Red Terugblik 2020 Dit is er dankzij jou bereikt Olga uit Oekraïne: “Ik koos voor het leven“ Kinderen met hiv de dupe van de coronacrisis ribbon Zoveel verschil maakt een pil (en waarom de lockdowns dus een ramp zijn)
Oproep Hardnekkig Sinds december zet ik me als ambassadrice van Aidsfonds in voor de strijd tegen aids. Daar ben ik ontzettend blij mee. Want ik wil meedoen. De barricades op! Hand in hand strijden, omdat ik me persoonlijk zo betrokken voel. De wereldwijde strijd tegen aids is een strijd tegen ongelijkheid en uitsluiting – iets waar ik al mijn hele leven tegen vecht. Het is ongelijk verdeeld in de wereld en dat is een van de hardnekkige aanjagers van de epidemie. Zeker in landen waar je geen hiv-medicijnen krijgt als je homo of transgender bent. Of waar jonge vrouwen niet mogen opkomen voor hun seksuele rechten. Dat raakt me diep. Over Loiza Loiza Lamers (26) is een Nederlands model. Ze breekt in 2015 door als winnaar van het tv-programma Holland’s Next Top Model. Ze is dan de eerste transvrouw wereldwijd die een editie van Next Top Model wint. Loiza staat sindsdien internationaal in de belangstelling en is uitgegroeid tot een boegbeeld voor de lhbtq+-gemeenschap. Met mijn achtergrond weet ik wat het is om onderdrukt te worden, weet ik hoe het voelt om niet geaccepteerd te zijn. Ik voel mij solidair met al die jonge vrouwen, mensen uit de lhbtq+-gemeenschap en vele anderen die hier wereldwijd het hardst door geraakt worden. Bijna zevenhonderdduizend mensen overlijden elk jaar aan aids, omdat medicijnen en zorg niet voor hen toegankelijk zijn. Dat maakt me kwaad, dat maakt me verdrietig en het maakt me vooral heel erg strijdlustig! Iedereen heeft recht op gelijke behandeling en goede zorg. Het mooie aan Aidsfonds is dat we opkomen voor die groeperingen die buitengesloten worden en daarom ben ik heel trots dat ik, samen met jou, deze strijd van ongelijkheid aan mag gaan. Om een epidemie de wereld uit te helpen die al lang, lang geleden de wereld uit had moeten zijn. Loiza Lamers Ambassadrice Aidsfonds Dit jaar is het 40 jaar geleden dat er voor het eerst gepubliceerd werd over een nieuwe mysterieuze ziekte, later aids genoemd. Daar willen we de komende tijd extra aandacht aan besteden. Heb jij een persoonlijk verhaal, een herinnering of een bijzondere reden om ons te steunen en wil je die delen? Mail ons op redactie@aidsfonds.nl. Belasting TIP Wist je dat je jouw bijdrage aan de aidsbestrijding mogelijk kunt aftrekken van je inkomstenbelasting? Aidsfonds is namelijk een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Je kunt op belastingdienst.nl/giften zien aan welke voorwaarden je dan moet voldoen. Wees er op tijd bij, de belastingaangifte moet voor 1 mei bij de Belastingdienst binnen zijn. Een wereld zonder aids, de Belastingdienst helpt óók mee! PS Met een Periodieke Schenking zijn jouw donaties altíjd volledig aftrekbaar van de belasting. Meer weten? Kijk op aidsfonds.nl/belastingvoordeel COLOFON Vormgeving: Dorine Fliervoet, buro Ernst Red ribbon is een uitgave van Aidsfonds en verschijnt 3 keer per jaar. Jaargang 5, editie 1 2021. Fotografi e voorpagina: Sacha de Boer 2 Red ribbon Magazine liever digitaal ontvangen? aidsfonds.nl/magazine. Vraag of opmerking voor de redactie? Mail ons op redactie@aidsfonds.nl. Een andere vraag of een wijziging doorgeven? Mail naar donateurs@aidsfonds.nl of bel 020 - 344 63 81 (ma t/m vr 7 - 21 uur, za 9 - 17 uur) Volg ons! Aidsfonds Postbus 10845 1001 EV Amsterdam IBAN: NL37INGB0000008957 FOTOGRAFIE: CINEMORE
