0

De 023 voor en door ingenieurs & engineers 2 Ingeneer Projectendokter adviseert aandacht voor zachte kant Wereldburger in de natte infra Waterbedrijf biedt de juiste werkplek Balanceren of pulseren? Overdragen van waardevolle inzichten “Flexibiliteit is een rekbaar begrip.” voor ingenieurs & engineers

Flexibiliteit is een rekbaar begrip De eerste waterstoftrein is opgenomen in een dienstregeling in Zweden. De energietransitie lijkt langzaam haar beginfase te ontgroeien. Er komen steeds sterkere geluiden om anders met elkaar om te gaan. We werken meer thuis en gaan richting een ander soort balans tussen werk en privé. Zomers zijn anders dan we gewend zijn, zo ook de winters. We moeten op sommige plekken iets inleveren, waar we op heel andere plekken meer gemak en plezier ontvangen. Kortom, onze omgeving en onze levens veranderen. Dit is nu niet anders dan dat het altijd was, maar soms lijkt het sneller en rigoureuzer te gaan dan we kennen of zouden willen. Met flexibiliteit benutten we verandering en zien we de kansen die hieruit voortkomen. Als ingenieur, engineer, medewerker in de technische sector kán je niet zonder flexibiliteit. De technische sector is immers niet zelden de grote aanjager van verandering. Met een flexibele levenshouding hebben we plezier in Maurits de Bruin Redacteur en schrijver van De Ingeneer alle prachtige nieuwe ontwikkelingen, blijven we nieuwsgierig en blijven we leren en ontwikkelen. Ik wens je daarom veel flexibiliteit toe, om alle veranderingen het hoofd te kunnen bieden, er plezier aan te beleven en, wie weet, er in grote mate positief aan bij te dragen! Maurits de BrLeuk als je een review achterlaat over wat je van ons magazine vindt! 1

Wat je aantreft in De Ingeneer Overdragen van waardevolle inzichten 4 Projectendokter adviseert aandacht voor zachte kant Honderden jaren ontwikkeling voor een beter gemeten wereld Letterlijke reis over spoor en langs stations wordt figuurlijk 4 10 17 20 Erfelijkheid bepaalt wat wij kunnen en de omgeving bepaalt wat we daarmee doen. 3 beelden met citaten: pg. 8, 28 en 36 niet meewerkt, is de arbeid vergeefs Ontslag blijkt de weg naar meer energie en zingeving Balanceren of pulseren? 20 2 25 30 2

33 38 Waterbedrijf biedt de juiste werkplek Van bedrijfseigenaar naar werkvoorbereider 33 “Als projecten stroef lopen, zit dit altijd in de zachte kant van een project. Hier moet echt meer aandacht voor zijn.” Projectendokter Marcel Alderliesten | pagina 10 41 42 45 Column - The great reshuffle Wereldburger in de natte infra Creëer je eigen mogelijkheden in de techniek en in je leven 45 3

Overdragen van waardevolle inzichten 47 Jaar werkervaring geeft inzicht die de moeite waard is om door te geven. Wil Wagenaar gaat zijn 50 dienstjaren volmaken en heeft de energie om de laatste drie jaar nog veel aanen op te pakken. Flexibiliteit, doortastendheid en empathie zijn drie pijlers, die in zijn verhaal iedere keer naar voren komen. Van storingsmonteur tot unitmanager Wil startte na de vakschool in 1975 als elektro-storingsmonteur bij de NS. Intern wist hij door te groeien richting een stafafdeling en uiteindelijk naar leidinggevende functies. Nu is hij unitmanager E-locomotives bij Alstom in Rotterdam. Hij stuurt een team van ongeveer 30 monteurs, planners en werkvoorbereiders aan. Zijn team onderhoudt en herstelt gemiddeld vijf locomotieven per dag. “Ik ben begonnen in de treintechniek en kom hier mijn leven niet meer van los. Het heeft alles in zich, blijft zich ontwikkelen en is simpelweg ontzettend interessant. Als je start treintechniek, want technieken werktuigbouw etc. als monteur, doe je mee: elektro, dit dan in de krijgt hierin alle hydrauliek, Je rugzak is dan goed gevuld zodat je overal als monteur terecht kunt”, aldus Wil. Flexibiliteit Om als 63-jarige, 20 en 40 jaar jongere collega’s te motiveren en inspireren, moet je meegaan met de tijd. Een flexibele levenshouding is hierbij onmisbaar. “Wat mij betreft is flexibiliteit een leven lang leren, in alle aspecten en op alle manieren.” Wil Wagenaar “Het gaat erom dat je beseft dat het werk dat je doet er werkelijk toe doet.” 4

Wil geeft de drive om je te blijven ontwikkelen graag door. Hij ziet dit als één van zijn drie belangrijkste taken: medewerkers het belang laten inzien van blijven ontwikkelen en hier dan ook alle mogelijkheden voor aanreiken. “Dit gaat verder dan cursussen. Ik denk dat het vooral zit in een omgeving creëren waarbij je jezelf kán ontwikkelen.” Wil doelt hiermee op de vrijheid om fouten te maken en hier gezamenlijk van te leren. Evenals de kansen om eigen initiatieven te ontplooien. Alstoms waterstoftrein rijdt in Zweden. Deel van een geheel Een tweede belangrijke taak die Wil zichzelf gesteld heeft is, om inzicht te geven in de rol die je vervult als monteur, planner of werkvoorbereider. “Het gaat erom dat je beseft, dat het werk dat je doet er werkelijk toe doet. Inzicht in de rol die je speelt in het grotere geheel, is hierbij echt belangrijk.” Onderdelen worden gefabriceerd ergens in de wereld en geleverd aan Alstom. Monteurs werken ermee en zorgen dat de locomotief weer 100.000 kilometer kan rijden. Zo werk je als monteur mee aan een goede dienstverlening van de klanten van Alstom. “We zijn allemaal een klein radartje in de grote wereld. Het is waardevol als je dit inziet, want het zorgt voor meer empathie. En hoe fantastisch is het als je trots kan zijn op wat je doet?” 5

“Het voelt goed om het over een paar jaar aan jongere generaties over te laten. Dan heb ik mijn best gedaan en heb ik alles wat ik kan doorgeven overgedragen ... Wat overigens niet inhoudt dat ik achter de geraniums ga zitten!” 6

Doortastendheid De derde ‘taak’ kan niet los gezien worden van de tweede. Het is de doortastendheid die Wil in alles aan de dag legt. Als je iets doet, dan doe je het voor 100%, want 50% of zelfs 90% is niets volgens Wil. “De klant kan wel of niet rijden, dat is waar het om draait. Kijk, een locomotief is 100% inzetbaar of hij is niet inzetbaar, er is geen tussenweg”. Het kan zijn dat er een kink in de kabel komt, dat er een fout wordt gemaakt of dat er onvoorziene zaken aan het licht komen tijdens regulier onderhoud. Het is Wil dan ook meer te doen om de mindset; dat je altijd alles goed wilt doen en niet met minder genoegen neemt. Het besef dat je werk ertoe doet, omdat jouw werk invloed heeft op de resultaten van anderen, helpt hierbij. “Onze kracht is onze servicemind. We handelen in alles in het belang van de klant en dit zit tot in onze diepste vezels.” Wil geeft af en toe presentaties op ROC’s en scholen. Afgelopen schooljaar kreeg hij van een student de vraag wat er voor nodig is om een trein op waterstof te laten rijden. Alstom had namelijk voor de presentatie aan spoorondernemingen als proef een trein op waterstof rijden. De trein rijdt sinds de zomer 2022 in dienstregeling in Zweden. De verwachting leefde dat Wil antwoord zou hebben op de vraag. “Ik had geen idee! Ik vond het een goede vraag en ik was ook zelf meteen nieuwsgierig hoe mijn collega’s in Frankrijk dit voor elkaar hebben gekregen.” De dag erop verdiept Wil zich erin, verzamelt documenten en stuurt dit naar de onderwijsinstelling, zodat er alsnog antwoord is op de vraag. Dit is doortastendheid! Overdragen en doorgeven Wil heeft nog drie jaar te werken en wil in ieder geval zijn 50 jaren in het rollend materieel volmaken. “Ik hoop in deze tijd nog iets leuks te doen, waarbij ik mijn 47 jaren ervaring in de treinsector in kan zetten.” Hij denkt onder andere aan de derde werkplaats die Alstom in 2023/24 functioneel wil hebben. Ze investeren nu al in mensen voor deze nieuwe werkplaats. “Dit is één van de voordelen van een onderdeel te zijn van een grote club als Alstom. Er is meer ruimte voor investeringen en concrete plannen tot soms wel tien jaar in de toekomst.” Met een flexibele geest en energie kan je nog lang na je pensioen productief zijn voor een organisatie. Toch ziet Wil hiervan af, want volgens hemzelf is er een tijd dat je moet stoppen. Oók als je nog heel veel plezier hebt in je werk. “Het voelt goed om het over een paar jaar aan jongere generaties over te laten. Dan heb ik mijn best gedaan en heb ik alles wat ik door kan geven overgedragen … Wat overigens niet inhoudt dat ik achter de geraniums ga zitten.” 7

Iedereen kan flexibel zijn op zijn eigen manier en eigen niveau.

