We hebben ons goed verdiept in hoe de buurlanden het doen, door met overheden en bedrijven te spreken. Er is een systeem gekozen dat een uitrol à la Denemarken combineert met een verbeterde versie van de netaansluiting uit Duitsland en de monitoringsvereisten van het Verenigd Koninkrijk. In het Energieakkoord is windenergie op zee vervolgens opgenomen als onderdeel van een uitgebreid pakket aan maatregelen, dat door veel groepen gesteund wordt. Windenergie op zee is als het ware meegelift op het brede draagvlak en succes van het Energieakkoord, en daardoor in zijn geheel overeind gebleven. Wat dat betreft is het Energieakkoord als een kaartenhuis, trek je er één optie uit dan zakt het hele akkoord in elkaar. Dat is dan ook niet gebeurd en wind op zee stond ineens weer vol op de agenda.’ Leeg vel papier ‘Heel bijzonder is’, aldus Bert Wilbrink, ‘dat er een nieuwe Wet windenergie op zee moest komen om de nieuwe wijze van uitrol mogelijk te maken en dat daarbij begonnen kon worden met een leeg vel papier. Nieuwe wetten borduren meestal voort op bestaande, maar hier werd een geheel nieuw systeem in wetgeving gevat. Uiteindelijk lukte het tot ieders verbazing, om de nieuwe Wet windenergie op zee in een recordtempo zonder één amendement door de Tweede Kamer te loodsen. Daarbij was het erg handig dat we tegelijkertijd werkten aan zowel de kavelbesluiten voor de windparken als aan de nieuwe wet, zodat deze goed op elkaar aansluiten. Vervolgens werden ook de vijf kavelbesluiten in het gebied Borssele onherroepelijk zonder dat enig beroep werd aangetekend. Heel opmerkelijk als je nagaat dat er vrijwel geen windpark op land is dat er door komt zonder Raad van State procedure.’ Open monden van verbazing En dan de eerste tenderuitslag. René Moor: ‘Het lage bedrag per kilowattuur van de winnaar van de tender leverde open monden van verbazing op. Niemand had verwacht dat al bij de eerste tender zo’n grote kostenreductie zou plaatsvinden. De snelheid waarmee het gelukt is om het hele nieuwe stelsel op te tuigen, in wetgeving te verankeren en de kostenreductie die uit de tender komt, heeft ook in de hoogste regionen van EZ voor toenemend enthousiasme gezorgd. Dat minister Kamp zijn rug recht hield in de Kamer en politiek de kastanjes uit het vuur haalde voor windenergie op zee, heeft ook enorm geholpen. De minister was daarbij echt onderdeel van het team.’ De winnaar van de tweede tender van Borssele, het consortium Shell-Eneco-Mitsubishi-Van Oord, ligt met zijn bieding nog weer 25% onder het al spectaculair lage bod van DONG die de eerste tender won. Dat bewijst dat het tendersysteem structureel tot lagere kosten leidt. Een besparing voor de Nederlandse staat - en de belastingbetaler - van vele miljarden aan subsidie. Knap staaltje teamwork Windenergie: nieuwe icoon op de Noordzee Het is knap dat het gelukt is om een nieuw stelsel op te tuigen en daarbij ook een heel strakke planning te halen. René Moor: ‘In het mijlpalenplan was de vroegste datum ook gelijk de uiterste. Er zat totaal geen speling in de planning. Nuchter beschouwd zeg je dan, dat gaat dus niet. We hebben tegen elkaar gezegd: klopt, maar laten we het gewoon proberen. En we haalden de mijlpalen wèl! Dat gaf steeds meer energie en we gingen steeds harder werken. We beseften dat we samen iets heel gaafs aan het doen waren. Naast dat er heel hard gewerkt is, hebben we samen ook de successen gevierd zoals het eerste kavelbesluit en natuurlijk de eerste tenderuitslag. We opereren daarbij als één team, niet alleen EZ-IenM-RWS maar ook met RVO voor onder meer de site-investigations en TenneT voor de netaansluitingen.’ Die samenwerking ontstond niet vanzelf. René Moor: ‘Toen we bij EZ met juristen gingen nadenken over 56 Beeld: Ed van Rijswijk, Ministerie van Economische Zaken Tekst: Mariëlle de Sain, Eric Arends
57 Online Touch Home