Ab Harrewijnrede Martijn van der Steen (NSOB) Cliëntenparticipatie hoort bij het oude poldermodel Er zijn allerlei ontwikkelingen gaande in de maatschappij. De overheid trekt zich verder terug. De eigen verantwoordelijkheid wordt aangesproken. Daar staat tegenover dat er nog altijd cliënten zijn die een beroep moeten doen op diezelfde overheid, omdat ze geen werk hebben of hulp nodig hebben bij het vinden van werk dat bij hun mogelijkheden past. Cliëntenparticipatie is bij wet geregeld, maar staat ook onder druk. Er zijn veranderingen te verwachten? Welke dan? Martijn van der Steen, adjunct-directeur van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) laat er zijn licht over schijnen. Toen Van der Steen in 2014 zijn Ab Harrewijnrede hield, stond Nederland aan de vooravond van decentralisatieprocessen. per 1 januari 2015 is de participatiewet ingevoerd. De Wmo heeft een nieuw jasje . De toegang tot de Wajong is gewijzigd. De Wsw zit in een sterfhuisconstructie. inmiddels zijn twee jaar verstreken. Cliëntenparticipatie is stevig opgeschud en er wordt op allerlei vlakken gezocht naar een invulling. Er zijn allerlei nieuwe vormen: van louter cliëntenparticipatie is een verschuiving zichtbaar richting burgerparticipatie. Er zijn brede cliëntenraden. Kortom: het rommelt. ‘Eigenlijk zien we dat cliëntenparticipatie een beetje hoort bij de ‘vroegere tijden’ waarin het poldermodel opgeld deed. Voor cliënten en burgers was het jarenlang normaal om zich te voegen naar de instituties. Die waren leidend. Maar daarin zien we grotere veranderingen. Het is niet langer de overheid die iets in gang zet en daarbij mensen zoekt die mee kunnen praten. Nee, meer en meer organiseren mensen het zelf allemaal wel. Ze doen dat uit eigen beweging en op hun eigen voorwaarden. Dan zie je dat cliëntenparticipatie zoals die nu is georganiseerd niet meer past. Cliënten moeten vertegenwoordigd worden. Dat is duidelijk. Ik ben bang dat we het kind nu angstvallig in bad houden, terwijl het allang schoon is We moeten het kind niet met het badwater weggooien, maar ik ben bang dat we het kind nu angstvallig in bad houden terwijl het allang schoon is. De waarde waar Ab Harrewijn zich sterk voor maakte moet worden behouden, maar het middel is niet heilig. Sterker nog: ik denk dat het middel ons bij de realisatie van die waarde, die gedachte, in de weg begint te zitten.’ Representatief Van der Steen is de eerste om te erkennen dat cliëntenparticipatie een ingewikkelder verhaal is dan het gezamenlijk oprichten van buurtraden of een speeltuinbestuur. En toch zal er wat veranderen. ‘Wat nu gebeurt bij cliëntenparticipatie is dat een clubje mensen praat over de gehele breedte van 5 magazine cliëntenparticipatie 2017
6 Online Touch Home