1 2.800.000 mensen in 17 landen, waaronder veel jongeren en lhbt+-ers*, kregen dankzij ons project eindelijk toegang tot goede hiv-preventie en –zorg. 750.000 gratis condooms deelden we uit aan jongeren in Malawi, Kenia en Oeganda. innovatief kweeksysteem werd ontwikkeld dankzij onze donateurs. Hiermee kunnen we uit stamcellen ‘minibreintjes’ maken: clusters van cellen die op echte hersenen lijken. Ideaal voor hiv-genezingsonderzoek. Hoogtepunten 2020 1 miss en misterverkiezing voor jongeren met hiv in Oeganda. Doel: vooroordelen tegengaan. Met succes! 171 deelnemers, 2 miljoen mensen bereikt via social media. 100+ organisaties in 9 landen, geleid door mensen met of kwetsbaar voor hiv, hebben dankzij jouw steun nu een stem in het hiv/aids-beleid in hun land. 960 kwetsbare jongeren in 33.123 zorgprofessionals en 16.138 politieagenten wereldwijd zijn door ons bijgeschoold op hiv-kennis en hiv-sensi tiviteit. Lhbt+*= lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender Oeganda werden door ons opgeleid tot gezondheidsondernemers. Zij verkopen condooms en medicijnen en geven voorlichting over hiv en aids. kinderen met hiv en 1619 1554 zwangere vrouwen met hiv in 5 Afrikaanse landen kregen levensreddende medicijnen dankzij onze succesvolle kinderaanpak. (Zie pag. 6 ) Red ribbon 3 150.000 mensen in Nederland kregen online informatie over hiv. 21.585 mensen met hiv die het heel moeilijk hadden door de coronacrisis heb jij het jaar door geholpen. Zij kregen hiv-medicijnen en voedselpakketten thuisbezorgd. Iedere bijdrage aan de aidsbestrijding telt. Want samen maken we écht verschil. Zo ook in 2020. Dit zijn een aantal hoogtepunten van het afgelopen jaar. 55.716 mensen met hiv in Oost-Europa ontvingen noodhulp. Zij kregen bijvoorbeeld onderdak, juridische hulp of hiv-medicijnen.
De hiv-pil: een echte Door lockdowns kunnen miljoenen mensen met hiv niet naar een kliniek om hun medicijnen op te halen. Ook zorgen vervoersproblemen wereldwijd voor voorraadtekorten. Een ramp voor mensen wiens leven afhankelijk is van een pil per dag. Maar ook voor anderen. Want de hiv-pil zorgt er niet alleen voor dat aids uitblijft, het doet nog veel meer! Geen hiv-overdracht Offi cieel heet de hiv-pil ART. Dat staat voor ‘antiretrovirale therapie’. Het is een combinatie van medicijnen waarmee hiv wordt behandeld. In het begin slikten mensen met hiv meerdere pillen per dag. Tegenwoordig wordt de medicatie ook steeds vaker samengevoegd in één pil. Een levensreddende pil. Want ART remt het hiv-virus, waar - door aids uitblijft. Sinds 2012 is bekend dat iemand die succesvol op medicatie is, het virus ook niet kan overdragen op anderen. Zelfs niet tijdens onbeschermde seks. De hiv-pil is daarmee, net als het condoom, een effectief preventiemiddel voor hiv. Dus als we ervoor zorgen dat alle mensen met hiv in de wereld hiv-medicijnen krijgen, kan het virus zich niet verder verspreiden. Tuberculose te slim af Hiv verzwakt het immuunsysteem. Daardoor hebben mensen met onbehandelde hiv een verhoogd risico op tuber - culose (tbc). Maar bij mensen met hiv die de hiv-pil slikken, daalt het risico op tbc met maar liefst 65 procent. En bij de mensen met hiv die al tbc hebben, slaat de tuberculosemedicatie beter aan als zij ook hiv-remmers slikken. En wist je dat hiv-medicijnen ook de kans op overdracht van tbc op anderen verminderen? Preventief middel PrEP is een andere manier waarop sommige hiv-pillen worden ingezet. PrEP staat voor ‘pre-exposure profylaxis’ en kun je het best vergelijken met de anti -conceptiepil. Je neemt PrEP om te voorkomen dat je hiv oploopt. Ontzettend belangrijk voor mensen die risico op hiv lopen. Bijvoorbeeld jonge vrouwen die met armoede en onder drukking te maken hebben en zichzelf niet goed tegen hiv kunnen beschermen. Maar ook dichter bij huis laat PrEP zijn meerwaarde zien. Zoals bij de grootste seksuele gezondheids-kliniek in Londen. Daar daalde in slechts drie jaar tijd het aantal hiv-diagnoses onder homo- en bi-mannen met bijna 90 procent. Mede dankzij PrEP. 4 Red ribbon
