Overheid en beleid Arbeidsmarkt vergt radicale reorganisatie De tweedeling in de beroepsbevolking wordt steeds schrijnender. Pogingen om mensen met een uitkering aan werk te helpen, falen. Zie dat onder ogen en maak banen voor mensen die (tijdelijk) niet meekunnen, stellen Jos Verhoeven en Ton Wilthagen. Tekst: Jos Verhoeven en Ton Wilthagen Foto: Frans van Lieshout De begeleiding van werklozen heeft nagenoeg geen effect, blijkt uit het rapport ‘Kansrijk Arbeidsmarktbeleid’ van het Centraal Planbureau. Dat is ook onze waarneming. Beleid dat is gericht op het naar regulier werk geleiden van mensen, is illusiepolitiek en wensdenken waar niemand iets mee opschiet. Hoe staan we ervoor? Zo’n 1,4 miljoen mensen ontvangen een uitkering wegens werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of bijstandsbehoefte. Dat is 14 procent van de beroepsgeschikte bevolking. In de bijstand worden alleen al 383.000 uitkeringen verstrekt, en dat aantal neemt niet af. Er is dus sprake van een onvoorstelbaar grote groep mensen die geen werk kan vinden, dan wel niet in staat is om te werken. Topsport Toegegeven, het zou mooi zijn als iedereen op de reguliere markt (grotendeels) zelfstandig het minimumloon zou kunnen verdienen. Maar de kans daarop wordt almaar kleiner, omdat werken topsport is geworden, alleen weggelegd voor een steeds kleinere groep die past in de door technologie gedreven banen, bij bedrijven die noodgedwongen verder rationaliseren en flexibiliseren. Sommigen hebben de hoop gevestigd op economische groei, waardoor er meer trek in de schoorsteen van het uitkeringsgebouw zou kunnen ontstaan. Ook die redenering is kortzichtig, omdat groei alleen maar meer door technologie gedreven banen creëert. Dat zijn geen banen die aansluiten bij de kwalificaties van de huidige uitkeringsgerechtigden. Het wordt tijd te erkennen dat de huidige arbeidsmarkt geen plek heeft voor iedereen. De bakens moeten radicaal worden verzet, in het belang van individu en maatschappij. Terecht vinden we het tegenwoordig een probleem dat productieve mensen in een uitkering stromen. Om dat op te lossen, moeten we niet vasthouden aan bekende beleidsstrategieën. De radicale omzwaai die wij voorstaan, is het » Regulier werk is topsport, dat kan niet iedereen Start Foundation – Baanbreker nr. 3 2016 15
16 Online Touch Home