Arbeidsmarkt Maar waar halen we de mensen vandaan? Kabinet zet vol in op groei Nederlandse industrie Het kabinet zet vol in op de groei van de Nederlandse industrie. Dat blijkt uit de ‘Visie op de toekomst van de industrie’ die staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat eind oktober 2020 naar de Tweede Kamer stuurde. Maar hoe komen bedrijven aan genoeg technische mensen met de juiste vaardigheden? Ondernemersorganisaties maken zich grote zorgen over het tekort aan voldoende goed opgeleid technisch personeel, vooral op mbo-niveau, met name in de chemische industrie. Adriaan van Hooijdonk B Staatssecretaris Mona Keijzer van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat stuurde eind oktober 2020 ‘De visie op de toekomst van de industrie’ naar de Tweede Kamer. ijna één op de vijf Nederlanders verdient het inkomen dankzij de industrie. De sector omvatte in 2018 circa 64.000 bedrijven en ongeveer 9 procent van alle werknemersbanen, goed voor een omzet van 82 miljard euro. Bovendien steekt de industriële sector qua arbeidsproductiviteit met kop en schouders uit boven andere branches. Dat benadrukt staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat in de eind oktober verschenen ‘Visie op de toekomst van de industrie.’ Uit het document van 31 pagina’s blijkt dat het kabinet vol wil inzetten op de groei van de industrie. Zo wil het kabinet de komende tijd extra gaan investeren in de industrie en een aantal markten, zoals life sciences & health, high tech & ICT, defensie & ruimtevaart. Ondernemersorganisaties, zoals FME en VNO-NCW, reageerden positief en zijn blij dat het kabinet het enorme belang van de industrie inziet voor het toekomstige verdienmodel in Nederland. Tegelijkertijd stelt FME-voorzitter Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink dat we ‘van een visie niet kunnen eten.’ “Wat we nodig hebben zijn concrete plannen om de industrie verder te versterken, niet alleen tijdens deze crisis maar ook richting de toekomst.” Tekort technisch personeel De ondernemersorganisaties maken zich zorgen over het tekort aan technisch personeel om de ambities van het kabinet waar te maken. Hoewel er de afgelopen jaren op verschillende manieren is gewerkt aan voldoende aanbod van medewerkers met de benodigde vaardigheden in de industrie, hebben industriële bedrijven steeds meer moeite om aan technisch personeel te komen. Zo ervaarde in het tweede kwartaal van 2019 twintig procent van de werkgevers belemmeringen door personeelstekorten, meldt het UWV in de factsheet industrie 2019. Ter vergelijking: rond 2012 ging het nog om vijf procent van de werkgevers in de industrie. 6 | nummer 7 | 2020 Vooral in de deelbranche reparatie en installatie van machines ervaren veel werkgevers belemmeringen (38%). De meubel-, metaal-, transportmiddelen-, bouwmaterialen- en elektrotechnische en machineindustrie hebben eveneens te maken met personeelstekorten. Ook de komende jaren blijft er volgens het Research Centrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) sprake van grote knelpunten in de personeelsvoorziening voor beroepen als elektrotechnisch ingenieur, procesoperator of machinemonteur. ROA verwacht in de werktuigbouw en metaalbewerking de grootste knelpunten op mbo-niveau 4. Chemische industrie Ook in de chemische industrie is al jarenlang sprake van een personeelstekort. Zo presenteerde de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) in 2013 de resultaten van onderzoek naar de personele gevolgen van uitstroom, vergrijzing en uitbreiding in de sector. Daaruit bleek dat de chemie in 2020 een tekort vreesde van bijna 20.000 mbo’ers, ruim 4000 hbo’ers en 5000 academici in de chemische- en procesindustrie. Wat is er uiteindelijk van deze voorspelling terechtgekomen? “Gelukkig is de prognose niet uitgekomen”, zegt Onno de Vreede, coördinator van de Human Capital Agenda bij Chemistry NL. Hij verwijst naar de meest recente cijfers van het online dashboard Onderwijs-Arbeidsmarkt van oktober 2020. Chemistry NL en de VNCI lanceerden het dashboard drie jaar geleden. Alle cijfers rondom in- en uitstroom van de Nederlandse chemie-opleidingen en doorstroom Onno de Vreede, coördinator van de Human Capital Agenda bij Chemistry NL.
7 Online Touch Home