| editorial editorial TECHNOLOGIE IN HET JUISTE PERSPECTIEF Een snelle en zeer precieze techniek om te bestralen bij protstaatkanker. Een fabriek die medische isotopen gaat produceren met een elektronenlaser. Een slimme, extra veilige bronchoscoop voor eenmalig gebruik bij kwetsbare mensen. Een MRI in de OK van een kinderziekenhuis, waardoor tijdens een hersenoperatie scans mogelijk zijn. Het zijn stuk voor stuk prachtige voorbeelden van technologie die in deze editie een glansrol vertolken. Petje af voor alle medici, wetenschappers, bedrijven en andere betrokkenen die met hun innovaties de zorg verder vooruit helpen. En die daarmee het leven van zorgmedewerkers makkelijker maken én bijdragen aan de gezondheid en het welbevinden van cliënten en patiënten. Als het goed is. Hoe mooi de technische oplossingen ook zijn, uiteindelijk moet het succes daarvan blijken in de praktijk van de mensen die ermee werken en die het ondergaan. Techniekfi losoof Merlijn Smits doet er een treffende uitspraak over: technologie is niet neutraal. Gebruiken we technologie, dan moeten we bewust omgaan met hoe deze invloed heeft op hoe iemand zich voelt, zich gedraagt en in het leven staat, betoogt zij. In mijn woorden: het draait niet alleen om de objectieve winst die te behalen is door technologie. Een eenvoudig voorbeeld van technologische vooruitgang dat elders in deze uitgave langskomt: een camera die registreert dat een arts of verpleegkundige bij een patiënt langs is geweest. Voorheen moest dat handmatig worden ingevuld. Die camera klinkt inderdaad veel effi ciënter en slim in het kader van personeelstekort. Maar is effi ciency wel altijd wenselijk? David Abbink, hoogleraar in ‘Haptic Human-Robot Interaction’ aan de TU Delft, geeft als voorbeeld een test met een robotkarretje dat werk van medewerkers overnam. Wat bleek: de werknemers verloren werkplezier. Tijdens hun eerdere wandelingetjes vonden sociale contacten plaats en ontstonden ideeën. De robot bleek dodelijk voor de creativiteit en innovatie. Een robot kán kortom heel nuttig zijn, maar is geen wondermiddel voor alle situaties. In het nieuwe beleidsprogramma WOZO voor de ouderenzorg is VWS-minister Conny Helder wel erg optimistisch over hoe techniek de mens kan vervangen. Innovatielector Maurice Magnée stelt vast dat haar oplossingen te zeer voorbijgaan aan wat er leeft onder zorgverleners en cliënten. Hij pleit dan ook voor innoveren met ruimte voor alle perspectieven en voor creatieve oplossingen – niet alléén technologische. Daar sluit ik me graag bij aan. Elsie Schoorel Hoofdredacteur 'Het draait niet alleen om de objectieve winst die te behalen is door technologie' 3
4 Online Touch Home