Projectendokter adviseert aandacht voor zachte kant Marcel Alderliesten is ruim twintig jaar als projectmanager betrokken bij uiteenlopende projecten. Van dijkversterking in Zeeland tot overnametrajecten. Hij is ervan overtuigd dat projectmethode alleen niet voldoende is voor succes. Hij heeft daarom door de jaren heen een praktische werkwijze ontwikkeld. “Binnen projectmanagement is er veel aandacht voor de harde kant, zoals: opdrachtomschrijving, methoden, technieken en contractuele afspraken. De zachte kant is echter minstens zo belangrijk voor het slagen van een project. Zaken als: cultuur, context en samenwerking.” Projectmethoden alleen zijn onvoldoende voor succes Als Marcel wordt gevraagd voor een project, is dit meestal omdat er iets niet lekker loopt of omdat het project dreigt te stranden. Zijn ervaring op dit gebied zorgt ervoor, dat het project tot een succes kan komen en de projectorganisatie nieuwe energie krijgt. Hij maakt daarbij gebruik van praktische en theoretische kennis. Hij behaalde twaalf jaar geleden zijn doctors titel, met als specialisme het herkennen en oplossen van probleemgebieden binnen projecten. De titel projectendokter past hem daarom uitstekend. “Als projecten stroef lopen, zit dit altijd in de zachte kant van een project. Hier moet echt meer aandacht voor zijn.” Marcel Alderliesten Marcel neemt nooit een methode als uitgangspunt. PRINCE2, MSP, Agile, Scrum, Lean Six Sigma; het zijn voor hem niet meer dan talen waarin tijdens een project gesproken wordt. Iedere methode heeft zo zijn voordeel en nadeel. Managementstijl, de medewerkers en het kunnen laten functioneren van een team bepalen wat Marcel betreft het succes. 10

Noodzaak en aanleiding Een methode is voor Marcel dus niet het uitgangspunt. Hij stemt zijn aanpak af op de noodzaak van het project. Hij inventariseert in welke fase het project zit, wat de urgentie is en hoever het project zit op het originele tijdspad. De noodzaak of aanleiding voor een project, kan niet losgezien worden van het risico dat samenhangt met het wel of niet uitvoeren en slagen van het project. Marcel brengt in een zo vroeg mogelijk stadium in kaart wat het effect is als een project niet succesvol wordt. “Als denkoefening heb ik hierbij altijd in mijn hoofd: Hoe komt dit project in het nieuws als het niet succesvol wordt?” Cultuur en context Zijn aanpak en de methoden die hij gebruikt, zijn sterk afhankelijk van de cultuur bij de betreffende organisatie. Agile kan voor een organisatie in een bepaalde situatie heel goed werken. Voor een andere organisatie is, in dezelfde situatie, Six Sigma beter passend. “Een methode is ondergeschikt aan het motto of de missie van een organisatie.” Marcel geeft als voorbeeld de missie van een drinkwaterbedrijf: duurzaam en uitstekend drinkwater leveren met en voor iedereen. Ieder project zal binnen deze missie moeten vallen en hieraan moeten bijdragen. De context van het project is nauw verweven met de cultuur van de omgeving. Maar ook met culturele verschillen binnen een project en binnen een projectteam moet rekening worden gehouden. “Deze verschillen zijn in Nederland al merkbaar, laat staan als je werkt met een internationaal team. Als je hiervoor geen oog hebt, trap je onbedoeld op heel veel tenen en beweeg je als een olifant in een porseleinen kast. Dat brengt je nergens.” “Ieder project is uniek en hier moet je de juiste mensen bij zien te vinden. Dit is eenvoudig, maar niet zo Acutec begrijpt dit als geen ander. Ik vind dat ze dit heel goed doen; altijd gericht op de mens en met voldoende gevoel bij begrippen als noodzaak en cultuur.” Marcel en Acutec werken al jaren nauw samen. Marcel heeft via Acutec aan de kant van de opdrachtgever gezeten en hij heeft in 2021 een workshop verzorgt voor Acutec. klanten van 11 Goede samenwerking Marcel en Acutec

Een project om trots op te zijn: de Waalbrug De brug werd opgeleverd in 1936 en was toen de langste boogbrug van Europa.

Verhouding opdrachtgever en opdrachtnemer “Als ik begin aan een project, dan kijk ik altijd naar de onderlinge relaties. Het valt me vaak op dat mensen elkaar zijn kwijtgeraakt in de voorliggende periode.” Dit kan gaan om projectmedewerkers onderling, maar ook om de relatie tussen opdrachtgever- en nemer. Marcel vindt het lastig aan te geven op welk project hij het meest trots is. Ieder project heeft immers uitdagingen. “Het is bij ieder zoveel lastig, want een gevoel van trots krijg ik waaraan ik terugdenk.” Met de term ‘meest noemens -waardig’ kan Marcel meer en hij komt al snel met twee voorbeelden. Hij heeft vier jaar als interim project directeur gewerkt bij RET. In deze periode heeft hij meer dan 500 projecten (indirect) geleid en heeft hij de organisatie zien groeien tot het gezonde en spraakmakende openbaarvervoersbedrijf dat het nu is. Een project van een heel andere orde is de Waalbrug bij Nijmegen. Marcel werd gevraagd dit project vlot te trekken nadat er Chrome6 bleek te zitten in de verf op de stalen constructie. Een jaar aan voorbereidend werk, met veel verschillende partijen, ging in één keer in rook op. Niet alleen de planning was een grote puzzel, maar ook de motivatie van alle projectleden had ‘aandacht’ nodig. project Een opdrachtgever kan bijvoorbeeld bepaald hebben, dat de bewoners gedurende een aantal weken niet mogen parkeren binnen de projectgrenzen. Dat bewoners niet volgzaam doen wat gedicteerd wordt zonder dat daar een goede uitleg bij wordt gegeven, is algemeen bekend. In het onderlinge contact is er dan iets misgegaan en daar heeft een project last van. Het is daarom belangrijk om steeds met elkaar in contact te blijven. Doctor in de wetenschap van projecten Marcel promoveerde twaalf jaar geleden (Business Administration and Economics) op het herkennen van probleemgebieden binnen een project. “Problemen doen zich voor wanneer er een verstoring is in één van de deze verstoring vier aandachtsgebieden: kwaliteit, veranderende eisen, omgeving en waarden.” Met bedoelt Marcel bijvoorbeeld dat competenties van een projectteam niet goed aansluiten bij de projectopdracht of bij de fase waarin het project zich bevindt. In zo’n geval is er een verstoring in het probleemgebied ‘kwaliteit’. Daar moet je dan aan werken. 14 Projecten om trots op te zijn

Een ander voorbeeld is, dat wetgeving verandert tijdens de looptijd van een project, of er een maatschappelijke discussie loskomt die invloed heeft op het project en het projectteam. Denk hierbij aan toetsingskaders die wijzigen, terwijl het uitvoeringsontwerp is afgerond. Hierdoor is sprake van veranderende eisen binnen het project. Dit zijn voorbeelden van problemen die zich voordoen in lopende projecten. Als interim manager stap je altijd op een rijdende trein. En die trein moet te allen tijde in beweging blijven. Tegelijkertijd werk je aan het vinden van oplossingen voor de verstoring. In deze dynamiek hou je de aandacht op het opleveren van het project. Het stuurbaar houden van dat doel doe je samen met mensen en samenwerking is dus belangrijk. Om het verschil te maken, is een gezamenlijk doel onontbeerlijk. Marcel stelt voor ieder project daarom een missie op. “Hiermee omzeil je cultuurverschillen en het projectteam verbindt erdoor. Het werkt stimulerend als iedereen werkt aan een “Qua manager ben ik een ander persoon dan eenduidig en makkelijk te begrijpen doel.” Voor iedereen is de ‘waarde’ verschillend. De een denkt aan de waarde van een proces, terwijl de ander denkt aan de waarde om een projectdoel te behalen. Het is dus van belang dat we ons realiseren, dat de beleving van waarden verschillend is tussen personen onderling, binnen een team, tussen opdrachtgever en opdrachtnemer en ook tussen het project en haar omgeving. twintig jaar terug. Vanuit begrip en in contact kom je zoveel verder!” Van focus op harde kant naar focus op zachtere factoren De harde kant bestaat uit zaken die relatief eenvoudig te controleren en te beoordelen zijn. Binnen ieder project vormen ze de basisvoorwaarden die gedragen en omsloten worden door de zachtere factoren als samenwerking, motivatie, cultuur, noodzaak en verhoudingen. Door nadruk te leggen op deze zachte kant, weet projectendokter Marcel ieder project te herstellen. Door de jaren heen is Marcel het belang gaan inzien van de zachte kant van samenwerking. Mensen meekrijgen in een idee, motiveren tot bepaalde handelingen, energie krijgen in een team; het lukt niet door simpelweg te wijzen op je eigen gelijk, dictaten af te geven of een belangrijke functie te bekleden. “Qua manager ben ik een ander persoon dan twintig jaar terug. Vanuit begrip en in contact kom je zoveel verder!” 15

