Een lek produceert daarnaast een veel hoogfrequenter geluid en dat horen wij niet meer, maar zo’n sensor pikt geluiden tot zo’n 80kHz op en registreert dat vervolgens... “Dat is een elektrochemische sensor, waarbij het gas met het elektrolyt een reactie aangaat. Vervolgens bepaalt de stroomsterkte die in de sensor wordt gemeten de concentratie in PPM in het mengsel. Je kunt daarmee in principe nog nauwkeuriger meten, maar dat is eigenlijk alleen interessant bij toxische gassen en dat is waterstof niet.” Ultrasoon Bovenstaande gaslekdetectiemethodes worden vooral in afgesloten ruimtes gebruikt, maar er zijn ook applicaties waarbij een eventueel gaslek direct in de buitenlucht wordt verspreid en dus gedetecteerd zou kunnen worden door een van de bovenstaande methodes. “In dat geval wordt er vaak gebruik gemaakt van ultrasone gasdetectie. Ontsnappend gas maakt altijd een sissend geluid. Als dat sterk genoeg is, horen wij dat met onze oren. Een lek produceert daarnaast een veel hoogfrequenter geluid en dat horen wij niet meer, maar zo’n sensor pikt geluiden tot zo’n 80kHz op en registreert dat vervolgens. Ook dat is een zeer betrouwbare methode, zowel bij aardgas als bij waterstof.” Vlam En dan is er nog de vlamdetectie, want dat werkt anders dan bij aardgas. “Aardgas geeft een gelige of oranje vlam. Bij waterstof is de vlam blauwachtig, of onzichtbaar, een beetje vergelijkbaar met ethanol.” Een goede vlamdetector detecteert echter ook de (lastiger) frequenties van een vlam in De branddriehoek De Det-Tronics FlexSonic serie detecteert gaslekken op basis van geluid en hoort gaslekken die anderen niet horen. Het is de eerste contactloze gaslekzoeker die unieke “vingerafdrukken” van geluiden herkent op 24 afzonderlijke ultrasone banden. Net als bij aardgas, zijn er bij waterstof drie voorwaarden nodig om tot een brand of explosie te komen: temperatuur, zuurstof en brandstof. Adema: “Je hebt een bepaalde temperatuur nodig om tot spontane zelfontbranding te komen, namelijk bijna zeshonderd graden. Dat er brandstof nodig is, spreekt voor zich, maar die zuurstof is een interessant gegeven. Normaal gesproken zit er in de lucht zo’n 21% zuurstof. Op het moment dat het zuurstofgehalte tot onder de 14% daalt, betekent dit dat er geen verbranding meer kan plaatsvinden.” Dit zegt echter niets over het gehalte waterstof (de brandstof in de driehoek) die aanwezig is. Een katalytische gasdetector zal echter pas uitslaan als er ook een direct gevaar is voor mogelijke verbranding. Daarom heeft deze detector het minimale zuurstofgehalte van 14% nodig. “Dat zijn in principe theoretische omstandigheden, maar stel dat een gasleiding is leeggepompt met een inert gas, kan je daarna vanwege die te lage zuurstofconcentratie dus niet meer de aanwezigheid van waterstof vaststellen.” Peter Adema, specialist gas- en vlamdetectie bij Hitma De Dalemans DAT 420 detector is ontwikkeld voor het continu meten van de aanwezigheid van verschillende toxische gassen in de lucht, zoals H2S, CO, ammoniak en zuurstof. waterstof. “Dit soort detectoren zijn speciaal ingericht voor waterstof. Er komt, in tegenstelling tot bij branden bij koolwaterstoff en, geen CO2 vrij bij de verbranding, dus in dit soort gevallen wordt er gebruik gemaakt van dedicated sensoren.” Gasdetectie is, ook bij waterstof, dus prima mogelijk. De nodige detectoren zijn bovendien gewoon commercieel verkrijgbaar, bijvoorbeeld bij Hitma. “Wat dat betreft kunnen we dus met een gerust hart aan de slag met waterstof”, sluit Adema af. Bekijk de diverse gasdetectoren en gerelateerde producten uit het Hitma assortiment op www.hitma-gasdetectie.nl 55
56 Online Touch Home