stralingsbescherming | tekst • Röntgenglas bv Röntgenglas van A tot Z Röntgenglas is zowel de naam van een product als van een bedrijf in Someren dat dit product importeert en distribueert voor de Duitse fabrikant Schott. Een kostbaar product, dat na bijna een eeuw nog steeds op dezelfde manier geproduceerd wordt en – ondanks de technologische ontwikkelingen en alle high-end scanapparatuur – uniek en onmisbaar blijft in het beschermen van personeel. Tip voor de architect: houd rekening met de maximale afmetingen uit één stuk, van de diverse waardes röntgenglas! Bedrijf Al bijna twintig jaar houdt Röntgenglas bv zich bezig met het leveren van röntgenglas. Het grote verschil met andere aanbieders is dat het bedrijf het hele spectrum van röntgenbescherming aanbiedt: het levert zelf het röntgenglas en laserkunststof, maar via zusterbedrijf Ropa Systems bv (beide (deels) onderdeel van TMD Holding bv) is alles op het gebied van bouwkundige röntgenbescherming verkrijgbaar. Dat loopt uiteen van deuren, kozijnen, schuifdeuren, schermen tot bekledingen. “Je hebt vaak dat een klant zegt ‘ik heb een paneel röntgenglas nodig, maar dat zou eigenlijk ook in een loodkozijn moeten zitten’. Wij hoeven de klant hiervoor dan niet door te verwijzen naar een andere partij, die vraag kunnen wij intern afhandelen”, aldus directeur Paul Tinnemans. Het productieprocédé van röntgenglas is arbeids- en energie-intensief. Verschillende waarden Röntgenglas bevat een grote hoeveelheid lood, bedoeld om straling te weren, en het biedt personeel tegelijkertijd volledig zicht op bijvoorbeeld een patiënt. Röntgenglas bv is importeur voor de Benelux, met vestigingen in Someren en Retie (B), van röntgenglas van het Duitse merk Schott. Daarnaast wordt ook veel röntgenglas verkocht in Duitsland, Portugal, Afrika en zelfs in Nieuw-Zeeland. Dit betreft zowel RD30- als RD50-glas; het eerste heeft een loodwaarde van minimaal 3,13 gram/cm3 , in het tweede geval bedraagt die loodwaarde minimaal 5,05 gram/cm3 . “Dit zijn steeds vaste waarden; welk röntgenglas gebruikt moet worden, hangt af van de soort en hoeveelheid straling die er vrijkomt. Elke toepassing kent zijn eigen loodequivalent. Daarbij geldt bij RD50, dat hoe dikker het glas is, hoe meer straling het kan tegenhouden”, verklaart Tinnemans. 44 FMT | November 2021 Sterk stralingwerend Een ander misverstand dat Tinnemans uit de wereld wil helpen, is dat röntgenstralen afketsen op het röntgenglas. “Dat is (grotendeels) niet zo. Straling is een trilling, net als geluid, en op het moment dat je die trilling stop kunt zetten, is hij verdwenen. En dat doe je, net als bij geluid, met zo zwaar mogelijke materialen. Bakstenen, beton, gewoon glas en zelfs gipsplaat is stralingwerend, maar (zeer) beperkt. Als je weet dat je voor 2 millimeter loodequivalent, 16 centimeter beton nodig hebt, dan kun je je voorstellen hoe stralingwerend ons 8mm Diverse toepassingen RD30-röntgenglas is alleen verkrijgbaar in een loodequivalent van 0,5mm Pb (Pb is het symbool voor lood, red.) en heeft hoofdzakelijk één belangrijk toepassingsgebied: mammografie. Bij dit preventief borstonderzoek komt slechts een geringe hoeveelheid straling vrij en dan volstaat röntgenglas met een lage loodwaarde. RD50-röntgenglas is verkrijgbaar in een divers pakket aan loodequivalenten voor verschillende toepassingen en behandelingen. Te denken valt aan bescherming van bedieningspersoneel van röntgenapparatuur in de medische sector, laboratoria, de veterinaire sector en industrie, laboranten bij nucleaire therapie en bij onderzoek en ontwikkeling met röntgenstraling. “Daar zijn allerlei tabellen voor, zeker in het nucleaire bereik.” Zachter en gevoeliger Doordat het lood en glas op moleculair niveau met elkaar zijn versmolten, krijgt röntgenglas zijn stralingwerende waarde. Daarover bestaat nog een hardnekkig misverstand, vertelt Tinnemans. “Vaak denken mensen dat het gaat om een glasplaat met een loodfilm erop geplakt. Zij vragen dan bijvoorbeeld wat nu de binnen- en buitenkant is. Maar die loodmoleculen zitten dus versmolten door de hele glasplaat heen.” Die samenstelling heeft ook gevolgen voor de eigenschappen en het onderhoud van het glas. “Doordat er zoveel lood in het glas zit, is het circa vijf keer zachter en ruim eens zo zwaar als normaal vensterglas, want lood is natuurlijk heel zacht en zwaar. Röntgenglas is daardoor gevoelig voor vlekken, krassen en voor chemicaliën in schoonmaakmiddelen. Als druppels indrogen, vreten de chemicaliën zich herhaaldelijk in het glas en is de ruit na één of anderhalf jaar geheel vertroebeld.”
45 Online Touch Home