COLUMN Erachter... Door Jac van Tuijn, waterjournalist Veel reizen zit er voorlopig even niet in. Begin mei zou ik met de trein naar München gaan voor een bezoek aan de milieuvakbeurs IFAT. Inmiddels is de beurs uitgesteld tot mei 2022, maar ik had trein en hotel al geboekt en betaald. Klein leed, maar toch. Inmiddels heb ik mijn geld terug weten te krijgen, zowel bij de NS als bij Booking.com. Zo kom je er dan achter hoe je, sluipenderwijze, als consument een hele sector voorfinanciert en blij moet zijn als je je geld weer terugkrijgt als er een crisis tussendoor komt. Luchtkastelen Als journalist ben ik er door de crisis ook achter gekomen hoe belangrijk het is om regelmatig op pad te gaan. Het is natuurlijk hartstikke handig, al die online webinars. Je logt in met de koffie in de hand en de hele wereld komt voorbij. Maar het ontbreekt aan de mogelijkheid om even goed door te vragen. Om erachter te komen hoe het precies zit. Net als persconferenties, congrespresentaties, vakbeurzen, hebben ook webinars een eigen dynamiek. Waarom zijn ze georganiseerd? En wat zijn de bijeffecten van al dat goede nieuws? Even in de wandelgangen mensen aanspreken om te vragen of het allemaal wel klopt. Het kan niet bij een webinar. Zonder critici is er niemand om de mooie luchtkastelen door te prikken. Zandkastelen Van financiële luchtkastelen is het is een kleine stap naar de zandkastelen van Bontrup. Vanachter de computer was het recente Kamerdebat over de granulietstort van het Amsterdamse bedrijf online prima te volgen. Het volgen van de inhoud ging mij moeilijker af. Het stelsel van milieunormen is ondoorzichtig geworden en kan blijkbaar makkelijk binnenskamers worden opgerekt, zolang de procedures maar netjes kunnen worden afgevinkt. Maar het kan toch niet kloppen dat een gemeente voor een eigen winput, die straks natuurgebied moet worden, naar de rechter moet stappen om het storten van flocculanthoudend granuliet tijdelijk te kunnen laten stoppen? Natuurlijk is dit pure politiek en draait het uiteindelijk om het steeds veranderende evenwicht tussen de zorg voor het milieu en de ruimte die onze economie nu eenmaal nodig heeft om te functioneren. Maar ik kom er steeds meer achter dat het politieke debat hierover niet manhaftig in het openbaar wordt gevoerd, maar verworden is tot een schimmig spel rond procedures. In dit geval: is granuliet wel of geen grond? Maar hebben we het dan over zuiver granuliet zoals dat uit Noorwegen wordt ingevoerd? Of gaat het nog over het storten van granuliet met 50.000 kilo polyacrylamide in een winput die in open verbinding staat met de Maas? Luiken open Het was goed te horen dat gesproken wordt over de invoering van een verplichte ecologische beoordeling voor het verondiepen van winputten. Geen schimmige besluiten in directiekamertjes, maar een locatiespecifiek ecologisch onderzoek. En daar zou zomaar uit kunnen komen dat de geplande laatste drie meter dikke leeflaag met ‘echte’ grond prima volstaat. Of niet. Maar wel helder! Gooi open die luiken. Goed voor de lokale bevolking, de politiek en voor de journalistiek. Al met al kwam ik er wel achter dat de waterschappen de grote afwezigen zijn in deze discussie. Heel vreemd, want de ecologische waterkwaliteit zou hen nauw aan het hart moeten liggen. Zeker nu we de laatste ronde van de Kaderrichtlijn Water ingaan en de vraag rijst of het nog vast te stellen maatregelenpakket wel of niet voldoende is om het einddoel in 2027 te kunnen halen. Natuurlijk gaat het ook hier weer om scherpe waterkwaliteitseisen versus economische speelruimte. Als het granulietdossier ons iets leert, dan is het de noodzaak van een helder openbaar debat. Geen gekonkel in achterkamertjes met vervolgens een schimmenspel over onnavolgbare procedures. Ik denk dat ik maar eens mondkapjes ga kopen en er weer op uit trek. Er is genoeg werk aan de winkel. Ook voor de waterjournalistiek. WATERFORUM JUNI 2020 33
34 Online Touch Home