Honderden jaren ontwikkeling voor een beter gemeten wereld Roelof Haisma studeerde na zijn MTS elektrotechniek, HTS technische bedrijfskunde en specialiseerde zich hierna in IT. Hij werkte jaren als IT-ontwikkelaar en tester en is nu terug naar zijn roods vanuit de MTS. Kennis die hij hier opdeed, gebruikt hij nu dagelijks bij het kalibreren van gasmeters als metroloog. Er is veel dat we in het dagelijks leven als vanzelfsprekend ervaren. Dat meters zaken correct aangeven is er één van. Want wie denkt er bij de pomp weleens: “zou ik wel echt 42,6 liter getankt hebben? Ik heb eerder het idee dat het er 41,1 waren.” Zo twijfel je ook nooit dat de gasmeter in je huis correct werkt. Vanzelfsprekend is dit echter allerminst. Een ijker door de eeuwen heen De Roelof rondtrekkend uit complexe baan de door 14e eeuw hebben. Zo zou, Nederland, een had de Amsterdamse duim een andere afmeting dan de Gelderlandse of grotere verschillen waren er in de ‘el’ en de ‘roede’. Gelukkig voor de Roelof van toen, namen ze maten minder nauw en bestond het idee van ijken of kalibreren nog niet. In de 19e eeuw zou hij gesteund worden door de eerste IJkwet die de invoer van het metrieke stelsel (meter, kilo en voor een gerechtelijk liter) begeleidde. Halverwege de 19e eeuw zou Roelof een arrondissements-ijker heten en werken sement. Kort daarop werd een ‘inspecteur van het IJkwezen’ aangewezen en hiermee kreeg de huidige manier van kalibreren vorm. 17 arrondisRijnlandse. Nog

Kalibreren voor een beter gemeten werkelijkheid Roelof werkt via Acutec bij VSL, het Nationaal Metrologisch Instituut in het flowlab. Hier test hij flowmeters/ gasmeters met, in plaats van aardgas, lucht met een temperatuur van 20 ⁰C en 0,45 % luchtvochtigheid, om na te gaan of de meters de correcte uitkomsten weergeven. Aan de hand van referentiemeters kalibreren ze periodiek de te testen meters. “Bij volleybal is het belangrijk dat de bal opgepompt wordt tot tussen de 0,3 en 0,325 bar. De meter kan aangeven dat de bal bijvoorbeeld 0,31 bar is, maar klopt de meter wel? Bij VSL controleren we allerhande meetapparatuur op de juistheid van de resultaten. Als deze gekalibreerd zijn, dan weet je voor een bepaalde periode dat de apparatuur correcte resultaten weergeeft.” Roelof is in zijn vrijetijd actief als scheidsrechter en speler in volleybal. Zijn voorbeeld is dan ook geen toeval. Het heeft voordelen om apparatuur te laten kalibreren via VSL. Als Nationaal Metrologisch Instituut werken ze met de laagste onzekerheidsmarges. Simpel gezegd: de uitkomsten van hun testen (in welke maten meet het geteste apparaat correct) zijn zuiverder. Dit mag je uiteraard ook verwachten van de organisatie die in Nederland ‘de kilo’ en ‘de meter’ in een geacclimatiseerde kluis bewaart. Flometers in laboratorium en daarbuiten Het specialisme van Roelof is ‘de flowmeter’. Dit zijn meters die de hoeveelheid gas meten die door een leiding gaan. Iedere woning met een gasaansluiting heeft er één, zodat de energiemaatschappij aan het einde van het jaar een correcte afrekening kan maken. Doordat de meters correct werken, betaal je als gebruiker het aantal m3 gas dat je werkelijk verbruikt hebt. Flowmeters zijn er echter ook in grotere formaten. “Denk dan vooral aan de gasleidingen dichtbij de transporteurs, bij elektriciteitscentrales of gas-intensieve industrie. Hier zijn de gasleidingen soms wel 50 cm in doorsnede.” Veel van het meetwerk gebeurt in het laboratorium van VSL. Technologie maakt bevolkingsgroei mogelijk: bevolkingsgroei maakt nu technologie onmisbaar. Joseph Krutch - Amerikaans schrijver 1893-1970 18

Hier staan meerdere installaties om verschillende flows mee te genereren. Het totale bereik van VSL is van 0,5 l/h tot 15.000 m3/h. Roelof bouwt de testopstelling voor iedere meter opnieuw op om deze correct aan te kunnen sluiten op een installatie. Hij test en rapporteert de uitkomsten aan de klant door een certificaat op te sturen. “Ik ben met mijn handen bezig, achter de computer, met mensen en heb verantwoordelijkheid. Dit maakt de baan die ik nu heb heel afwisselend.” Niet iedere Flowmeter kan in het laboratorium gekalibreerd worden. Het onderbreken van de gaslevering levert in sommige gevallen te grote problemen op, het is technisch niet mogelijk de meter te verwijderen of hij is te groot om in de “Ik ben met mijn handen bezig, achter de computer, met mensen en heb verantwoordelijkheid. Dit maakt de baan die ik nu heb heel afwisselend.” gecontroleerde setting te testen. “Een paar keer per jaar gaan we daarom naar klanten toe om te kalibreren. Dit is door het hele land en soms in het buitenland, waar we als instituut ook goed aangeschreven staan.” De resultaten zijn betrouwbaar en in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Duitse tegenhanger van VSL, hoeft de klant geen zes maanden, maar gemiddeld drie weken te wachten op de uitslag. Roelof werkt vanuit het laboratorium aan een goed gemeten samenleving. Maar zodra het kan, stapt hij op zijn paard en rijdt van waag naar waag en zoekt bij bakkers en goudwegers naar weegschalen en in de lakenhal naar ellen en voeten. Maar dan uiteraard in een 500 jaar modernere vorm. 19

Letterlijke reis over spoor en langs stations wordt figuurlijk Als ultrasonist reisde Walter Slierings over het spoor door heel Europa. Al zijn zintuigen waren naar buiten gericht om zoveel mogelijk op te doen van andere plaatsen, nieuwe technieken en talen. Nu, twintig jaar later, werkt hij als productiemanager en is de reis die hij maakt niet langer fysiek, maar meer naar binnen gericht. Walter bij een meettrein van Eurailscout Als ultrasonist op de meettrein Walter startte in 1995 als field clerk op een slijptrein van een Schotse onderneming. In 2001 begon hij als ultrasonist bij Eurailscout. Hij bemande een meettrein, waarmee hij sporen door heel Europa controleerde op breuken en barsten. De data die hij verzamelde analyseerde hij in het begin nog zelf. Dit werd later overgenomen door het data-proces-center. Met het opgeleverde analyserapport kan de opdrachtgever onderhoud beter plannen en wordt grotere schade voorkomen. Hij was vaak weken van huis en was op zichzelf en een aantal collega’s aangewezen. Vanuit een bepaald oogpunt is dit een luxe. Je hebt weinig afleiding en dagelijkse beslommeringen zijn nihil. Walter had hierdoor alle tijd om talen te leren, culturen te verkennen en de omgeving te zien. “Talen en andere culturen zijn echt mijn ding. Ik vond het dan ook heerlijk om zoveel te reizen.” Waarom, waarom, waarom Dat Walter niet lang als operator op de meettrein zou werken, was te voorspellen. Hij is leergierig en wie leert; die ontwikkelt en groeit. Hij wilde weten hoe systemen werken, hoe 20

