BEWAARCOLUMN Soms te veel rust in de bewaarschuur In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Renould Schiffelers, werkzaam in de regio Zuidoost-Nederland. “I n tegenstelling tot andere aardappelgebieden is de situatie in de bewaarschuren in Zuidoost-Nederland aan het begin van 2018 als relatief rustig te omschrijven. Te rustig soms. In dit geval doel ik op de te lange afwezigheid van sommige telers in de aardappelcellen. In een enkel geval geven telers aan tot wel drie weken niet naar hun product te hebben omgezien. Dat kan echt niet. Eén rondgang per week over alle aardappelen is wel het minste dat je hoort te doen om negatieve verrassingen te voorkomen. En ook al hebben we weinig rot in de cellen, het komt wel voor. Zou je rottende aardappelen drie weken de kans geven te lekken, dan heb je zo een hoop ellende in de schuur. Dus het advies is, inspecteer de aardappelen met intervallen van maximaal zeven dagen en niet alleen via de bewaarcomputer. Vergeet ook niet om eens onderin de drukkamer te kijken of je misschien lekvocht/ water ziet onder de kanalen/ roosters. Loop bij de controle kruislings over de hoop, graaf kuiltjes van 30 tot 40 centimeter en laat ze op liggen, zodat je een volgende keer weet waar je al gekeken hebt. Wat je als teler ook moet laten liggen, zijn de rotte knollen die hierin gevonden zijn. Daaraan kun je bij een volgende inspectie zien of een eventueel getroffen ventilatiemaatregel positief effect heeft gehad. De tip is in dit geval een herhaling die nog steeds nodig blijkt. De situatie aan het begin van 2018 is relatief rustig. Voorkom condensvorming Verder is het belangrijk om in deze winterperiode condensvorming in de gaten te houden. Het gros van de cellen is goed geïsoleerd en vele zijn keurig voorzien van condensventilatoren. Alleen constateren we als adviseurs steeds vaker dat deze niet draaien wanneer het juist nodig is. Je moet ook niet wachten tot dak, wanden en de aardappelen nat zijn van de condens, maar ze al draaien voordat het zover is. Zet ze op dagen met lage buitentemperaturen gewoon handmatig aan wanneer het computerprogramma dit niet automatisch regelt. Heb je eenmaal vocht op de aardappelhoop, dan zal je ook zien dat daarin de kieming sneller op gang komt, met als gevolg een versnelde achteruitgang van de (bak)kwaliteit en bewaarduur. Nu is de kieming dit seizoen toch al relatief vroeg op gang gekomen, ook in bewaarschuren in het zuidoosten. De eerste gasbeurten zijn al achter de rug en eveneens opvallend veel in aardappelpartijen waarin MH als kiemremmer is toegepast. We constateren al enkele jaren, ook dit jaar weer, dat partijen die tijdens het inschuren behandeld zijn met vloeibare middelen met Chloor-IPC het rustigst zijn. Mankementen aan voelers Ook al is de algehele situatie in de bewaarschuren als relatief rustig te omschrijven, dan wil dat nog niet zeggen dat er geen rot in de bewaarschuren te vinden is. De situatie van de aardappelen is tussen de verschillende bezoekmomenten soms sterk veranderd en dat betekent dat we dit bewaarseizoen meer moeten bijsturen en bijstellen aan de bewaarcomputer. De onderlinge verschillen in bewaarschuren zijn soms groot, waardoor ook de ventilatieregimes erg verschillen. Daar waar nauwelijks sprake is van rot, liggen de aardappelen van eind december op bewaartemperatuur en zijn telers met interne ventilatie bezig om de temperatuur van het product overal gelijk en tevens constant te houden en eventueel lekvocht weg te drogen. Dat gaat prima zolang alle technieken goed werken. Wat we dit seizoen in extra mate constateren, is dat we veel mankementen aan voelers aantreffen, zowel voor temperatuur als relatieve luchtvochtigheid. Dat is te zien aan de soms opvallend grote meetverschillen, die nauwelijks te verklaren zijn door (grote) verschillen in producttemperatuur of zeer lage of schommelende RV. Wij raden daarom telers altijd aan om voor het bewaarseizoen alle voelers te testen op hun werking, om problemen zoals we nu aantreffen te voorkomen. In cellen waarin wat meer sprake is van rot sinds het inschuren, is tot begin januari nog wel extern geventileerd, soms met gebruik van het droogprogramma. Bij deze partijen lag de producttemperatuur lange tijd nog wat hoger dan de gewenste bewaartemperatuur om het rot wat sneller een halt te kunnen toeroepen. Meestal was dit het geval in partijen van het ras Fontane. De producttemperatuur was dan nog zo’n 9 graden Celsius en inmiddels is deze met het inkoelprogramma vrijwel overal teruggebracht naar 7,5 graden Celsius. In deze periode is het zaak om goede partijen aardappelen dagelijks om de vier uur te ventileren gedurende een half uur tot drie kwartier.” ● Terug 69 Aardappelwereld magazine • februari 2018 • nummer 2 13
70 Online Touch Home