“Om hogere uitgaven in brandveiligheid te rechtvaardigen, werken we aan rekenvoorbeelden om te onderbouwen dat investeringen vooraf schade als gevolg van brand kunnen beperken”, aldus Jos Lichtenberg, voorzitter van de nieuwe stichting Economie van Brandveiligheid. Andere rekensom Ook komt de stichting met een cursus economie van brandveiligheid, onder andere voor gebouweigenaren. “Omdat gebouweigenaren de neiging hebben te kiezen voor de goedkoopste oplossing, zullen we hun aan het begin van de cursus aan de hand van een case een keuze laten maken. Na de cursus gaan ze dan meer af op serieuze analyses en onderzoeken en maken ze een andere rekensom”, aldus Lichtenberg. “Daarmee willen we mensen – naar Maslow – minimaal ‘bewust onbekwaam’ maken, zodat ze zich realiseren dat er iets moet veranderen. Dan ben je al een heel eind. En natuurlijk zijn de cursisten niet volledig ‘onbewust onbekwaam’, want dan zouden ze niet naar zo’n cursus komen.” Meerdere aandachtspunten Bij de aanpak van brandveiligheid spelen vele aspecten een rol. Allereerst de brandbaarheid van het materiaal. “Overal kan brand ontstaan, uit meerdere bronnen. Denk aan opladers van telefoons die onder een kussen liggen en hun warmte niet kwijt kunnen. Of aan pv-panelen op het dak: alles wat hiermee in contact staat, moet onbrandbaar zijn, anders kan een brand zich snel uitbreiden.” Verder is het zaak een brand zo veel mogelijk tot één ruimte in een gebouw te beperken. “Hiervoor kun je werken met compartimenten. Je accepteert dan dat één compartiment verloren gaat en bewerkstelligt tegelijkertijd dat een brand bijvoorbeeld het eerste uur niet verder gaat. Dan heeft de brandweer tijd om de brand te blussen, bewoners zijn enige tijd veilig en kunnen gered worden, en tot slot blijft de materiële schade beperkt.” Compartimentering zou tevens moeten voorkomen dat de rook zich verspreidt in het gebouw; een brandwerende scheiding is namelijk niet per defi nitie rookdicht. “Dat voorkomt veel schade en gezondheidsrisico’s.” Governance van belang Verder dienen zorginstellingen zich bewust te zijn van het feit dat bouwkundige ingrepen, zoals het aanbrengen van nieuwe leidingen, de brandveiligheid kunnen aantasten. “De opdrachtgever of gebouweigenaar is in dat geval verantwoordelijk, niet degene die de opdracht uitvoert. Dus ook daar is governance van belang”, aldus Lichtenberg, die erop wijst dat niet alles in techniek te vangen is. “Ook gedragsregels en ontruimingsoefeningen zijn instrumenten om de gevolgen van een brand zo veel mogelijk te beperken. Het loont om het eigen gebouw regelmatig met ‘brandogen’ te laten beoordelen.” Daarnaast speelt ook de inrichting van een gebouw een rol: matrassen en bankstellen bevatten bijvoorbeeld vaak polyurethaanschuim, dat relatief gemakkelijk ontbrandt en dan voor veel rook zorgt. “In verpleeghuizen is dat lastig te regelen, als mensen hun eigen meubels meenemen. Dan zul je het bouwkundig moeten oplossen.” Voelbare kans Het meeste succes is echter te boeken al bij het ontwerp van een gebouw, door al in dat stadium de kennis van brandveiligheid mee te wegen. “In de materiaalkeuze, door bijvoorbeeld het aanbrengen van een sprinklerinstallatie en door een logische compartimentering. Er zijn goede adviseurs op dit gebied, maar het kan eventueel ook in overleg met de brandweer. Daarnaast moet goed gekeken worden naar processen en procedures, naar hoe een gebouw in de praktijk wordt gebruikt.” In geval van een grote brand kan de schade al snel in de miljoenen euro’s lopen. Een serieus bedrag om op te investeren, aldus Lichtenberg. “Als je door maatregelen aan de voorkant brand weet te voorkomen, is dat wel wat waard. Kijkend naar de statistieken, is de kans op een brand misschien niet superhoog, maar wel voelbaar. Als je bijvoorbeeld vijftig jaar in een galerijfl at met tachtig appartementen woont, zul je statistisch gezien gemiddeld twee keer meemaken dat een appartement in het gebouw uitbrandt. Dan komt het wel dichtbij.” Kortom, voldoende reden om brandveiligheid de aandacht te geven die het verdient. In de huidige raad van advies van stichting Economie van Brandveiligheid zijn reeds vele disciplines vertegenwoordigd en wordt kennis op uiteenlopende gebieden samengebracht, maar Lichtenberg maakt graag van de gelegenheid gebruik ook opdrachtgevers en ontwerpers van harte uit te nodigen zich aan te sluiten bij het nieuwe platform. “We willen geen eiland zijn, maar juist de band met hen versterken om nog meer denkkracht te bundelen en samen praktische oplossingen te bedenken voor problemen en best practices te delen.” Meer informatie www.economievanbrandveiligheid.nl ‘Het loont om het eigen gebouw regelmatig met ‘brandogen’ te laten beoordelen’ 13
14 Online Touch Home