BEWAARCOLUMN Gewichtsverliezen: Iedere cel z’n eigen verhaal Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze column delen vier deskundige bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips. Met aan het begin van het bewaarseizoen dit keer een terug- en vooruitblik op de factor gewichtsverlies door Anton van der Velde, werkzaam in de regio West-Brabant. “H et is geen verkeerd begin van een nieuw bewaarseizoen om eerst nog eens terug te blikken op ervaringen uit het verleden. Iedere cel heeft vaak z’n eigen verhaal als het gaat om het ingeschuurde product en de bewaarcondities. Hieruit zijn lessen te trekken voor de volgende jaren. Bewaarseizoen 2021/2022 behoorde qua gewichtsverlies tot de gunstigste uit het rijtje van alweer elf jaren dat we cijfers omtrent bewaarverliezen bijhouden. Wat wel opvalt, in vergelijking met de andere jaren met weinig gewichtsverlies en een lage hoeveelheid externe draaiuren, is dat er nu wel relatief meer interne uren gemaakt zijn. Dat is iets om in de gaten te houden, zeker nu we in een tijdperk met hoge energiekosten zijn aanbeland. Vaak gaat het dan om partijen waarin, soms langere tijd, rotte knollen zitten. Voor een deel ligt de verklaring bij het grotere aandeel cellen met mechanische koeling het afgelopen bewaarseizoen. En bij mechanische koeling ga je minder extern, maar wel meer intern draaien om de kou uit de verdampers in de partij te krijgen. Vorig bewaarseizoen viel het nog wel mee met het aandeel rotte knollen in de bewaringen. Dat zal dit seizoen in veel regio’s vrijwel zeker anders zijn. Na een kletsnatte periode staat er eind september al in veel percelen plaatselijk water tussen de ruggen. Zorg in die gevallen dat je als teler goed na gaat waar eventueel rotte knollen in een perceel voorkomen, voordat je gaat rooien. Vermijd vervolgens die plekken, laat ze zitten, oogst ze apart, berg ze dan ook apart op of lever deze direct af. Draai dus een opvallend slechte vracht nooit zomaar tussen de andere aardappelen de cel in. Daarnaast is kieming een punt van aandacht. Laat dit niet uit de hand lopen. Niet alleen om de uitgaven aan kiemremmers binnen de perken te houden, maar ook de energiekosten. Hou daarom de partijen dagelijks op kiemvorming in de gaten en controleer op diverse plekken op de hoop. Knollen waarop de kiempjes meestal het eerst aan het licht komen zijn beschadigde, groene en kleine knollen (waarin MH minder is opgenomen). Wanneer je te laat bent met kiemremming, loop je vaak achter de feiten aan. Aanwezige kiemen geven meer vochtverlies en je krijgt meer temperatuurschommeling in de partij. Dat vereist op zijn beurt weer meer ventilatieacties en dus kostbare energie. Iedere cel heeft vaak z’n eigen verhaal als het gaat om het ingeschuurde product en de bewaarcondities. Geslaagde MH-bespuiting Tot zover de algemene beschouwingen. Vanaf hier zoomen we in op een selectie van partijen die we het vorige seizoen hebben gevolgd. Het betreft bewaarpartijen ‘met een verhaal’, waarvan sowieso wat te leren valt. De partij die we als nummer 1 hebben aangeduid is een cel Fontane. Deze werd halverwege de maand april 2022 afgeleverd met een aanvaardbaar gewichtsverlies van 4,7 procent. Dat was vier weken later dan gepland. Toch is aan deze partij, met alleen MH aan de basis, geen extra kiemremmingsbehandeling in de schuur meer gegeven. Dat bleek om twee redenen niet nodig. Allereerst bleek de partij Fontane weinig kiemlustig als gevolg van het feit dat groeiseizoen 2021 relatief koel en vochtig was. Daarbij is MH onder gunstige omstandigheden toegediend en goed door de knollen opgenomen en dat resulteerde uiteindelijk in een optimale Terug 7 Aardappelwereld magazine • oktober 2022 • nummer 10 17
8 Online Touch Home