processen in elkaar zitten en vooral waarom er wordt gewerkt zoals er wordt gewerkt. Alles zou toch altijd beter of sneller of slimmer moeten kunnen? “Ik heb erg vaak de ‘waarom vraag’ gesteld. Altijd met de beste intenties, maar ze zullen best af en toe mal van me zijn geworden.” Deze drijfveer om zaken altijd te willen verbeteren, is een krachtige bron voor ontwikkeling. Als het leven netjes loopt, dan levert ontwikkeling op haar beurt weer een positief resultaat, zoals theorieën ons voorspellen. Resultaat zoals meer voldoening, beter salaris, meer uitdaging, een gave nieuwe functie. De reis keert langzaam naar binnen De theorie stelde Walter niet teleur, want hij werd meetritleider. Hij kwam hier op een vergelijkbare meettrein te werken als meewerkend voorman. “Dit was mijn droom: mijn eigen kleine team en samen de wereld in … over de sporen.” Er was veel vrijheid. Walter besliste zelf hoe hij aan de eisen voldeed uit het contract met de klant. Er waren nog geen SLA’s, assetmanagers of andere ondersteuning. Hij loste met zijn team zelf zijn problemen op, had ruimte voor creativiteit en de mogelijkheid om aan zijn oplossings-gerichtheid te werken. Hij zette al zijn kwaliteiten in tijdens het contact met de klant, het verbeteren van processen en documenten, maar ook heel praktisch als de trein een defect had. “Het is heerlijk om ‘s morgens ergens in een vreemde stad onder de trein te sleutelen. Als het lukt om het probleem voor de avondrit op te lossen, geeft dat een goed gevoel.” Je krijgt een haast romantisch beeld van een jarenlange reis door meerdere landen in Europa. Maar met het aangaan van de rol als meewerkend voorman, keerde de reis voor Walter onbewust en langzaam naar binnen. Hij begon te werken aan zijn rol binnen het team en de organisatie en werkte meer en bewuster aan zijn competenties. Aan ambitie geen tekort Hij is nu productiemanager en stuurt direct 12 en indirect 45 collega’s aan. Dit is nooit zijn ambitie geweest, maar hij wilde de kans die zich voordeed ook niet laten schieten. “Mijn hart lag en ligt in het veld en ik was altijd graag onderweg.” “Talen en andere culturen zijn echt mijn ding. Ik vond het dan ook heerlijk om zoveel te reizen.” 21

“Dit was mijn droom: mijn eigen kleine team en samen de wereld in ...over de sporen.”

Hij wilde zijn leidinggevende kwaliteiten ontwikkelen: “techniek is geduldig en niet zo complex, maar mensen zijn veel moeilijker om mee te werken. Leuk, maar aansturing en samenwerking leveren vaak meer uitdagingen op dan de techniek ooit deed.” Toch zou Walter niet terug willen naar alleen techniek. Hij zoekt uitdagingen bewust op om te kunnen groeien. De meeste uitdagingen haalt hij nu uit ontwikkelen van competenties. De reis gaat door, maar keert zich nog wat meer naar binnen toe. Melancholie is tevreden terugkijken op een gepasseerd station Vorig jaar was hij even terug op de meettrein. Er was een storing die niet ter plekke opgelost leek te kunnen worden. Walter greep deze mogelijkheid aan om het ‘de jonkies’ nog een keer voor te doen. “Ik had vreselijk veel zin om weer een nachtje mee te draaien op de trein.” Maar eenmaal daar merkte hij al snel dat dit werk, en het gevoel dat erbij hoort, een gepasseerd station is. Zijn reis is verdergegaan, zonder spijt, maar met een zweem van melancholie. “Wat heb ik ontzettend gave dingen gezien en meegemaakt! Het is een onderdeel van mijn reis, waar ik met een glimlach aan terugdenk.” We doen ervaringen op, leren, ontwikkelen en passeren stations. We reizen allemaal, ons leven lang. Voor de meeste van ons is dit over een figuurlijk spoor en voor sommigen deels letterlijk. Er worden verschillende meettechnieken gebruikt om inzicht te krijgen in de technische staat van de infrastructuur van het spoorwegnet. Inwendige defecten aan spoorstaven komen aan het ligt met ultrasoon metingen. Dit zijn metingen aan de hand van geluidsgolven met een frequentie die hoger is dan een menselijk nemen. Het tijdsinterval wordt gemeten tussen het verzenden van de geluidsgolf en het ontvangen van ‘de echo’. Zo worden onregelmatigheden, oftewel beschadigingen, in de spoorstaven waargenomen. De uitwendige defecten aan de spoorstaven worden opgespoord met wervelstroommetingen. Hierbij wordt een elektromagnetische spoel gebruikt om een magnetisch veld in de spoorstaven te brengen. Dit magnetische veld veroorzaakt ‘wervelstromen’ op zijn in beurt het materiaal. Deze stromen creëren hun eigen magnetische veld dat het veld van de spoel zelf tegenwerkt. Wanneer de wervelstromen worden verstoord door een defect kan dit waargenomen worden. Tijdens de metingen worden er videobeelden gemaakt van de rijrichting, het onderaanzicht. een softwareprogramma worden de videobeelden van het spoor en de bovenleiding geanalyseerd. boven- en Met gehoor kan waar23 Hoe wordt het spoor gemeten?

met de juiste vleugels kom je verder ikarusmarketing.nl | 06-22503270 vlieg hoger

Ontslag blijkt de weg naar meer energie en zingeving Energie, zingeving en flexibiliteit zijn mooie zaken. John Vink heeft het prima voor elkaar en heeft qua werk niets te klagen. Totdat hij na 27 jaar uit moet zien naar een andere werkgever. Wat een verademing blijkt dit uiteindelijk te zijn! Nieuwe energie, meer zingeving, meer leren en meer flexibiliteit. Zonder het te beseffen was hij mentaal ‘ingedut’. “Ik besefte me pas een tijd na mijn ontslag hoeveel meer energie en zin ik had.” Acutec gaf direct het juiste gevoel Hij is nu bijna een jaar via Acutec gedetacheerd als uitvoerder energie & water. Hij heeft vaker geprobeerd via detacheerders aan werk te komen, maar dit beviel hem niet. “Ik kreeg steeds het idee dat ze niet echt hun best voor je doen en dat ze geen kennis hebben van de branche of het werk. Dit is met Bram heel anders. Hij zocht zo gericht voor me, dat het meteen raak was.” Bram van Rossum, partner bij Acutec: “Kandidaten verdienen aandacht, want dat wat we ze bieden is een essentieel onderdeel van hun leven. Kennis van mensen is hierbij belangrijk en kennis over de branche, het werk en de opdrachtgever zie ik als vanzelfsprekend.” 25

Start van een mooie carrière John start in 1991 bij van de Berg als hulpmonteur telecom. Zo legt hij al in dit jaar glasvezel aan in het nieuwe gebouw van VROM in Den Haag. Hij groeit bij van den Berg door tot werkvoorbereider. “Ik besefte me pas een tijd na mijn ontslag hoeveel meer energie en zin ik had.” Hiervoor was hij monteur voor de afdeling verkeer. Hij monteert platen om lampen te laten branden en werkt op hoogwerkers langs de snelwegen. Even later zaagt hij lussen in de weg om detectiekabels in te leggen. Dit zijn strepen over de weg die gevuld zijn met bitumen. Ze detecteren de snelheid van het verkeer en de hoeveelheid. Hiermee kunnen de matrixborden boven de weg aangeven dat er bijvoorbeeld verderop een file is. Hij stapt binnen dezelfde afdeling over naar de werkplaats waarover hij het beheer krijgt. Hij monteert een aantal jaar meldsystemen. Hij werkt hierbij nauw samen met de mannen van het magazijn. Zodra zijn eigen werk het toelaat, springt hij hier bij. Korte tijd later wordt John magazijnchef. Zingeving zit hem soms in lussen in de weg Dit opent voor hem de deur naar een groot project waarbij 50.000 woningen worden aangesloten tot het glasvezelnetwerk in Amsterdam. John krijg het beheer over het magazijn en de inkoop. “Deze verantwoordelijkheid en vrijheid waren erg prettig.” Na afronding van dit megaproject start hij in dezelfde functie en als werkvoorbereider, weer terug bij de afdeling GMS. Zijn afdeling plaatst de geleidbaarheid(vocht)- en temperatuur sensoren langs de rijks- en provinciale wegen. Je herkent de sensoren aan de witte palen met een kastje ernaast. Via (sensoren) in de weg meten ze het vochtgehalte en de warmte van het wegdek. Zo kan er een signaal gaan naar het meetstation dat er kans is op slipgevaar en een signaal naar de meldkamer dat er gestrooid moet worden. “Dit systeem maakt de wegen veiliger en het strooien wordt efficiënter gedaan. Het scheelt veel mankracht en zout. Gaaf om hiermee het verschil te kunnen maken.” lang GMS26

