loopt vaak vooruit op de formele inspraak. In deze fase is veel meer invloed mogelijk en is het plan vaak nog helemaal niet in beton gegoten. Dat laatste is vaak wel het geval als de formele inspraak start. Initiatiefnemers van dergelijke projecten zijn zich meer en meer bewust van deze effecten en gaan steeds vaker in een vroege fase in overleg met de omgeving. Niet altijd even makkelijk. Want voor de omgeving is vervolgens de vraag hoe serieus je de initiatiefnemer moet nemen. Vaak zijn overheden in deze fase nog niet bereid voor het initiatief te gaan staan, omdat de formele procedures nog niet gestart zijn. En daar komt bij dat als je mee gaat praten over het initiatief, je als omgeving erkent dat er een initiatief gaat komen. Hier schuilt dus ook een dilemma voor de omgeving. Vaak kiest de omgeving daarom maar om niet actief te praten en te gaan voor de (kleine) kans om het initiatief geheel te voorkomen in een gerechtelijke procedure. Toch beter uitleggen Onoplosbare dilemma’s? Volgens mij niet. Het kernissue is het feit dat een omgeving iets in haar omgeving moet dulden wat in het nationaal belang is. Onbegrip over nut en noodzaak hiervan blijft lang hangen. Dit vergt uitleg, veel uitleg. Kennelijk weten we de boodschap van klimaatverandering en de aanpak ervan niet krachtig of duidelijk genoeg neer te zetten. Waarom is - zonder uitzondering - iedere astronaut die in de ruimte geweest is, zich opeens bewust van de noodzaak van klimaataanpak? Dat 34 Beeld: Pondera Consult Tekst: Atze Jan de Vries, Hans Rijntalder geldt ook voor wetenschappers en bijvoorbeeld meteorologen. Zij hebben iets gezien of ze weten iets wat anderen niet weten. Anders gezegd, we hebben te maken met kennisachterstand bij veel mensen. Naar mijn mening moet het mogelijk zijn om groepen mensen niet alleen te overtuigen van het nut van een windproject in de buurt, maar zelfs om ze enthousiast te maken daarvoor. Nut voor de maatschappij kan op zich toch gevoel voor eigenwaarde en saamhorigheid brengen? Op kleine schaal bij kleinere projecten lukt dat. Neem het project Windpark Nijmegen-Betuwe. Geen splijtzwam, maar een bindmiddel. ‘Geen splijtzwam, maar een bindmiddel.’
35 Online Touch Home