding van de mailing, of die juist veel klachten van patiënten kregen. Dat is natuurlijk een heel vervelende situatie, zowel voor de praktijken als voor ons als onderzoekers. De logistieke problemen namen op dat moment zo de overhand dat we bijna zouden vergeten waar het eigenlijk om gaat: het eigenlijke doel van het CAPITA-onderzoek, de onderzoeksvraag die we willen beantwoorden.” Waar gaat het CAPITA-onderzoek nu precies om? De vraag die de onderzoekers willen beantwoorden is of vaccinatie van 65-plussers met het pneumokokkenvaccin een toegevoegde waarde heeft bovenop de –in Nederland zeer goed georganiseerde- griepvaccinatie. In 2003 heeft de Gezondheidsraad zich over dit vraagstuk gebogen. De Raad kwam er niet uit, met name omdat er onvoldoende vergelijkend onderzoek op dit gebied is verricht. Vooralsnog heeft de Gezondheidsraad daarom geadviseerd pneumokokkenvaccinatie voor 65-plussers niet op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma, echter met de aanbeveling tot het verrichten van nader vergelijkend onderzoek van voldoende omvang. Voor het CAPITA-onderzoek wordt gebruik gemaakt van een nieuw 31
32 Online Touch Home