tot eenzelfde soort behoren. Ja, Afrikanen en Europeanen zijn anatomisch gelijk. Alleen pigment en fysionomie tonen een klein verschil. Wat een leerzame wandeling is dit vandaag in Groningen. het lot aan van de tot slaaf gemaakten in de Nederlandse koloniën. ‘Een diepen toestand van vernedering. Eigendom van slaven berust op onregt’. Een mooie gedachte. Humaniteit ook. Een stukje verderop – het Universiteitsmuseum met de collectie van hoogleraar Petrus Camper – vult dit mooi aan. Zijn onderzoek wakkerde in die tijd het debat over slavernij aan. Camper verzamelde veel materiaal van apen en mensen met een lichte en een donkere huidskleur. Hij kwam tot de conclusie dat apen en mensen beslist niet Hutjemutje De stad Groningen heeft ook water. We stoppen. Aan de Noorderhaven lag de scheepswerf van de WIC. Hij is niet meer. Het werd geen succes. Huren van schepen was voordeliger dan bouwen. Ook het bijbehorende pakhuis dat aan de overkant stond, werd afgebroken eind 18e eeuw. Gelukkig hebben we het gidsje nog om een idee te krijgen van de stadsinrichting destijds. Toch is het hier nog steeds fraai. Met veel oude panden, woonbootjes en stadse levendigheid. Via het Noorderplantsoen gaan we rechtsaf en komen uit bij de Nieuwe Boteringestraat. Hier op het hoekje woonde tot zijn dood in 1751 de Zweed Jurriaan Lindenberg. Hij leidde meerdere slaventochten. In 1747 had hij 628 tot slaaf gemaakte passagiers aan boord. Hutjemutje lagen ze te wachten op hun eindpunt Suriname. De gemiddelde ruimte per persoon was niet meer dan 170 bij 27 bij 69 centimeter. Kleine luchtpoortjes zorgden niet voor de broodnodige verfrissing. Met de opbrengst van deze mensen die als vee werden verhandeld is dus dit witte huis gebouwd. Brrrr. Na een paar honderd meter staan we op een fraai plein. Het Guyotplein is vernoemd naar de Groningse predikant Henri Daniel Guyot (17531828). Hij richtte hier het doveninstituut op. Leerlingen uit het hele koninkrijk – inclusief de koloniën – waren er welkom. De aanwezigheid van een negerkind was bijzonder, meldt hij in zijn rapporten. Na nog een paar slavernij locaties komen we richting het eindpunt. Een mooi hofje, met een sierlijke poort lacht ons toe. We mogen er gewoon in, er wordt gewoond. Net zoals in zoveel andere hofjes in de stad Groningen. Rakelings heeft dit hofje een connectie met het slavernijverleden van de stad. Het voormalige gasthuis is opgericht in 1517. Het bestuur van het gasthuis behoorde tot de eerste investeerders in de WIC in 1622. Het heeft onderdak geboden aan dollen en gekken. Ook is in 1712 een werknemer van het WIC in dit dolhuis opgenomen. Zijn vrouw ondervond veele quade bejegeningen van hem. Maar het meest indringend is voor ons toch wel de oorsprong van dit oude pand. In 1517 was dit een pesthuis. Hier werden zieken geïsoleerd, om een epidemie of pandemie te voorkomen. In isolatie, quarantaine. Gelukkig is de slavernij nu officieel voorbij, maar anno 2020 komen deze termen toch wel weer akelig bekend voor. Informatie Het begin- en het eindpunt is bij centraal station Groningen. De wandeling telt zes kilometer. Uiteraard zijn er veel horecagelegenheden onderweg. Onderweg: Groninger Museum, www.groningermuseum.nl Margriet Fokken en Barbara Henkes maakten een gidsje over het slavernijverleden van de stad Groningen met daarin de wandelroute en de bijbehorende achtergrondinformatie. De auteurs wijzen er met klem op dat slaven niet bestaan, wel tot slaaf gemaakten. Want je wordt niet als slaaf, maar als mens op de wereld gezet. Het boekje is uitgegeven door uitgeverij Passage in Groningen. In het boekje worden ook twee fietsroutes in de provincie Groningen beschreven. Ook hier zijn sporen van het slavernijverleden te ontdekken. www.uitgeverijpassage.nl Ook in Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Haarlem worden slavernijwandelingen aangeboden: mappingslavery.nl/community/tours. 43
44 Online Touch Home