op één lijn 36 1e uitgave 2010 “Leefstijl-solidariteit”binnen SmILe. Studie naar medische Informatie en Leefwijzen in eindhoven. WESP STUDENT LINDA BONNIE. BEGELEIDERS MARJAN vAN DEN AkkER EN BEN vAN STEENkISTE. Aan de andere kant kan het ook gevaarlijk zijn om selectie op basis van leefstijl in de gezondheidszorg toe te passen, omdat er dan een tweedeling kan ontstaan tussen verschillende inwonersgroepen in Nederland, waarbij zwakkere groepen buitengesloten kunnen raken. Daarnaast lijkt het ook niet eerlijk om mensen alleen op hun leefstijl af te rekenen, omdat gezondheid niet alleen door leefstijl wordt bepaald, maar onder andere ook door woonomgeving en genetische factoren. In dit onderzoek binnen de SMILE-studie is met een vragenlijst gekeken naar hoe solidair mensen zijn met medemensen met een ongezonde leefstijl. Ook is onderzocht of bepaalde kenmerken van mensen invloed hebben op de manier waarop zij over solidariteit met leefstijl denken. Aan het onderzoek hebben in totaal 5.995 patiënten van Stichting Gezondheidscentra Eindhoven (SGE). Hiervan was 57% vrouw, de gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 58 jaar (SD: ±17 jaar) en 44,5% van de deelnemers was hoogopgeleid. Het Nederlandse gezondheidszorgsysteem is gebaseerd op het gelijkheidsprincipe: alle deelnemers krijgen onder alle omstandigheden de zorg waar zij recht op hebben, ongeacht hun financiële status, medische voorgeschiedenis, etc. Deze gelijkheid is voor een belangrijk deel gebaseerd op solidariteit: ziektekosten worden verdeeld over alle Nederlanders door middel van de zorgverzekeringspremie. Maar wat als blijkt dat een deel van de kosten voor gezondheidszorg voorkomen hadden kunnen worden, alleen al door gezond te leven? Hierdoor ontstaat de discussie of het eerlijk is dat mensen die wel gezond leven, op moeten draaien voor kosten die ontstaan als gevolg van de ongezonde leefstijl van andere personen. Bijna de helft van de ondervraagden vond dat mensen die roken of te dik zijn meer premie moeten betalen voor hun zorgverzekering. vooral mannen, hoger opgeleiden, mensen met een klein sociaal netwerk, een lage leeftijd, een gezonde leefstijl en een hoge kwaliteit van leven zijn minder solidair. Daartegenover staat dat mensen vinden dat ouderen juist minder premie hoeven te betalen voor hun zorgverzekering. Met betrekking tot sporters zijn de meningen verdeeld: het aantal mensen dat vindt dat sporters meer, dan wel minder premie moeten betalen, is ongeveer gelijk. De solidariteit met een ongezonde leefstijl is, op basis van het onderzoek, niet zo laag als we hadden verwacht. Het is echter de vraag in hoeverre de solidariteit op dit niveau blijft, daarom zou het interessant zijn om de mate van solidariteit over een langere periode te meten. Ook zou een lage solidariteit gevolgen kunnen hebben voor de gehele Nederlandse maatschappij. Het zou dan ook van belang zijn om te onderzoeken welke gevolgen dat zijn en in welke mate zij invloed hebben. 57
58 Online Touch Home