PLOEGEN, EGGEN, ZAAIEN EN OOGSTEN COLUMN DOOR PIETER TIMMERS, FORWARD MANAGEMENT I.S.M. JOHAN PUNT, 1E BRABANTSE ZEILSCHOOL DE BIESBOSCH Zeilschool, meer dan leren zeilen Een maatschappij die een goede toekomst wil waarborgen voor haar jeugd, investeert in beter onderwijs en in leerkrachten die voorbereid zijn op hun taak. Wanneer we echter de krant openslaan, lezen we dat de leesvaardigheid, motoriek, eenzaamheid, geld, burgerschap, enz. steeds meer zorgen baren. Volgens de Onderwijsinspectie daalt de kwaliteit van onderwijs in ons land de laatste twintig jaar. Een probleem dat niet zomaar even is opgelost, maar de zeilschool biedt soelaas. Op de zeilschool leren kinderen dat ze eenmaal aan boord en los van de steiger orders dienen op te volgen. De boot wordt met een team gevaren, maar ook met zorg voor het materieel. Systeem en structuur, vooral duidelijkheid, zijn nodig voor een behouden vaart. Tot windkracht 4 Beaufort lijkt het alsof we alles onder controle hebben, maar zodra het 5 gaat waaien merkt de cursist dat er een gevecht tegen de elementen geleverd moet worden. De haven is nog niet in zicht en ergens even binnenlopen is geen optie. Inmiddels komt er aardig wat buiswater over de bemanning heen, maar de instructeur vangt er een deel van op en schermt de cursist af die achter het roer zit. De roerganger grijnst en geniet. De fokkenist ziet het en krijgt respect voor de roerganger; de instructeur moedigt aan en ziet dat het resultaat heeft, een belangrijk leermoment. Hoewel de cursisten nog beginnelingen zijn, ontwaakt het competitie-element en willen de anderen ook het gevoel met de helmstok ervaren. De instructeur hoeft niet te motiveren. Als vanzelfsprekend wordt van positie gewisseld en komen roer en schoot telkens in andere in handen. Het valt ze nu op dat het echt werken is, een persoonlijke leerervaring. De cursisten beginnen ervaringen en inzichten uit te wisselen, zeer leerzaam. Een goede instructeur delegeert en laat het gebeuren, maar behoudt het overzicht en toezicht, geeft zo nu en dan nog tips, maar laat ze de boot zelf zeilen. Teamgeest De instructeur complimenteert zijn leerlingen en benadrukt dat ze als team elkaar moeten helpen en aanmoedigen. De stemming stijgt evenals het enthousiasme; dat zeilen zo leuk kan zijn. Zelfverzekerd houden ze koers, bij nog twee slagen over bakboord en nog een keer over stuurboord, komt de haven in zicht. Bij het binnenlopen schreeuwt de instructeur: ‘we are the champions’ en onmiddellijk zet de tweede stem in van de schippers in spe. Ze helpen de instructeur na het aanleggen om weer ‘schoon schip’ te maken. Aan de andere kant van de haven staan een paar ouders met verbazing te kijken hoe gedreven hun kroost de boot aan het poetsen is; iets wat thuis niet zo vanzelfsprekend is. Die moet zo schoon zijn, want bij het aftuigen vallen ook punten te behalen. De instructeur van een andere boot denkt nog op het schone dek te kunnen stappen, om zijn boot vast te leggen, maar de schippers in spe verdedigen het schoongemaakte dek en leggen liever zelf de lijnen op de boot vast. De ouders van deze jonge schippers zijn vaak positief verrast wanneer ze zien en horen dat de zeilschool meer met hun kroost heeft gedaan dan slechts een beetje leren zeilen. Er wordt weleens gezegd: ‘wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ en dat geldt ook voor de zeilsport. De huidige jeugd is de doelgroep van morgen. Aan boord en in loopbaan Door de verschillende manieren van leren heeft de instructeur de kinderen niet alleen de zeilkunst aangeleerd, maar hij heeft ook ruimte geboden om de bemanning het voortouw te laten nemen. Hiermee wordt daadkracht en doelgerichte samenwerking gekweekt. Dat geldt niet alleen voor de jeugd, maar ook als onderdeel van bedrijfstrainingen voor volwassenen. De instructeur ontwikkeld dus naast het zeilen bij zijn bemanning ook vaardigheden die managers in het bedrijfsleven ook graag zien bij hun medewerkers. Het benoemen van behaalde successen, het verbeteren van samenwerking en collectief doelen nastreven en behalen. De instructeur heeft zijn (management)vaardigheden ook verder ontwikkeld en loopt in dat opzicht voor zijn leeftijdsgenoten. Onbewust profiteert de instructeur in een bijbaantje of op school van de kwaliteiten die heeft ontwikkeld tijdens het lesgeven. Hij/zij neemt gemakkelijk de leiding en komt om die reden bijna vanzelfsprekend in bestuurlijke rollen. Hier staat een manager, leraar of ondernemer in spe. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2020 9 Foto Rens Groenendijk
10 Online Touch Home