Na drie jaar onderbreking weer terug In 2013 wordt Van den Berg overgenomen door BAM en John gaat mee. Vijf jaar later echter, neemt BAM, na 27 dienstjaren, afscheid van John. Na drie jaar pauze van BAM, komt John via Acutec toch weer hier terecht. Een andere discipline, een andere afdeling, ander werk en nieuwe collega’s. Hij is uitvoerder Energie & Water en zijn dagelijkse bezigheden zijn nauwelijks anders dan in zijn laatste functie. “Wat het wel echt anders maakt is de inhoud. Het maakt veel uit of je werkt met gas, water, midden-spanning of data. Dit inhoudelijke verschil houdt me alert en vind ik leuk.” Hij moet nog wel zijn uitvoerderspapieren behalen voor water en gas, want al is het werk in grote lijnen hetzelfde, het zit hem altijd in de details. Daarbij zijn er regels die anders zijn en in woorden van John: “ik moet hun taal toch verstaan.” Mentaal járen jonger Gelukkig wordt hij enthousiast van het idee weer nieuwe zaken te leren. Hij houdt niet van sleur en krijgt frisse energie van nieuwe omgevingen, nieuwe mensen en nieuwe kennis. “Dat was in het begin echt lastig. Maar ja, waar een deur sluit, gaat er altijd één open.” Achteraf is hij dan ook blij dat hij in 2018 gedwongen werd tot een nieuwe omgeving. “Het heeft echt mijn ogen geopend, dat je ergens ook te lang kunt blijven. Deze verandering heeft me zoveel goed gedaan. Ik voel de nieuwe energie door mijn lijf gaan.” John ervaart weer nieuwe zingeving in zijn werk, merkt dat hij meer flexibel is en meer energie en zin heeft. De verandering maakt hem mentaal járen jonger! “Ik ben echt blij met deze verandering en ook blij dat ik deze verandering deels doormaak met Acutec. Want het is een geweldige club met mensen. Er is een grote diversiteit aan karakters en achtergronden. Ik vind het een heel goede afspiegeling van onze samenleving en het bewijst hoe fantastisch het werkt als je open staat voor elkaars ‘anders zijn’, dit waardeert en leert van elkaar.” Als de natuur niet meewerkt, is de arbeid vergee 27

Ontwikkeling is niet het vullen van een emmer, maar het ontsteken van een vuur. William B. Yeats - Iers dichter en Nobelprijswinnaar (1865-1939)

Balanceren of pulseren? De Covid-thuiswerk periode heeft veel veranderd, in ieder geval voor mij. Op kantoor ga ik nooit een stuk wandelen en thuis zou het niet bij me zijn opgekomen om dit tijdens een thuiswerkdag te doen. Maar al thuiswerkend heb ik een soort van verlangen opgeroepen om tussentijds naar buiten te gaan. Op de één of andere manier voelt het ook verantwoord, naar mezelf, collega’s, leidinggevende en zelfs de maatschappij. Vitaal werken en leven wordt steeds meer genoemd en dit past er perfect bij! Irene de Bruijn is docent, coach en NLP-master. In de zomer van 2022 gaf ze haar eerste boek uit: AMBITIE. Hierin neemt ze de lezer op een handzame en luchtige manier mee in een door haarzelf ontwikkelde methode. Zeven fasen die jouw succes en plezier in het leven beïnvloeden en waarmee je dagelijks actief aan de slag kunt. De wereld is aan het veranderen, van klimaat tot onze eigen micro-omgeving. In onze bubbel (ook zo’n bijvangst-woord van Corona) zijn we meer naar onszelf gaan kijken. Gedachten als: “Wat is nu belangrijk voor mij? Wil ik dit heel mijn leven nog doen?” Of: “Wat kan ik toch productief werken als heerlijk ik alleen ben en niemand me stoort, moet ik mijn werk altijd wel op kantoor doen of is een mix fijner voor mij?” Iedereen gaat anders om met de gevolgen van thuiswerken, maar één ding staat boven water: iedereen heeft wel een keer gedacht “Wat is het toch fijn om mijn eigen tijd in te delen!”. Velen krijgen het idee hierdoor meer balans tussen werk en privé te hebben. Moet je wel streven naar balans tussen werk en privé? Zelf ben ik niet zo’n fan van streven naar een balans tussen werk en privé. Voor mij is dat tweeledig. Aan de ene kant impliceert het dat werk en privé echt twee aparte dingen zijn. Alsof ze tegenpolen zijn. Je werk is (als het goed is) iets wat bij je past en wat in essentie erg leuk is. 30

Je krijgt er energie van en met een beetje geluk krijg je ook waardering van anderen voor je werk. De standaardvraag als je iemand ontmoet is: “Wat doe je?”. Je dagelijkse bezigheden zijn onderdeel van je persoonlijkheid, van je identiteit. Naast je professionele kant, heb je ook tijd die je doorbrengt met familie en vrienden. En vergeet naast de sociale kant ook niet de tijd die je doorbrengt met jezelf. Het uitoefenen van een hobby (met of zonder anderen), een wandeling of wat jezelf dan ook maar ontspant. Voor mij zijn werk, privé en sociale activiteiten een organische geheel. Ik trek geen duidelijke grenzen tussen de drie en het loopt fluïde door elkaar heen. Door mijn werk heb ik vaste momenten waarop ik met mensen samenwerk. Voor de momenten waarin ik alleen kan opereren, kies ik bewust hoe, waar en wanneer ik dat doe. Ik heb voor mijzelf bijvoorbeeld de luxe gecreëerd dat de donderdag mijn zondag/rustdag is. Door de jaren heen merkte ik dat ik op zondag heel lekker kan werken. Voor mij dus geen strikte maandag tot vrijdag en 9 tot 5 begrenzing. De week plan ik in rondom werk, sociale en eigen tijd. Dan kan eigen tijd soms van negen tot elf uur ’s ochtends zijn en werk van zeven tot negen uur ’s avonds. Dat is ook wat we deden tijdens de lockdown, dat is wat mensen als prettig ervaren. De zelfbeschikking om dingen te doen wanneer ze dat willen doen. Even pieken Ik hou ervan om ergens veel energie in te stoppen. Dit is een andere reden waarom ik geen fan ben van de uitdrukking ‘balans tussen werk en privé’. Oftewel, even pieken, rusten en weer door. Net zoals de pulserende beweging van je hartritme. Pulseren, piekenrusten-en weer door, kan op verschillende vlakken. In het werk kan er bijvoorbeeld een heel belangrijk project zijn waarin je echt goed wil presteren. Of privé heb je het in het weekend door een samenloop van omstandigheden erg druk en moet je alle zeilen bijzetten om ‘het gedaan te krijgen’. De kunst is om ook dit toe te 31

laten en te weten wanneer je moet afschakelen en opladen. Schakel je niet af en kan je niet opladen, dan heb je geen energie om de dingen te doen die je wilt doen. Het laatste wat ik kwijt wil over het ‘in balans zijn van werk en privé’, is dat deze uitdrukking vaak wordt gebruikt als mensen stress ervaren. Dan is de balans zoek. Bij stress op het werk hebben we het vaak over werkdruk, nieuwe doelstellingen die behaald moeten worden, etc. We zijn dan continu bezig met werk, actief en passief, in ons hoofd. We dromen erover, liggen ’s nachts wakker en worden prikkelbaar, of we trekken ons terug in onze eigen schulp. Bevriezen, vechten of vluchten Als we het erg druk hebben, dan is stress nooit ver weg. Al snel rennen we van hort naar her en weten soms van voren niet meer dat we van achteren leven. Op heel drukke momenten ben ik erg alert. Ik zeg ook wel eens dat ik dan compleet ‘AAN’ sta. Dan registreer ik alles wat er om me heen gebeurt en ben ik heel flexibel met het inspringen op veranderingen. Heerlijk vind ik die momenten! Alleen draaf ik soms door en dan wordt de druk te groot. Dan bevries ik, trek me terug, ben totaal niet meer sociaal en ga ik UIT. Als stress jouw grens overstijgt, dan kunnen er drie dingen gebeuren: je vecht, je vlucht of je verstijft. Je hersenen registeren dat je over een grens gaat en dan gaan de alarmbellen af. Je denken wordt uitgezet en je instinct gaat aan: je vecht, vlucht of bevriest. Op dat soort momenten is het noodzakelijk dat je een paar stappen terug doet en je rust pakt om jezelf en je hersenen te kalmeren. Het mooie is dat jouw lichaam je zoveel kan vertellen, als je er maar naar durft te luisteren. “De kunst is alleen om in jouw raam, jouw bereik, in jouw stressloze gebied te blijven. Balanceren of pulseren?” Als jouw grens wordt overschreden, ga dan eens fysiek naar een andere plek. Ga naar een andere ruimte, of naar buiten. Probeer afstand te nemen van de situatie, zodat je het grotere geheel kan overzien. In deze kalmeringsfase is het belangrijk dat je positief tegen jezelf praat. Jezelf er bovenop praten noem ik dat. Dit fenomeen wordt in de psychologie ‘Window of tolerance’ (Siegel, 1999) genoemd. Pieken, alert zijn, AAN staan. En aan de andere kant: rusten, relaxen, chillen. Daarin hoef je geen balans te hebben, dat mag pulseren. De kunst is alleen om in jouw raam, jouw bereik, in jouw stressloze gebied te blijven. Balanceren of pulseren? 32