duizendpoot Hiv-vrije baby’s Als een moeder hiv heeft, kan haar baby tijdens de zwangerschap, bevalling of via borstvoeding ook hiv krijgen. De hiv-pil voorkomt dat. De kans op een hiv-infectie van de baby is kleiner dan 1 procent als de moeder tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode behandeld wordt met hiv-remmers en ook de baby de eerste tijd behandeld wordt. In Nederland worden mede hierdoor bijna nooit meer baby’s met hiv geboren. Ook voor kinderen Van de hiv-pil is onlangs ook een kinderversie ontwikkeld. Deze is kleiner en zoeter, waardoor baby’s en jonge kinderen met hiv deze makkelijker kunnen innemen. Wij strijden ervoor dat landen die dat nog niet doen deze kinderpillen per direct inzetten. Economisch herstel De aidsepidemie heeft vooral in zuidelijk Afrika een hele generatie weggevaagd. Een groot deel van de werkzame beroepsbevolking is gestorven. Destijds jonge mensen, in de bloei van hun leven. Dat leed heeft daardoor ook grote economische gevolgen. De hiv-pil zorgt ervoor dat mensen met hiv inmiddels wel kunnen blijven werken en met die inkomsten in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Dat vaders en moeders met hiv gewoon voor hun gezin kunnen blijven zorgen. 100 jaar worden Lijden en dood waren lange tijd onvermijdelijk als iemand de diagnose hiv kreeg. Met de komst van de combinatietherapie in 1996 werd hiv echter een chronische aandoening. Dankzij de hiv-pil hebben mensen met hiv tegenwoordig een normale levensverwachting. In Portugal werd de oudste persoon met hiv zelfs 100! Maar dan moeten de hiv-pillen wel op tijd en constant beschikbaar zijn. Helaas zijn er nog altijd miljoenen mensen met hiv die geen toegang hebben tot hiv-medicjnen. En door de lockdowns hebben ook mensen die eerst wél toegang hadden dat nu niet meer. Maar... niet voor iedereen De keerzijde van deze krachtige pil is de kwetsbaarheid van zijn beschikbaarheid. Dat is door de coronacrisis wel héél duidelijk geworden. Veel mensen met hiv in arme landen worden nu door twee pandemieën getroffen en afgesneden van hun hiv-medicijnen. Dat kan voor hen levensgevaarlijk zijn. Zij komen bóvenop de 12 miljoen mensen met hiv wereldwijd die zelfs onder normale omstandigheden al geen toegang hebben tot hiv-pillen - door armoede, onderdrukking of discriminatie. En dan zijn er nog de farmaceuten die met patenten de prijzen voor hiv-medicijnen onnodig hoog houden. Het gevolg is dat er nog elke 46 seconden iemand sterft aan de gevolgen van aids. Terwijl de hiv-pil die dood had kunnen voorkomen. De enige permanente oplossing voor die toegankelijkheid is genezing. Daarom zet Aidsfonds daar ook dit jaar weer vol op in. Maar tot het zover is, doen we er alles aan om iedereen met hiv van levensreddende pillen te voorzien. Dus komen we met innovatieve oplossingen en bezorgen onze gezondheidswerkers bijvoorbeeld op de fi ets hiv-medicijnen bij mensen thuis. Zo redden we samen levens. Juíst nu. Red ribbon 5 ILLUSTRATIE: KARINA GRENS
Kinderen met hiv de dupe van coronacrisis Door de coronacrisis raakt de toch al moeizame zorg aan kinderen met hiv in Afrika nog verder in de knel. Met als gevolg dat veel kinderen overlijden. “Als ik geen medicijnen inneem, voel ik mij heel zwak. Ik moet dan veel hoesten. En ik krijg hoofdpijn. Nadat Margaret (gezondheidswerker, red.) me meenam naar de kliniek, heb ik pillen gekregen. Nu voel ik me veel beter.” Percy (10) uit Kenia Er zijn naar schatting wereldwijd 1,8 miljoen kinderen met hiv. De helft van deze kinderen is niet in beeld, omdat niemand weet dat zij hiv hebben. Zij krijgen dus geen levensreddende medicijnen. