BEWAARCOLUMN Voorkom grote temperatuurs verschillen Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. Gelukkig hebben we in Nederland experts paraat met verstand van bewaring. In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Frendo van Heybeek, werkzaam in de regio West-Brabant. “D oor de vroegere afrijping in dit teeltseizoen liggen op dit moment al heel wat percelen consumptieaardappelen doodgespoten en bijna of al helemaal klaar om te oogsten. Wat echter nog niet overal af is, is het onderhoud aan de bewaarplaatsen. Ieder jaar komen we als adviseurs weer de nodige praktijkgevallen tegen waarbij de apparatuur bij het inschuren niet volledig in orde is. Veel voorkomende mankementen zijn bijvoorbeeld defecte temperatuur- en RV-voelers. Soms redeneren telers: ‘dan zet ik om te beginnen wel wat minder voelers in de aardappelhoop en vervang ik de kapotte later wel’. Echter, ook al direct tijdens en na het inschuren zijn alle benodigde voelers van groot belang, bijvoorbeeld om de eventuele temperatuurverschillen van het net ingeschuurde product goed in kaart te brengen, een onderwerp waarop ik zo meteen nog wat dieper zal ingaan. Wat bewaarders ook nogal eens vergeten is een grondige inspectie van de ventilatiekanalen. Het komt voor dat telers vergeten zijn om de tussenschotten weg te halen die ze in het afleverseizoen in de ventilatiekanalen hebben geplaatst om bewaarcellen gedeeltelijk te kunnen beluchten. Wie de aardappelen bij het inschuren met een kiemremmer als Gro Stop Ready wil gaan behandelen, Door gebruik te maken van een elektronische aardappel zijn snel knelpunten in een rooier, kipper en/of inschuurlijn op te sporen. doet er ook verstandig aan de werking van de pompapparatuur en de schijfvernevelaar te testen. Vaak zien we de verdeelapparatuur bij aanvang van het inschuren haperen door defecten en/of verstoppingen. En juist die eerst ingeschuurde aardappelen hebben het hardst de kiemremmer nodig, want die stop je het diepst en vaak ook het langst weg in de cel. Als je ze niet ziet heb je ook geen gevoel bij de kiemlustigheid van de partij. Nog een laatste tip: zijn de bladen van de ventilator schoon? Zit hier aanslag op, bijvoorbeeld van resten kiemremmingsmiddel, dan heeft dat een negatieve invloed op de ventilatiecapaciteit en benodigde energie. Aandachtspunten bij oogst Dan wil ik vervolgens even stilstaan bij aandachtspunten tijdens de oogst, want die hebben ook grote invloed op de bewaring van de aardappelen. Het eerste advies is: rooi absoluut niet bij temperaturen boven 27 graden Celsius en onder 8 graden Celsius. Dan is de tip die daarop aansluit: plan het rooien bij dergelijke temperaturen in op basis van de temperatuur, dus bij een koude nacht later in de ochtend of aan het begin van de middag beginnen en tot laat in de avond doorrooien. De temperatuur van de knol volgt namelijk de buitentemperatuur en loopt daarbij altijd een paar uur achter. Let ook op grote temperatuurverschillen van net ingeschuurde aardappelen. Dit in verband met plaatselijke condensvorming in de hoop. Het is belangrijk om die temperaturen zo snel mogelijk gelijk te krijgen door te ventileren. Als de nacht warm genoeg is en je toch droogt dan kun je direct met buitenlucht starten. Is de nacht koud en bestaat de kans dat de aardappelen kouder dan 12 graden worden, draai dan alleen met menglucht of intern ’s nachts en ventileer drogend overdag om de wondheling optimaal te behouden. Bij een lagere producttemperatuur verloopt de wondheling namelijk trager. Hier komt het belang van voldoende temperatuurvoelers om de hoek kijken, waar ik eerder al aan refereerde. Het tweede advies dat ik wil onderstrepen is: voorkom knolbeschadiging van rooien tot en met het inschuren. Het is namelijk niet alleen de rooimachine die beschadiging aan uw aardappelen geeft. Door gebruik te maken van een elektronische aardappel zijn snel knelpunten in een rooier, kipper en/of inschuurlijn op te sporen. Adviseurs van Delphy hebben deze paraat en ook agronomen van afnemers als fritesfabrikanten zijn veelal in het bezit van dit meetinstrument. Het nadelige effect van een beschadigde knol onderschatten veel aardappeltelers nog steeds. Naast vermindering van uw kwaliteitspremie krijgen deze knollen ook eerder met infecties te maken door bijvoorbeeld Erwinia en Alternaria.” ● Terug 87 Aardappelwereld magazine • september 2016 • nummer 9 11
88 Online Touch Home