COLUMN Toiletrollen, mondkapjes en aanpassen Column Jac van Tuijn, hoofdredacteur Met mooi weer even tussendoor in de tuin werken. Dat is mijn grote opkikker in deze rare tijd van de anderhalvemetermaatschappij. Even door het tuinhek bijpraten met de buurvrouw over haar kinderen die nu thuis zitten. Over hoe lang dit alles nog gaat duren. Over mijn blunder dat ik te dicht bij de eigenaar van mijn supermarkt was gaan staan toen ik hem een compliment wilde geven over het feit dat de winkel ondanks alles gewoon open was. Het valt niet mee om zo’n fundamenteel sociaal gedrag van de ene op de andere dag aan te passen. Volle pakhuizen Aanpassen ging blijkbaar gemakkelijker in Australië, waar mensen in afgelegen gebieden zich voorbereidden en bij de supermarkt extra inkochten, waaronder wc-papier. Wie had ooit kunnen bedenken waartoe dat zou kunnen leiden. Het werd een hype die uiteindelijk de hele wereld rondging. Pakhuizen vol met wc-papier, maar lege schappen in supermarkten. De ‘just-in-time’ economie haperde. Heel eerlijk bracht het ook mij aan het twijfelen. Tegen kettingreacties op sociale media is blijkbaar weinig opgewassen. Bizar. En tussen de berichten door verscheen ineens ook weer de waarschuwing de keukendoekjes niet in de wc te gooien. Serieuzer is het tekort aan mondkapjes. Ook hier haperde de ‘just-in-time’ economie, maar waren de pakhuizen leeg. En achter het tekort aan mondkapjes schuilt natuurlijk de enorme inspanning door de mensen in de zorgsector en het leed bij patiënten. Presidenten Over aanpassen gesproken. Opvallend waren de wendingen bij de Amerikaanse en Braziliaanse presidenten. Alles wat de economie schade kan aandoen, doen ze standaard af als een hoax, of nepnieuws. Hun reactie op de crisis was aanvankelijk niet anders dan die op de klimaatverandering. De economie eerst. De rest is ondergeschikt. Maar ze hebben hun opvatting aangepast. De omvang van het menselijk leed heeft ook deze twee presidenten doen inzien dat ook zij niet om een tijdelijke anderhalvemetermaatschappij heenkunnen. Met alle gevolgen voor de economie. Hoop Aanpassen. Misschien is het nog te vroeg voor mij om hier het bruggetje naar de klimaatverandering door te trekken. We zitten in Nederland immers nog midden in de crisis en het leed is groot. Toch lijkt me een moment van reflectie wel gepast. Ik denk dan aan de klimaatadaptatie, die juist dit soort extreme crises probeert voor te zijn. Maar preventie is iets anders dan aanpassen. Preventie gaat uit van bepaalde veronderstelde rampscenario’s die we willen vermijden. Aanpassen gaat veel meer uit van voortschrijdend inzicht. Presidenten die hun meningen veranderen. Mondkapjes die het ene moment van Europa naar China vliegen om het andere moment omgekeerd van China naar Europa te vliegen. Ik denk zeker dat deze crisis de scherpe kantjes zal weghalen van het klimaatdebat en dat er wereldwijd meer begrip gaat komen voor preventie. Zoals Nederland koerst op het Deltaprogramma en al kijkt naar de dijkhoogte en de zoetwatervoorraden voor na 2050. Maar of de wereld, als straks het virus is uitgeraasd, economisch een andere koers gaat varen, dat betwijfel ik eerlijk gezegd. Bedankt Vanzelfsprekend staat de inspanning in de zorg in de ziekenhuizen en verzorgingstehuizen op dit moment centraal. Maar hierbij wil ik toch ook alle mensen in de watersector bedanken. De mensen die de drinkwatervoorziening gaande houden, de waterschappers die de rwzi’s draaiende houden en iedereen die een oogje in het zeil houdt op de waterstanden. Met of zonder aangepaste protocollen. Hou vol. WATERFORUM APRIL 2020 11
12 Online Touch Home