omgesprongen en worden veel energiebesparende technieken rendabel. Vooral in woningen en kantoren zullen hierdoor een breed scala aan energietechnieken worden toegepast. Naast goede isolatie ook warmtepompen, warmtenetten op geschikte locaties, geen gasaansluiting meer en op andere plaatsen waterstof in het aardgasnet. Meerkosten schone energie De duurdere CO2-loze brandstoffen werken dus als een hefboom om de hele energievoorziening duurzaam te maken. Energiebesparing en waar mogelijk overschakelen op duurzame elektriciteit, komen via deze hefboom van de grond, zonder dat hiervoor subsidies nodig zijn. Voorwaarde is wel dat we politiek accepteren dat schone energie duurder is. Het bestaande taboe op duurdere energie moet van tafel. Dit kan alleen als mensen met een laag inkomen worden gecompenseerd door de inkomstenbelasting sterker afhankelijk te maken van de hoogte van het inkomen. En de energie-intensieve industrie kan alleen concurrerend blijven met correcties aan de buitengrenzen van de EU, voor invoer en uitvoer van een tiental producten zoals staal, cement en kunststoffen. We moeten beseffen dat de meerkosten van schone energie opwegen tegen de economische en maatschappelijke schade veroorzaakt door klimaatverandering. De overgang naar voorziening betekent een CO2-loze energieveel werk en forse investeringen. Dit geldt ook voor fabrieken voor elektrische auto’s en accu’s, voor ombouw van scheepsmotoren en overschakeling op energiezuinige installaties. In tegenstelling tot de digitale innovaties van decennia, is voor het afgelopen de groene technische vernieuwing veel investeringsgeld nodig. De lage rente komt nu goed uit, maar als gevolg van de groene investeringsgolf zal die gaan stijgen. Hiermee verdwijnt het macro-economisch risico van de te lage rente. Naast geld zijn er veel technici nodig. Deze moeten nu al worden klaargestoomd op mbo’s, hbo’s en universiteiten. Arie Bleijenberg - Koios strategy “Accepteer dat schonere energie duurder is.” 36
37 Online Touch Home