ren zet door aandrijvingen zijn leverbaar in explosieveilige en/of hygiënische uitvoeringen. Daarbij hebben elektrische aandrijvingen in het algemeen een hogere krachtdichtheid dan pneumatische aandrijvingen en zijn ze veelal compacter in verhouding tot de maximaal leverbare krachten. Maar om een echt goede vergelijking te kunnen maken moeten alle kosten en eigenschappen van de totale aandrijving, dus zowel die van mechanica, stuur- en regelmodules, geleidingen, sensoren, energiegebruik, als de montage- en onderhoudskosten bij elkaar worden opgeteld. Dure perslucht In veel machines en productielijnen is vaak sprake van lineaire bewegingen, waarvoor pneumatiek van oudsher zeer geschikt is. Het is een bekende techniek. Betrouwbaar ook. De bewegingen zijn relatief snel, maar er zijn ook beperkingen die vooral opduiken als er hogere eisen aan bijvoorbeeld de krachtdichtheid en de repeteerbare positioneernauwkeurigheid worden gesteld. Nadeel is immers dat pneumatiek met het medium lucht werkt en lucht is nu eenmaal samendrukbaar, wat nauwkeurig positioneren bemoeilijkt. Er zijn weliswaar pneumatische servosystemen met interne wegmeetsystemen, maar die zijn vrij duur en minder nauwkeurig dan elektrische actuatoren. Een ander aspect is energiegebruik. Perslucht is een populaire, maar ook dure energiedrager. Zo’n 75% van de opgenomen energie van persluchtcompressoren wordt immers omgezet in warmte. Daarnaast gebruiken drogers ook energie en dan zijn er vaak luchtlekkages, waardoor het totale energetische rendement van een persluchtinstallatie amper boven de 10% uitkomt. Vooral in situaties waarbij meerdere pneumatische cilinders worden toegepast, is het dan ook zinvol om het energiegebruik van pneumatische en elektrische oplossingen goed naast elkaar te zetten. Een ander punt Hier zorgen elektrische lineaire actuatoren in combinatie met lineaire units voor een XY beweging, maar ook voor een schuivende beweging en voor de nauwkeurige positionering van werkstukken op de aanvoerband. is dat om beter te kunnen concurreren met lagelonenlanden, in West-Europa toegepaste productiemachines steeds sneller, flexibeler en nauwkeuriger moeten worden. Dat betekent dat aan de lineaire bewegingen in die machines steeds hogere eisen worden gesteld qua snelheid en positioneermogelijkheden. Dat kan in bepaalde gevallen met (servo)pneumatiek of hydrauliek worden opgelost, maar door de opmars van nieuwe producten zijn elektromechanische lineaire actuatoren vaak een goedkopere en betere (o.a. qua nauwkeurig positioneren) oplossing. Accent op lagere TCO Producenten letten bij de aanschaf van nieuwe productiemiddelen steeds meer op de Total Cost of Ownership (TCO). Daarin spelen de investerings-, montage-, onderhouds- en energiekosten een belangrijke Perslucht is een populaire, maar ook dure energiedrager. Zo’n 75% van de opgenomen energie van persluchtcompressoren wordt immers omgezet in warmte... rol. Welke lineaire oplossing in het kader van de laagst mogelijke TCO het meest interessant is (pneumatisch, hydraulisch of elektrisch) hangt af van een aantal factoren. Is er reeds perslucht aanwezig, dan zal een pneumatische oplossing vaak initieel lagere investeringskosten met zich meebrengen. Daarentegen liggen de bedrijfskosten (energie, onderhoud, levensduur) van pneumatiek veelal hoger dan die van (digitaal) gestuurde elektrische aandrijfsystemen. Is er geen perslucht aanwezig, dan ligt de keuze voor een volledig elektrische oplossing voor de hand. Er kan uiteraard ook een persluchtcompressor bij de machine worden geleverd, maar dan zal de totale investering fors oplopen, wat om die reden ook zelden wordt gedaan. Bovendien vergt zo’n compressor, inclusief filters en eventuele conditioneringsinstallatie, extra onderhoud. Die kosten komen er dan nog bij. Datzelfde geldt voor hydraulische oplossingen, waarvoor een aggregaat, kleppenblokken, etcetera nodig zijn. Elektrische actuatoren zijn montageklaar en nagenoeg onderhoudsvrij. Aansluiten van een voedingskabel en een veldbuskabel voor het controleren van de bewegingen is voldoende om een operationele lineaire aandrijving te creëren. Bij pneumatische cilinders praat je, qua te 35
36 Online Touch Home