Waterbedrijf biedt de juiste werkplek Het is niet altijd eenvoudig om werk te vinden in een omgeving die matcht met je persoonlijkheid en met voorwaarden die passen bij je situatie. Het lukte Ronald Vermeulen tot voor kort echter prima. Als engineer en werkvoorbereider in de ondergrondse infra had hij veel opdrachten en opdrachtgevers. Precies wat bij hem past … tot voorkort. Soms is een ander laten zoeken beter Maar soms komt er een moment in je leven dat je in een andere fase komt en je wensen veranderen. Precies dan neemt Coen Raaphorst (directeur Acutec) contact op met Ronald. “Dit was een heel fijn gesprek. Coen is een leuke man en een goede gesprekspartner.” Binnen Acutec is er direct werk van gemaakt om een goede match voor Ronald te vinden. Bram van Rossum (partner bij Acutec) zag in hem de nieuwe ontwerper distributie-netwerken bij Dunea Duin & Water. “Ervaring als ontwerper of ervaring in werken met water heeft Ronald niet, maar het gaat erom of hij het in zich heeft en of hij past in de omgeving.” Nieuwe branche, nieuwe kennis Ronalds rol Duing ebied beheerd door Dunea in het drinkwaterproces is het reconstrueren van oude leidingen, zodat ze vervangen kunnen worden. De opdracht hiertoe komt van de assetmanager. Hij legt een verzoek neer bij de projectmanager. Deze schakelt op zijn beurt de ontwerper, Ronald, in. Hij heeft hierbij te maken met regelgeving per gemeente en legplannen ter plaatse. Zijn doelen hierbij zijn om zo min mogelijk afval te hebben bij vervanging van het netwerk en het water zo efficiënt mogelijk te vervoeren. 33

Van rivierwater tot drinkwater in vijf maanden Het water dat Dunea levert, komt deels uit de afgedamde Maas. Dit is een 12 kilometer lange zijtak van de rivier, met weinig stroming. Het voordeel hiervan is, dat het water de tijd krijgt zichzelf te reinigen door onzuiverheden te laten bezinken. Dunea voegt hier zuurstof en ijzersulfaat aan toe om het fosforgehalte te verkleinen. Dit voorgereinigde water wordt na gemiddeld twee maanden opgepompt en ontdaan van organisch materiaal, zoals wier en algen. Het wordt dan naar de duinen rondom Den Haag getransporteerd in 1,6 meter dikke leidingen. In een zuiveringsstation vindt er nog een zuivering plaats met zandfilters, kort voordat het in grote duinmeren wordt gepompt. Hier krijgt het water de tijd om samen met regenwater in twee maanden naar natuurlijke ondergrondse waterbronnen te zakken. Het zand ontdoet het water van virussen en bacteriën. Het wordt weer opgepompt en gefilterd, om de hardheid terug te brengen. Het kalkgehalte wordt zo met ongeveer 35% verminderd. We zijn er dan nog niet. Dunea voegt actieve kool toe om onzuiverheden, die nog in het water aanwezig kunnen zijn, te verwijderen. Actieve kool is verkoold plantaardig materiaal, dat onzuiverheden aan zich weet te binden. In een later stadium wordt deze actieve kool, met onzuiverheden en al, weer uit het water gefilterd. Door kunstmatige watervallen wordt lucht toegevoegd aan het water. Het voordeel hiervan is, dat ijzer en mangaandeeltjes oxideren en hierdoor samen met de actieve kool achterblijven in het zandfilter. 34

Tijdens de laatste zuivering sijpelt het water door overdekte zandfilters en hiermee ontstaat ons drinkwater. Dit water wordt 24 uur lang opgeslagen in reinwaterkelders om zo een continue waterlevering te garanderen. Drang naar wisselingen wordt minder Ronald heeft altijd gewerkt in de ondergrondse infra: elektra, telecom, gas en nu water. Hij werkt ruim een halfjaar bij Dunea. “Ik word goed ingewerkt, krijg de tijd om me alles eigen te maken, heb de ruimte voor eigen inbreng en ben hier in een heel warm nest gestapt.” Wisseling van werkplek en collega’s is niet nieuw voor Ronald. Hij werkt vanaf de start van zijn loopbaan via detacheerders. Dan zat hij een halfjaar hier, dan twee jaar daar. Deze afwisseling beviel hem en had hij nodig. Nu hij 54 is, lijkt er iets veranderd; de drang naar wisseling is minder. Ineens ziet hij het wel zitten om 13 jaar bij één werkgever te zitten. “Ik ben altijd met veel plezier nieuwe opdrachten aangegaan, maar al die wisselingen hoeven nu niet meer zo voor mij. Het zal misschien de leeftijd zijn.” Het is belangrijk om werk en een werkplek te vinden (of te laten vinden) die bij je passen. Dit kan in ieder stadium in je leven anders zijn. Zo heeft Ronald meer behoefte aan vastigheid, maar is hij zéker nog niet klaar om naar zijn pensioen te sukkelen. Hij wil nog leren, zichzelf ontwikkelen, want het doel is om over twee jaar projectleider te zijn. “Dit wil ik heel graag behalen. Het is een doel dat me enthousiast maakt en dat haalbaar is.” Tijdelijk bij Acutec Ronald werkt via een deta-vast constructie bij Actuec. Dit houdt in dat hij in dienst is bij Acutec, wordt uitgeleend aan Dunea, met de intentie dat hij na een jaar hier in loondienst komt. Hij heeft bij meerdere detacheerders gezeten en ervaart een verschil. “Acutec is heel menselijk. Alle gedetacheerden zijn open en vriendelijk. Iedereen is echt op hun eigen kracht aangenomen. Ik zit bij een goed bedrijf!” 35

Erfelijkheid bepaald wat wij kunnen en de omgeving bepaalt wat we daarmee doen. James McKeen Cattell - Amerikaans psycholoog (1860-1944) 36

Van bedrijfseigenaar naar werkvoorbereider Ravi Sharma heeft als werkvoorbereider bij Westland Infra een functie met veel diversiteit en verantwoordelijkheid. “Ik heb jarenlang mijn eigen bedrijf gehad met 20 medewerkers. Ik heb uitdaging en afwisseling nodig en wil aangesproken kunnen worden op wat ik doe.” Werkvoorbereider gedetacheerd Hij werkte sinds maart 2021 via Acutec als werkvoorbereider. Acutec detacheert op basis van deta-vast, wat inhoudt dat Ravi in maart 2022 in dienst kwam bij de opdrachtgever. Westland Infra is een netbeheerder in het Westland en is een dochteronderneming van Juva (waar ook Anexo en Capturam onder vallen). Ravi werkt op de afdeling waar ze de aansluitingen verzorgen voor maximaal 3 maal 80 ampère. Het gaat hier dus om kleine bedrijven, flatgebouwen en woningen. Een gemiddelde woning heeft een aansluiting van 1 maal 40 of 3 maal 25 ampère. Als werkvoorbereider hoef je geen engineer te zijn om je werk goed uit te kunnen voeren. Het helpt echter wel mee en Ravi kan zelf meer invulling geven aan zijn rol vanwege zijn achtergrond engineer. Het werk van een werkvoorbereider Ravi bereidt nieuwe aanvragen voor en verdeelt soms werk onder zijn collega werkvoorbereiders/ engineers. Als werkvoorbereider neemt hij de aanvraag voor een nieuwe aansluiting in behandeling. als elektrotechnisch 38

Er wordt bijvoorbeeld ergens een kantoor gebouwd met loods en de vergunningen hiervoor zijn afgegeven bij de gemeente. Dan komt via de bouwer een aanvraag binnen voor aansluiting op het stroomnet. Ravi controleert of het stroomnet een extra aansluiting aankan. Hierover is veel te doen geweest (en nog) in het nieuws. Stroomnetten in meerdere delen van het land raken of zijn al overbelast. De sterk stijgende vraag naar energie (/stroom) en de teruggave van energie vanwege zonnecellen zorgt voor een te grote stijging van ‘energie-verkeer’. Hier hebben ze bij Westland infra nog geen last van en Ravi heeft hierdoor nog geen aanvraag hoeven weigeren. Na deze eerste controle stelt hij een plan op over wat er moet gebeuren om de aansluiting te realiseren. Hij bekijkt welke partijen erbij betrokken moeten worden. Denk hierbij aan grondeigenaren waar de kabels doorheen gelegd moeten worden, gemeenten en aannemer. Dit is voornamelijk administratief werk. Controle op locatie hoort er echter ook bij. Dus is de situatie zoals de aanvrager dit heeft aangegeven, zijn er obstakels waaraan Ravi niet heeft gedacht, et cetera. 39

