IJsvogels in de winter, HAK een WAK Hoofdstuk 9 Met het toepassen van informatie uit deze handleiding kunnen wij de ijsvogelstand bevorderen. Maar wat doen wij in de winter als het water steeds meer en langer bevroren raakt? IJsvogels kunnen dan niet meer bij hun voedsel, vis, komen en gaan dood. Door het klimaat in ons land hebben wij hier redelijk zachte winters. Af en toe spreken wij over een strenge winter, vooral als er (bijna) een Elfstedentocht gereden kan worden. In die winters hebben wij te maken met strenge vorst. Een periode van twee weken waarin het meeste water bevroren is, is zo ongeveer de grens om te overleven als ijsvogel. Bij drie weken ijs is er bijna geen ijsvogel die dat nog overleeft. In de hoop ijsvogels te redden is door de IJsvogelwerkgroep Gooi en Vechtstreek al enkele keren de actie ‘HAK een WAK’ opgezet. Vrijwilligers komen daarbij in actie om dicht bij hun huis een wak open te houden of te maken. Is er een ijsvogel in de buurt dan is de kans groot dat die snel aanwezig is en hopelijk kan overleven. Werkwijze • Let op gevaar, doe het liever niet alleen. • Kijk waar wakken zijn, of • Kijk waar een geschikte plek voor een wak is. • Kies een rustige plek; op de oever zijn bomen of struiken. • Onder bomen/struiken bevriest het water minder snel. • Benut plaatsen bij een duiker, damwand met overstort, brug, kwelplek. • Stoot met een lange balk, staaf ijzer het ijs stuk. • Duw de ijsschotsen onder het ijs. • Kleine stukken ijs verwijderen met een schepnet of hark. • Een wak van 1-2 m² is groot genoeg. • Plaats eventueel een tak, stok, paal als zitplaats. • Scherm een wak met takken af als dat gevaar oplevert voor schaatsers. • Controleer zo vaak als nodig is om het wak open te houden. • Vraag andere mensen ook een wak open te houden. Nadere informatie Als u een wak klein houdt, is de kans minder groot dat er allerlei watervogels in gaan zitten. Die watervogels bemesten het water wat negatief is voor de waterkwaliteit. In een wak zal dat sneller gebeuren dan wanneer er geen ijs is. Extra bemesting door watervogels wordt intensief afgebroken door bacteriën en schimmels. Daar is veel zuurstof voor nodig waardoor er in de onmiddellijke omgeving een zuurstof tekort kan ontstaan. Hierdoor kan veel vissterfte optreden. Bij kleine wakken doen zich deze problemen vrijwel niet voor. NB: Bij sneeuwval kan het de vissen helpen als u de sneeuw van het ijs schuift. Er komt dan meer licht door het ijs. Algen onder het ijs kunnen zo weer zuurstof produceren, vissen en andere dieren zoals amfibieën, profiteren hiervan. Landschap Noord-Holland - IJsvogelhandleiding 17
18 Online Touch Home