BEWAARCOLUMN Raadpleeg dagelijks de weerberichten Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze column delen vier deskundige bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips. Dit keer een bijdrage van Anton van der Velde, werkzaam in de regio West-Brabant. “Zoals in de vorige column al aangegeven, zien veel telers zich door de stilgevallen afzet geconfronteerd met het feit dat ze hun aardappelen langer in opslag moeten zien te houden dan ze gepland hadden. Dat vraagt in nogal wat gevallen om een aanpassing van het oorspronkelijk ingezette bewaarregime. Gelukkig ligt het merendeel van de partijen nog keurig netjes en in Terug 40 Raadpleeg dagelijks de weerberichten voor het beste moment om terug te koelen. goede conditie achter de planken. Uitzonderingen vormen een gering aantal partijen waarin tot nu toe telkens rot de kop blijft opsteken. Het gaat dan weliswaar om kleine haarden, maar die vragen wel continu om aandacht en actie. In sommige schuren treffen we rotte knollen aan langs drukwanden van (de warmste) buitenmuren en in andere zijn het de laatst ingeschuurde aardappelen die tegen de voorplanken liggen en veelal zeer nat binnengekomen zijn. Dit zijn overwegend ook de plekken waar de ventilatielucht niet optimaal door de aardappelen stroomt. In dergelijke partijen is het noodzaak om regelmatig droog acties uit te blijven voeren. Gelukkig waren sowieso tot eind april hiervoor nog voldoende momenten per etmaal beschikbaar. Dat betreft dan de perioden met lage dauwpunten gecombineerd met lage temperaturen die veelal in de nachten beschikbaar waren. In veel gevallen is rot ook onder controle te houden door extra intern te draaien. Als het gaat om intern draaien, doe dit dan vanaf de maand april niet meer overdag. Overdag ventileren veroorzaakt in deze periode naar de zomer toe te snel opwarming van de knollen in de aardappelhoop. Van metingen vlak onder de dakisolatie is gebleken dat de temperatuur daar vaak vele graden hoger ligt dan de bewaartemperatuur. Het beste is dan om die warme lucht daar stilletjes te laten hangen en niet in beweging te brengen. Koester momenten om terug te koelen Kieming is in het gros van de bewaarschuren onder controle. Aardappelen die tijdens het inschuren behandeld zijn met vloeibare chloorprofam blijken zelfs eind april nog goed in ruste. Een uitzondering daarop vormen een aantal partijen van het ras Innovator waarin wel de kieming op gang gekomen is, ondanks de inschuurbehandeling. Daarin is vrijwel overal een eerste of tweede gasbeurt uitgevoerd. Van belang is ook om vanaf nu de kieming nauwlettend in alle rassen in de gaten te houden wil je als teler de aardappelen nog zo lang mogelijk kunnen bewaren. Let daarbij eveneens op de producttemperatuur. Hou die zo lang als het kan zo laag mogelijk. Maak daarbij gebruik van de laagste etmaaltemperaturen om met buitenlucht te ventileren. Voor het overgrote deel zal dat aan het eind van de nacht en in de vroege morgenuren het geval zijn. Raadpleeg daarom dagelijks de weerberichten. Het nauwgezet volgen hiervan is tevens van belang bij gebruik van kiemremmers als 1,4SIGHT en Biox-M. Na toediening is het namelijk noodzakelijk om de schuur minimaal 48 uur achtereen dicht te houden. Het is zonde om daar net een etmaal voor uit te kiezen met lage temperaturen die je ideaal zou kunnen benutten om de aardappelen terug te koelen. Koester dus de schaarse momenten voor terugkoeling. Kies dan liever een tijdstip van kiemremming daarvoor of daarna. Let bij een ingeplande terugkoelactie ook op de instelde maximum externe draaitijd in het computerprogramma. Bij gebruik van 1,4SIGHT zien we soms een maximum van 1,5 uur. Het klopt dat je met 1,4SIGHT zo weinig mogelijk extern moet draaien, maar probeer dit te doen met een groot temperatuurverschil bij het inkoelen. In een flink koude nacht moet het externe draaien juist niet al na anderhalf uur stoppen. Wanneer je maar met weinig temperatuurverschil kunt koelen omdat de buitentemperatuur lange tijd niet veel lager is dan de producttemperatuur, dan heb je vaak ook meer draaiuren nodig dan die anderhalf. Op zoek gaan naar momenten waarbij je met grotere temperatuurverschillen kunt terugkoelen verdient echter de voorkeur. Dit omdat dan minder externe draaiuren nodig zijn en daarbij het vochtverlies het meest beperkt blijft. Pas het minimumverschil tussen buitenlucht en product dus steeds aan op basis van de verwach te nachttemperaturen.” ● Aardappelwereld magazine • mei 2020 • nummer 5 13
41 Online Touch Home