WATERBOUW In november 2015 is voor onderzoek een bres geslagen in de Scheldedijk in de rivierbocht stroomopwaarts van Dendermonde (foto’s: Waterbouwkundig Laboratorium). Flora en fauna onder de loep: van vossenhol tot kruidenrijke planten De unieke praktijksituatie van het Living Lab Hedwigeen Prosperpolder biedt nog een interessant onderzoeksobject: de aanwezige flora en fauna op de dijk. Zo willen de onderzoekers de impact van vossenholen op de dijk onder de loep nemen. Over de gevolgen van de graverij door vossen en andere dieren op het dijksysteem is onvoldoende bekend. De vraag dringt zich op of de veiligheidsrisico’s beheersbaar zijn en preventiemaatregelen niet nodig zijn. De businesscase is uiterst interessant, want het inpakken van dijken tegen de graaflust van vossen, dassen en bevers verdubbelt de kosten per strekkende kilometer dijk tot boven de 1 miljoen euro, zo leren de rekensommen bij dijkversterkingsprojecten in Duitsland. De Britten zijn met name geïnteresseerd in de effecten van dassenburchten op het dijklichaam. Daarnaast wordt er in het Living Lab gekeken naar de relatie tussen dijkontwerp en -beheer en aanwezige diversiteit in gras- en plantensoorten en de sterkte van de afdeklaag. van dijken gebouwd. Dat is erg kostbaar, in al zijn betekenissen. De hamvraag blijft of we het niet nog beter kunnen doen dan we tot dusver gewend waren, zeker nu we door de klimaatverandering met meer water en hogere waterstanden te maken krijgen. Een deel van de antwoorden hopen we uit dit onderzoeksproject te halen. Mogelijk kunnen we in de toekomst hogere belastingen toelaten, omdat we met onze sterkteproeven meer inzicht krijgen in de veerkracht van het huidige dijksysteem en dat mogelijk met slim beheer kunnen verbeteren en, als het toch een keer misgaat, we paraat staan met een ervaren calamiteitenorganisatie.” Voor Nederland is de vraagstelling ook hoogst actueel, omdat er de komende jaren een versterkingsopgave van zo’n 1100 kilometer aan primaire waterkering ligt. “Beter inzicht in de robuustheid van het systeem levert meer kennis op in het verbeteren van de levensduur van dijken. Met die kennis kun je gerichter investeren en beheren. Extra dijkversterkingen zijn mogelijk pas later nodig”, zegt Wentholt. “Vooralsnog zijn dit echter aannames, die we in het Living Lab zullen moeten toetsen. We gaan de dijk onder extreme condities op zijn duvel geven, om te zien wat het dijksysteem allemaal nog in zijn mars heeft.” Bresgroei De infrastructurele expertise aan de Nederlandse kant zit hem in eerdere ervaringsprojecten met de IJkdijk, de in 2012 kunstmatig aangelegde dijk in Groningen die in een serie 18 WATERFORUM NR 2
19 Online Touch Home