BEWAARCOLUMN Vochtige knollen drogen? Zet de kachel erbij aan! Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Niek Vedelaar, werkzaam in de regio Flevoland. Terug 46 In een maand kan veel veranderen. Van een beginnend bewaaradvies voor droge warme omstandigheden nu een voor natte en koelere tijden. Allereerst, wat is al, en wat komt er nog, uit de velden? Op veel plaatsen in het land zijn dat vochtige knollen (en grond) waarvan de lenticellen soms nog openstaan. Het beste is uiteraard te wachten totdat ze gesloten zijn, maar gelet op de urgentie van het rooitijdstip lukt dat niet altijd. Dat vraagt wel om voorzichtig rooiwerk en alertheid bij aanwezigheid van rotte knollen. Rot komt onder meer voor daar waar het in korte tijd veel geregend heeft, zoals bijvoorbeeld in Noord-Holland, en op de lagere plekken in percelen van lichtere gronden, zoals bijvoorbeeld in Flevoland her en der het geval is. Alhoewel het in de praktijk soms lastig is, raden we aan om perceelsdelen met (veel) rot apart op te slaan, als het kan in kisten. Dan kunnen deze met een apart bewaar-/droogregime aangepakt worden en beïnvloeden ze niet het droog-/ bewaarproces van de goede aardappelen. Voor zover het rooien nu nog niet achter de rug is: zorg voor voldoende losse grond in de rooier tot de laatste zeefmogelijkheid. Laat rooi-, zeefbanden en reinigingsunits niet te agressief draaien, beperk valhoogtes en werk met beklede spijlen. Beperking van valhoogtes geldt ook bij het vullen en lossen van kippers en over de gehele inschuurlijn tot in de bewaarcellen. Kachel voorkomt afkoeling van knollen bij droogproces Bij inschuren van vochtige aardappelen, met vaak vochtige grond ertussen, is het van belang zo snel mogelijk te ventileren en te drogen. Ventileren is onder meer nodig om knollen in de hoop allemaal op gelijke temperatuur te krijgen. Doe je dat niet, dan krijg je condensvorming op de knollen. Het inschuren van knollen met verschillende temperaturen is bijna altijd het geval, zeker wanneer het rooien van vroeg tot laat op de dag plaatsvindt. Begin daarom direct met intern ventileren direct na het inschuren, ook al is de bewaarcel nog niet vol. Vervolgens is het van belang om het product zo snel mogelijk te drogen. In de meeste gevallen zal hierbij vanaf half oktober de kachel nodig zijn. Ga je namelijk met buitenlucht opwarmen, ook al is deze hoger dan de producttemperatuur, dan krijg je te maken met verlaging van de knoltemperatuur door verdamping van het (aanhangende) vocht. Veelal zal vanaf half oktober de knoltemperatuur niet hoger zijn dan zo’n 15 graden Celsius. Daaronder is het, vanwege een goede wondheling, niet gewenst om de temperatuur te verlagen gedurende een periode van enkele weken na inschuren. Is het percentage rot in het product laag, probeer dan de temperatuur rond 15 graden te krijgen/houden, zit er veel rot in de partij hou het maximum dan tussen 13 en 14 graden Celsius. Let op dosering Chloor-IPC (nu mag ’t nog) Verder is de kiemremming een punt van aandacht. Bij rassen die niet schilbrandgevoelig zijn, mogen consumptietelers bij inschuren, nu voor het allerlaatste bewaarseizoen, nog Chloor-IPC toepassen. Let daarbij op een goede verdeling over de knollen en hou de dosering van de vernevelaar in de gaten. Door de warme zomer zijn knollen soms extra kiemlustig en dat maakt dat voor wie niet bij het inschuren behandelen, gassen al snel in beeld kan komen. Dat kan tevens opgaan voor telers die MH hebben gespoten. Door soms droge (groei)omstandigheden is de opname door de knollen niet altijd optimaal geweest. Enkele telers doen inmiddels ook al ervaring op met alternatieven voor Chloor-IPC in gas-/nevelvorm. De goede werking hiervan bij verschillende afzetdoelen en rassen zal door meer praktijkervaring op termijn nog moeten blijken. ● “Het is van belang om nat product na inschuren zo snel mogelijk te drogen. In de meeste gevallen zal hierbij vanaf half oktober de kachel nodig zijn.” Aardappelwereld magazine • november 2019 • nummer 11 13
47 Online Touch Home