BEWAARCOLUMN Wees voorbereid Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Niek Vedelaar, werkzaam in de regio Flevoland. Terug 38 “Het gros van de aardappelbewaringen is nu leeg. Dat wil niet zeggen dat we daarmee geen bewaaradvies hebben. Om te beginnen twee heel belangrijke zelfs. De eerste is: maak de schuur schoon. Dat geldt voor iedere aardappelbewaring. Verstopte roosters en vieze kanalen kunnen een bron van ellende veroorzaken. Als ze dat al niet in het voorbije seizoen hebben gedaan, dan wel het volgende. Verwijder dus grond en aardappelrestanten in alle hoeken en gaten. Is in de voorbije seizoenen in de schuur ChloorIPC toegepast, dan volstaat niet alleen het verwijderen van grovere delen. Immers, volgend bewaarseizoen horen de schuren zoveel mogelijk vrij te zijn van mogelijke restanten chloorprofam. Hiervoor is door een schoonmaakprotocol opgesteld, dat in de apriluitgave van dit magazine is gepubliceerd en ook is te raadplegen op de website van de Brancheorganisatie Akkerbouw. Droog reinigen staat daarin voorop, het liefst met een industriële stofzuiger die voorzien is van filters die de stofdeeltjes met chloorprofam kunnen afvangen. Extra belangrijk om schoon te maken zijn de ruimten waar in de middelconcentratie vaak het hoogst is, de drukkamer, in de regelkamer op en rondom de ventilatoren. Naast nog vele andere tips hebben we zelf ook nog een advies: begin op tijd, het liefst gisteren. Hoe langer de schuur kan luchten, des te meer chloorprofam kan verdampen en via natuurlijke trek uit de schuur verdwijnt. Zet daarom luiken en deuren tot het volgende inschuurmoment zoveel mogelijk open, opdat een maximum aan middel kan vervluchtigen. Kennis vergaren Tweede belangrijke bewaaradvies voor dit moment: zorg dat je zoveel mogelijk kennis vergaart over de kiemremmingsmiddelen die volgend seizoen van belang zijn. Bewaren ging al niet vanzelf, volgend seizoen zal het naar verwachting nog een stuk lasti ger zijn, zeker zonder gedegen voorbereiding. De beschik bare kiemremmers zijn veelal minder breed inzetbaar dan chloorprofam. De mate waarin ze werken hangt onder meer sterk af van het ras, de conditie van het ingeschuurde product, de bouw, vulling en inrichting van de schuur en de bewaarduur. Eén algemene tip kunnen we alvast wel meegeven, begin al in het veld met een kiemremmingsbehandeling. Voor vrijwel alle middelen legt een bespuiting met MH een goede basis onder de eventuele behandelingen die in de schuur nog volgen. Wanneer hiermee behandelde knollen eenmaal gaan kiemen, dan verloopt dat proces overwegend heel rustig en dat geeft in de meeste gevallen voldoende tijd en mogelijkheden om met een van de beschikbare middelen aan de slag te gaan. Zonder voorbehandeling kun je dus pas met kiemremmen beginnen na de droog- en wondhelingsperiode. Wanneer de partij vochtig en eventueel met veel rot binnenkomt, kan het weleens te lang duren voordat je met een eerste kiem remmings behandeling kunt beginnen en/of red je het alleen met een hoge en veelal ook dure dosering. Daarom raden we nogmaals aan, vergroot je kennis over het nieuwe bewaren, bij de teeltadviseur, tijdens bijeenkomsten van leveranciers, via (online)beurzen en in vakbladen. Veel is hierover ondertussen al geschreven en ook online te raadplegen. De algehele boodschap is dus: wees voorbereid. Houd weerberichten goed in de gaten Maak de schuur schoon en waar nodig vrij van restanten chloorprofam. Zorg tevens dat je zoveel mogelijk kennis vergaart over de kiemremmingsmiddelen die volgend seizoen van belang zijn. En dan zijn er op dit moment ook nog enkele telers met partijen aardappelen van Oogst 2019 in bewaring. Aan hen het belangrijkste advies de producttemperatuur zoveel mogelijk constant te houden. In schuren met buitenluchtventilatie is de knoltemperatuur veelal opgelopen tot zo’n 14 à 15 graden. Bij rassen met weinig kiemlust en met een goede beheersing van de kiemremming zijn dergelijke partijen nog wel tot augustus te bewaren. Voor het constant houden van de temperatuur is het dan wel noodzakelijk om zo weinig mogelijk te ventileren. Wanneer terugkoelen met koudere lucht op dagen met te hoge nachttemperaturen niet mogelijk is en er zit ook nog her en der een rotje in de partij, draai dan intern één tot twee uur maximaal bij de laagste etmaaltemperatuur om vocht wat door de hoop te verdelen. Houd verder de weerberichten goed in de gaten om zodra het kan eventueel met koelere buitenlucht te ventileren. Ook dit heeft alles met voorbereiding te maken. Liggen de aardappelen in de mechanische koeling, dan is de temperatuur makkelijker beheersbaar. Ventileer ook hierin het product alleen bij de laagste buitentemperaturen om te voorkomen dat lucht opwarmt langs de veelal warmere dak- muurvlakken tijdens warme en zonnige dagen.” ● Aardappelwereld magazine • juli 2020 • nummer 7 15
39 Online Touch Home