BEWAARCOLUMN Droge knollen vragen apart bewaarregime Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. Gelukkig zijn in Nederland experts te raadplegen die hier verstand van hebben. In deze column delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Anton van der Velde, werkzaam in de regio West-Brabant. “H oogst bijzonder aan deze, bijna voorbije, aardappeloogst was de lange droge periode. Vooral in de maanden september en oktober hadden telers hiermee te kampen. Ondanks het beregenen zijn veel aardappelen droog en nagenoeg zonder aanhangende en losse grond ingeschuurd, met daartussenin soms nog harde kluiten. Voor al deze droog geoogste aardappelen geldt dit bewaarseizoen een aparte aanpak. Die wijkt namelijk nogal af van de bewaarstrategie van nat binnengebrachte aardappelen, zoals we de voorgaande seizoenen overwegend hadden. Bij droog ingeschuurde aardappelen kun je snel te maken krijgen met gewichtsverlies door (te snelle) uitdroging. Dat kun je voorkomen door zo weinig mogelijk te ventileren. Voor iedereen die met een computerprogramma werkt, adviseren we daarom direct na het inschuren eerst alle basisinstellingen langs te lopen. Gelet op de voorgaande jaren zullen standaard nog veel ventilatiemomenten geprogrammeerd zijn. We raden aan die er allemaal uit te halen. Ventileren zal beslist nog nodig zijn, maar minder en op een andere manier. Het gros van de aardappelen die in oktober de schuur in kwamen had gemiddeld een knolIn droog geoogst product kan toch, soms onverwacht, een probleem met rot ontstaan, doordat grond ontbreekt waar het lekvocht eventueel in kan trekken. temperatuur van plusminus 12 graden Celsius. Dat is gelijk de minimale temperatuur voor een goede wondheling. Direct na inschuren is er intern geventileerd wanneer de knoltemperaturen van de binnenkomende aardappelen niet gelijk waren. Dit om condensvorming in de hoop te voorkomen. Soms moest er gedroogd worden, bijvoorbeeld bij het ras Agria. Verder is het advies: luiken dicht en ventilator uit, wanneer er geen andere redenen zijn om lucht door de hoop te blazen, zoals inkoelen na de wondheelperiode en het eventueel wegdraaien van zieke/ rotte en lekkende knollen in de partij. Dit laatste kan in een droge partij ook met intern ventileren. Een vorm van rot die we dit jaar relatief veel tegenkomen is roodrot. Deze vorm van rot was vooral te vinden op perceeldelen met een slechte structuur, zoals kopakkers en langs spuitsporen. We hebben soms telers geadviseerd aardappelen met rot van deze plekken apart op te slaan. Is dat niet gebeurd dan is het advies goed op te letten of de knollen gaan lekken. Ook hierbij geldt: in droog geoogst product kan toch, soms onverwacht, een probleem met rot ontstaan, doordat grond ontbreekt waar het lekvocht eventueel in kan trekken. Het lekvocht raakt volledig de kale knollen en kan een goede knol snel rondom bedekken waardoor deze ook kan gaan rotten. Dit jaar zitten er veel product binnen met rooibeschadiging. Daar schuilt nog een gevaar en dat is fusarium. Al kort na het inschuren was op knollen met rooibeschadiging, precies op die plekken, soms al een beetje schimmelpluis te zien. Dat kan duiden op een beginnende fusariumaantasting. Hou dit in de gaten, het kan een reden zijn om de partij minder lang te bewaren. Verder zien we als gevolg van de matige opbrengsten veel cellen tot twee derde of drie kwart vol liggen. Gebruikers van EC-ventilatoren adviseren we om in deze niet geheel gevulde cellen de ventilatoren, bij extern draaien, niet op 70 procent van de draaicapaciteit te zetten. Draai 100 procent, want dan kun je korter ventileren en dan draai je minder vocht uit het product. Een hogere luchtsnelheid door het product geeft niet meer vochtverlies dan een lagere luchtsnelheid, zoals sommigen denken. Dan is er nog een punt van aandacht en dat is de hoge kiemlust van de aardappelen dit seizoen. Door hoge temperaturen, in september zijn knoltemperaturen gemeten tot wel 28 graden Celsius aan de buitenkant van de rug, zullen knollen zonder veld- of inschuurbehandeling snel gaan kiemen. Je kon/kunt de effecten al zien bij het inschuren aan zichtbare kiemen op knollen met groenverkleuring. ● Terug 85 Aardappelwereld magazine • november 2016 • nummer 11 15
86 Online Touch Home