BEWAARCOLUMN Partij Ras Afleveren 1 2 3 4 5 6 7 Fontane Melody Ramos Fontane Markies Markies Fontane 18-mrt 29-mrt 19-mei 03-jun 14-jul 05-aug 23-jul Bewust omgaan met vochtverlies loont Dan naar een fritespartij Ramos waarbij de teler ook zelf het beperken van de gewichtsverliezen als hoogste prioriteit heeft. Om een zeer laag verlies te krijgen, behoor je als teler zeer regelmatig de bewaarcomputer aan te passen aan de partij en de buitenluchtcondities. Dat is bij deze partij gebeurd. Het resultaat is dan ook terug te zien in de cijfers. Bij aflevering in de tweede helft van mei slechts 3,4 procent gewichtsverlies en maar 350 benodigde externe draaiuren. Bovendien was in deze Ramos bij afleveren nog nauwelijks kieming te zien. De manier waarop met deze partij is omgegaan, bewust alles op alles zetten om vochtverliezen te voorkomen, loont. Het laat immers zien dat het in de praktijk goed mogelijk is om na lange bewaring maximaal aardappelen af te leveren. Verschil zit ‘m in de start Resultaten in twee partijen Markies tonen aan dat bewaring in mechanische koeling niet altijd garant staat voor hetzelfde resultaat. Het verschil zit ‘m vooral in de start. In partij 5 is een deel van de cel laat en nat binnengekomen. Dit natte deel moest eerst flink drogen. Dat kon Verlies 3,2% Draaiuren extern nb 3,8% 458 3,4% 350 8,2% 407 6,0% 519 4,9% 255 8,3% 683 niet apart, dus die actie had gelijk invloed op de gehele bewaarpartij. Dit resulteerde in het bovengemiddelde totaal van 519 draaiuren extern. Dit effect heeft uiteindelijk bijgedragen aan het gewichtsverlies van 6 procent. Dat is niet zoveel hoger dan het gemiddelde van de groep, maar het is wel een relatief hoog cijfer voor product uit de mechanische koeling. Normaliter resulteert bewaren in mechanische koeling namelijk in minder externe draaiuren waarmee in het verlengde een lager gewichtsverlies is te realiseren. Ook mechanische koeling onttrekt vocht. Echter, dit is maar een fractie van de hoeveelheid vocht die uit het product onttrokken wanneer je alleen inkoelt met externe lucht. Bij partij 6, eveneens een cel Markies in de mechanische koeling, verliep de bewaring in het geheel een stuk gunstiger. De partij kwam al relatief droog binnen, waardoor hier minder op gedroogd hoefde te worden in vergelijking met partij 5. Dat is terug te zien in het flink lagere aantal externe draaiuren, bijna half zoveel als de andere partij Markies. Uiteindelijk kon de partij op het late tijdstip van 5 augustus met een, voor dat tijdstip, heel laag gewichtsverlies afgeleverd worden. Draaiuur intern nb Kiemremming Alleen MH 282 Argos 254 1,4 Sight 287 Argos 477 1,4 Sight 1077 1,4 Sight 502 Restrain Een goed begin is het halve werk Elke situatie is anders, dat is wat de praktijkervaringen duidelijk maken, maar één factor springt eruit als het gaat om beperken van externe draaiuren en gewichtsverlies: een goed begin is het halve werk. Dat begint bijvoorbeeld al in het teeltseizoen met het welslagen van de MH-behandeling. Tweede aandachtspunt is, rooi aardappelen het liefst mét wat buffergrond. Het juist afstellen van de rooier en de stortbak kunnen daaraan bijdragen. Is het gewas oogstrijp, maar zijn de rooiomstandigheden te droog, start dan tijdig met beregenen wanneer je een installatie hebt. De afgelopen twee jaar zijn we als gevolg van de zeer natte herfst naar mijn idee door het oog van de naald gekropen. Even ter herinnering: vorig jaar 20 oktober moest het overgrote deel van de hoofdoogst in Nederland nog gerooid en de schuur in. Dit seizoen is het extra opletten, want gelet op de waarnemingen zullen de nodige knollen met phytophthora-aantasting en holle knollen in de bewaring komen. Een dagelijkse partijcontrole direct na inschuren kan hier ook het halve werk betekenen. Doe dat niet alleen op afstand. Al behoorlijk wat telers volgen hun bewaarproduct op (grote) afstand via smartphone of tablet. Een valkuil is dat je daardoor wellicht ook minder in de schuur komt. Je kunt dan het product niet zien, geen eventuele vreemde geuren waarnemen, je ziet geen vliegjes en/of lekvocht. Wees dus ook fysiek alert. Rest me nu nog iedereen een goed bewaarseizoen toe te wensen, met hopelijk zo weinig mogelijk bewaarverliezen.” ● Terug 23 Elke situatie is anders, dat is wat de praktijkervaringen duidelijk maken, maar één factor springt eruit als het gaat om beperken van externe draaiuren en gewichtsverlies: een goed begin is het halve werk, aldus bewaaradviseur Anton van der Velde. Aardappelwereld magazine • oktober 2021 • nummer 10 19
24 Online Touch Home