Athos project. De resterende één miljoen ton wordt via verschillende kleinere energiebesparingen samen gerealiseerd.“ De voorbereidingen voor het Athos project zijn in volle gang. “Dat begint bij de CO2 - afvang in onze bestaande processen,vertelt Manger. “Daarnaast werken we al aan de volgende stap van het Athos project. In dat consortium wordt er druk gewerkt aan engineering, aanbestedingen, en het kijken naar geschikte gasvelden. Er wordt nu gerekend aan de volumes van het aanbod aan CO2 . Daarnaast wordt er gekeken naar bestaande leidingen naar de lege gasvelden onder de Noordzee: zijn die goed genoeg? Moeten er nieuwe leidingen worden aangelegd? Tot welke druk moet de CO2 gecomprimeerd worden? Allemaal zaken die je goed moet uitzoeken.” Energiecentrale Ook voor de reeds genoemde energiecentrales van Vattenfall, die op procesgassen van Tata Steel draaien, heeft CCS gevolgen. Manger: “We kijken nu samen met Vattenfall hoe de verandering van de gassamenstelling invloed heeft op het functioneren van de energiecentrale. Dat is best een ingewikkeld project. Het is echter niet zo dat je na CCS geen energiecentrale meer kunt laten draaien. Zelfs bij CCU hou je ‘purge-gas’ over waar nog een aanzienlijke energetische waarde in zit. Duidelijk is al wel dat het gevolgen zal hebben voor de elektriciteitsvoorziening van Tata Steel.” Tata Steel heeft een goede uitgangspositie door de ligging van het bedrijf. Manger: “We hebben hier in IJmuiden wat dat betreft de perfecte locatie. We liggen dichtbij de kust en hebben daarmee de beschikking over een enorme hoeveelheid potentiële windenergie.” Gebruikers Alleen al het Athos project zal enkele honderden miljoenen euro’s gaan kosten. “Veel preciezer dan dat kan ik niet zijn”, licht Manger toe. “En als het aan mij zou liggen, komt Als het aan mij zou liggen, komt er een nationaal ‘CO2 -net’ waarop bedrijven kunnen aanhaken... er een nationaal ‘CO2 -net’ waarop bedrijven kunnen aanhaken. Als tussenoplossing is het een goed idee om uitstoters van CO2 op dat net te laten aansluiten, zodat de uitgestoten CO2 in ieder geval kan worden opgeslagen tot er nieuwere technologieën voorhanden zijn. Bedrijven die de CO2 juist kunnen gebruiken, zouden ook aangesloten moeten worden op dat CO2 -net.” Dat er meerdere gebruikers zijn, zowel aan de aanbod- als aan de vraagkant, betekent ook dat de kosten van het project kunnen worden verdeeld over de diverse gebruikers. En uiteraard zal er de nodige financiële steun vanuit de overheid nodig zijn. Annemarie Manger is directeur sustainability, health, safety, environment en quality bij Tata Steel. 14 | nummer 3/4 | 2020 Waterstof Samen met Nouryon en Port of Amsterdam is Tata Steel ook al enige tijd betrokken bij het project waarbij een 100 megawatt waterstofcentrale moeten worden gebouwd in IJmuiden. Manger: “Met een vermogen van 100 megawatt heb je niet voldoende waterstof om het als vervanging voor kolen
15 Online Touch Home