Het is nooit zo dat de natuur het ene zegt en wijsheid het andere. Juvenalis - Romeins dichter 1ste-2de eeuw n.C. Capaciteiten, kwaliteiten, leren en ontwikkelen In zijn rol als werkvoorbereider heeft hij voorlopig voldoende uitdaging, want er is ruimte voor ontwikkeling en hij heeft capaciteiten en kwaliteiten die hij wil vergroten en versterken. “Acutec en Westland Infra hebben me het afgelopen jaar veel kansen gegeven om mezelf verder te ontwikkelen. Zo heb ik mijn VCA-VOL behaald en deed ik een driedaagse training in gevarenanalyse.” Hij is ambitieus en dit wordt bij Westland Infra gezien en gewaardeerd. Geen moment spijt van overstap naar de energiesector Ravi had in een recent verleden een eigen bedrijf in het herstellen van mobiele telefoons. De overstap naar loondienst deed hij heel bewust “Ik wilde meer zekerheid van inkomen. Ik heb drie kinderen en wil goed voor ze zorgen, ze een stabiel thuis geven en ook tijd voor ze hebben.” Hij heeft geen spijt van zijn overstap naar de energiesector. “Ik heb in veel verschillende branches gewerkt, maar geen hiervan heeft zoveel werkzekerheid en toekomstige uitdagingen als de energiesector.” Energie blijft nodig en de energietransitie voorspelt enkel meer werk. Ampère is de eenheid stroom zoals een kilo dit is voor gewicht en een meter voor lengte. Ampère, volt en watt hebben een sterke onderlinge samenhang. Ampère is de eenheid, volt (voltage/ spanning) is de kracht waarmee de hoeveelheid energie (ampère) door de draad (het net) wordt ‘geduwd’ en watt is de hoeveelheid energie dat een apparaat nodig heeft om te kunnen functioneren. Dus: ampères x volts = watt of A x V = W. Snelle ontwikkeling En dat van spijt eigenlijk ook geen sprake kán zijn, blijkt wel uit het feit dat dit artikel nog voor publicatie achterhaald blijkt te zijn. Ravi is bij gepromoveerd tot werkstroombegeleider. “Dit is wel heel veel sneller gegaan dan ik gehoopt en verwacht had.” Weken nadat hij aan de slag werkstroombegeleider, ging als stopte zijn teamleider. Ravi heeft nu een deel van zijn taken op zich genomen. In korte tijd dus veel ontwikkelingen en uitdagingen om aan te gaan. Maar er is niets dat hij samen met zijn team van drie uitvoerders en vier engineers niet aan kan! indiensttreding bij Westland Infra 40 Hoe zit het ook alweer met ampère, volt en watt?

The great reshuffle Medewerkers beginnen meer te eisen van bedrijven. En zakelijk leiders willen bedrijfscultuur- en waarden anders vormgeven. Organisaties die vasthouden aan oude werkwijzen, krijgen problemen op personeelsgebied. We staan aan de vooravond van ‘de grote verschuiving’. Bedrijfscultuur verandert Bedrijven moeten hun cultuur verfijnen of radicaal veranderen. Dit om talent, dat je nodig hebt voor permanent succes, aan te trekken, vast te houden en te laten groeien. Alleen zo kunnen ze tegemoet komen aan de wens van professionals om in de eerste plaats als mens te worden gezien. Flexibiliteit Het is niet meer van deze tijd om mensen van 9 tot 5 op kantoor te houden. Felxibiliteit is de enige weg vooruit. Medewerkers willen flexibel kunnen bepalen waar, wanneer en hoe ze werken. En ze zijn meer dan ooit bereid om op te stappen als organisaties daar niet in mee gaan. De manier waarop medewerkers het liefst werken, is de manier die ze zelf kiezen. Welzijn Om een gezonde cultuur tot stand te brengen, moeten bedrijven zorgzaam en meelevend zijn. Medewerkers willen dat er goed voor hen wordt gezorgd. We moeten op kantoor niet de mensen prijzen die de hele nacht doorwerken, want dat levert geen goede resultaten op voor de persoon zelf en ook niet voor de organisatie; het is geen duurzaam model. Generatie Z is op zoek naar een bedrijfscultuur die is gebaseerd op geestelijke gezondheid en welzijn. Blijf aantrekkelijk Op LinkedIn las ik een rapport, Global Talent Trends 2022, dat goed samenvat welke uitdagingen we de komende jaren kunnen verwachten als je aantrekkelijk wilt blijven voor medewerkers. Lees dit rapport eens door (gebruik de QR-code) en leg je eigen organisatie langs deze meetlat… En? Geschrokken of al aardig op weg? Kandidaten kiezen zelf voor de organisatie waar ze gaan werken. Het is aan de organisatie om aantrekkelijk te zijn en te blijven voor al het technisch talent dat Nederland rijk is. Met ‘de grote verschuiving’ staan we allemaal voor een mooie uitdaging om aangesloten te blijven met elkaar. Wat mij betreft een prachtige ontwikkeling en ik wens jou en je organisatie hier veel succes en plezier mee! Bram van Rossum senior consultant Acutec matcht ingenieurs en engineers met organisaties in o.a. infra, energie en mobiliteit. 41

Wereldburger in de natte infra Bruggen en sluizen komen positief in het nieuws bij een grootste opening. Hierna is het alleen nog negatief: ze gaan niet open of niet meer dicht, er is Chroom6 in verwerkt of ze verkeert in deplorabele staat. Dit is jammer, want er gaat een wereld van techniek schuil achter deze vernuften van de civiele techniek. “Als ik nu over één van de bruggen in Utrecht rijd binnen mijn project, dan ben ik echt trots.” Hendrik Ceder werkt als werkvoorbereider via Acutec bij Croonwolter&dros aan bruggen en sluizen in en om Utrecht. Drie werelden in korte tijd In 2014 vertrekt Hendrik naar Suriname waar hij met zijn negen broers en zussen een tweede vakantiehuis heeft gekocht. Hij werkt als elektrotechnicus en al zijn vrije tijd spendeert hij aan het nieuwe huis. “Het is heerlijk om alles op te pakken: beton gieten, dak bedekken en uiteraard al het elektrawerk.” Hij leeft zich uit en geniet van het werk. Maar als je effectief klust, dan komt er eens een eind aan. Na drie jaar besluit Hendrik dan ook om het leven in Suriname weer om te ruilen voor dat in Nederland. Hij komt terecht bij een leverancier van specialistische beveiligingsapparatuur voor grensdoorgangen. Denk hierbij aan de scanners op Schiphol voor de koffers, persoonsscanners, maar ook de havens en beveiliging bij alle internationale pakketdiensten. Als servicemonteur onderhoudt hij de soft- en hardware van alle apparatuur door het land. Ondanks dat hij hier doorgroeit naar voorman, is de uitdaging na ruim drie jaar aan het wegebben. “Ik kende de techniek door en door en voelde dat ik niets meer kon leren, dat ik uitontwikkeld was.” 42

Leren is nieuwe zaken aangaan Het werd tijd een nieuwe wereld binnen te stappen om uit zijn comfortzone te gaan, te veranderen en te leren. Daarom solliciteerde hij bij Acutec op een functie als service engineer voor elektrische laadpalen en energietransitie. “Dit is nieuw voor me en ik had meteen het gevoel dat ik dit mee moet maken. Ik wilde hier een onderdeel van zijn.” Bram van Rossum, partner bij Acutec, ziet Hendrik echter meer als projectcoördinator. Hij weet Hendrik bij Comfortpartners te plaatsen binnen de divisie laadpalen en energietransitie. Hendrik: “Het contact dat ik had met Bram was heel warm en vol begrip. Hij wil echt weten hoe je in elkaar zit.” Hendrik heeft afwisseling nodig en vooral ook feeling met de uitvoerende kant van projecten. Zodoende creëert hij voor zichzelf een dubbelrol. Hij is projectcoördinator en werkt binnen het project een aantal dagen mee als monteur. “Het was heel gaaf om bij meerdere Q-park parkeergarages alle elektrische laadpalen te installeren. Het voelt goed om in de voorbereiding te zitten, de planning én de uitvoer.” De wereld van de natte infra Na een halfjaar komt er een kans voorbij binnen dezelfde organisatie en zo komt Hendrik wederom terecht bij een voor hem nieuwe wereld binnen de techniek: de natte infra. Het gaat hierbij om bruggen en sluizen. Hij werkt als werkvoorbereider mee aan een project waarin de komende zes jaar ‘zijn’ team het preventief onderhoud uitvoert voor veertien bruggen en sluizen in Utrecht. 43

In het vaarhoogseizoen, juli en augustus, draait Hendrik mee als storingsmonteur elektromechanica, want bloed kruipt waar het niet gaan kan. “De afgelopen maand is dit maar twee keer voorgekomen, dus ik hoef niet vaak als monteur in actie te komen.” Enige spijt hierover lijkt er in zijn woorden wel door te sijpelen. In zijn dagelijks werk is Hendrik bezig met de coördinatie van onderaannemers, inplannen van monteurs, gesprekken met opdrachtgever en leveranciers etc. Hij is dus vooral bezig met zijn hoofd en weinig met zijn handen. “Het blijft ontzettend interessant om zelf ter plekke in actie te zijn.” Ondanks dat ‘sleutelen aan de bruggen’ er voor Hendrik nauwelijks in zit, voelt het wel anders nu hij over ‘zijn’ bruggen rijdt. “Vroeger in mijn studententijd, studeerde ik in Utrecht en fietste dagelijks over meerdere bruggen die we nu in onderhoud hebben. Ik heb er nooit een seconde bij stil gestaan, wat voor een techniek al deze bruggen hebben en wat er allemaal komt kijken bij het onderhoud.” “Als ik nu over één van de bruggen in Utrecht rijd binnen mijn project, dan ben ik echt trots.” Als hij nu over één van de bruggen rijdt, voelt hij door het wegdek heen de techniek. Hij is betrokken bij zijn werk en dit heeft hij ook nodig. “Als ik ergens werk dan doe ik dit met heel mijn hart en ziel. Ik wil alles weten en betrokken zijn en me betrokken voelen.” Flexibiliteit is blijven veranderen Een belangrijk deel van succesvol zijn zit hem in flexibiliteit. “Dit is echt belangrijk. Voor mij is flexibiliteit: nieuwsgierig zijn, intrinsiek willen leren, je blijven verdiepen in nieuwe technieken en blijven veranderen.” Hendrik werkt nu in een wereld die deels nieuw voor hem is. Er zijn collega’s en externe contacten die al járen in de natte infra werken. Ze weten van de hoed en de rand en zo ver is Hendrik nog niet. Hij wil zich alles eigen maken, ook deze wereld wil hij kennen en zich er vrij in kunnen bewegen. Misschien zodra hij zichzelf een wereldburger voelt in de natte infra, kijkt hij weer om zich heen naar nieuwe technieken en werelden om te ontdekken. 44

Creëer je eigen mogelijkheden in de techniek en in je leven Jojanneke Alwon sjeest door het leven. Er is te veel moois, spannends, te veel te doen ook vooral. In de ondergronds infra is ze succesvol en als toekomstig wereldreiziger gepassioneerd. Om haar draai in het leven te vinden en te houden, creëert ze haar eigen mogelijkheden. Zoek Jojanneke de procescoördinator! Coen Raaphorst (directeur Acutec) krijgt in 2012 van Gabby van Meer (toenmalige systeemmanager bij ProRail) de opdracht om ‘Jojanneke de procescoördinator’ te zoeken. Wanneer Gabby systeemmanager-overleg had met ‘de mannen van ondergrondse infra’, dan werden alleen de telefoontjes van Jojanneke opgepakt. Gabby kreeg al snel in de gaten (zonder Jojanneke ooit gesproken of gezien te hebben) dat ze mensen in beweging krijgt. Járen later, vertrokken bij Jojanneke ProRail, was inmiddels zocht Gabby wederom een procescoördinator. Hij dacht meteen aan Jojanneke, maar had geen gegevens van haar. Hij was ervan overtuigd dat Coen haar zou kunnen vinden en zou weten te enthousiasmeren voor de functie. “Ik ben altijd heel erg geïnteresseerd gebleven in ondergrondse infra”, geeft Jojanneke aan. “Het werk en de sfeer bij ProRail sprak me toen erg aan en dat deed het nog steeds toen Coen me belde. Hij wist me dan ook vrij snel enthousiast te krijgen.” 45

Geef me meer, meer werk, meer verantwoordelijkheid, meer! Als procescoördinator is ze verantwoordelijk voor de juiste naleving van bestaande processen en het aanpassen ervan op nieuwe regelgeving en besluiten. Uiteindelijk helpt zie iedereen in het werkveld het werk af te leveren zoals omschreven staat. En om samen de veiligheid, efficiëntie en beheersbaarheid ervan te borgen. Na een jaar neemt ze tijdelijk de functie van systeembeheerder over en heeft ze twee functies tegelijk in te vullen. Voor Jojanneke niet echt een probleem, want ze heeft energie voldoende! Ze houdt er dan ook van om bezig te zijn en druk te blijven. Sommige mensen functioneren nu eenmaal goed met een bepaalde mate van druk en stress. Dat dit ook teveel kan zijn, werd haar na drie maanden duidelijk: “Ik werkte van zeven s ’morgens tot tien ’s avonds, soms zes dagen per week.” Ze heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel, is perfectionist, wil strak de regie houden en kan dus lastig delegeren. De dubbelrol is voor haar dus een ‘zegen’, want hier komt ze deze karaktereigenschappen hard tegen, zodat ze gedwongen is eraan te werken. “Als een zegen ervaarde ik het op dat moment niet, maar achteraf heb ik er zeker van geleerd en ben ik er alleen maar beter van geworden.” Dat ze ruimte nodig heeft om te leren en te ontwikkelen is logisch, want ze is op dit moment pas 24! 46

Efficiëntie is key In 2016 stapt ze over naar de functie van Vakspecialist ‘brand, water en riool’ bij ProRail. Haar werkveld wordt hiermee verlegd van ondergrondse infra rondom de rails, naar ondergrondse infra in en bij stations. “In het begin deed ik deze functie naast mijn werk als procescoördinator. Ik had geleerd waar mijn grenzen liggen en had vooral heel veel zin om nieuw werk op te pakken.” Als vakspecialist schrijft ze voorschriften en vertaalt ze regelgeving uit het bouwbesluit in werkbare handelingen. In het zuiden van het land is Jojanneke verantwoordelijk voor alles dat onder ‘de grond’ ligt dat te maken heeft met ‘brand, water en riool’. “Ik had al snel behoefte aan assetmanagement.” Jojanneke is van structuur en duidelijkheid. Niet weten wat exact waar ligt, hoe lang het meegaat en het idee dat er niet zo efficiënt gewerkt wordt als mogelijk is, doen haar nekharen recht overeind staan. Binnen haar nieuwe functie is dit een eerste grote project. Ze laat alles in kaart brengen van wat waar ligt, wat de huidige staat is en wanneer het vernieuwd moet worden. Kennis die haar later nog goed van pas komt. En die haar de mogelijkheid geeft een fantastische nieuwe kans te grijpen. 47

Een ultieme uitdaging Begin 2019 krijgt ze de uitdaging van haar dromen aangeboden: “Ik zou tien maanden op Hawaii werken als assetmanager bij de aanleg van een complex metrotraject.” Alle voorbereidingen zijn getroffen en de eerste contacten met haar collega’s in Amerika zijn gelegd. Dan wordt het 21 maart 2019 (eerste Corona-persconferentie) en zijn de plannen per direct radicaal anders. De tijdelijke emigratie gaat niet door en van afstand vervult Jojanneke haar rol als assetmanager. “Ik kan me altijd makkelijk neerleggen bij zaken die onoverkomelijk zijn. Maar als ik hieraan terug denk, doet het toch nog wel pijn.” Het is dan ook een droom die hiermee uit zou komen, want werken in het buitenland ervaart ze als een ultiem avontuur. Baan van haar dromen in aangepaste vorm Na haar binnenlandse avontuur als assetmanager, keert ze in 2020 weer terug bij Acutec én bij ProRail als projectmanager “Ik heb het altijd heel erg leuk gevonden bij ProRail en miste de sfeer en het werk. Ik vind het prettig dat het nu weer via Acutec loopt, want ook hier heb ik heel goede ervaringen.” “Ik zou tien maanden op Hawaii werken als assetmanager bij de aanleg van een complex metrotraject.” Het leven naar je hand zetten Ze weet iedere keer nieuwe functies te vinden die aansluiten bij haar kennis, ervaring en ambitieniveau, of weet functies naar haar hand te zetten. “Door met mensen in gesprek te gaan, ontdek je hun behoeften, zaken waarin je ze kan helpen.” In de meeste gevallen verzorgt Jojanneke de afgelopen tien jaar haar eigen functies en zorgt ze ervoor dat ze de ruimte krijgt voor een eigen inrichting hiervan. Dat ze nu twee maanden in het buitenland gaat werken, terwijl ze rondreist, heeft ze ook volledig aan haarzelf te danken. Corona heeft haar hier wel bij geholpen door de soepelere omgang van veel werkgevers met op afstand werken. “Er is in de breedste zin van het woord zoveel mogelijk. Het voelt heerlijk om je eigen mogelijkheden te creëren. Dit wens ik iedereen toe!” ProRail geeft haar de ruimte om het gemiste avontuur in Hawaii in aangepaste vorm te beleven. Ze krijgt de mogelijkheid om te werken en te reizen. Dus trekt Jojanneke rond Pinksteren twee maanden door het zuiden van Europa. “Reizen is voor mij op een plek zijn waar je wilt zijn. Zolang je voldoende discipline hebt, lukt het om iedere dag aan het werk te zijn. En uiteindelijk gaat het erom dat je werk goed gedaan wordt en af is.” 48

Colofon De Ingeneer is een uitgave van Acutec info@acutec.nl | 085 05 20 740 Tekst en vormgeving – Maurits de Bruin, Ikarus Marketing maurits@ikarusmarketing.nl

Blijf vastbesloten in je beslissingen, maar flexibel in je aanpak. Tony Robbins website Acutec alle voorgaande De Ingeneers

1 Online Touch

Index

Home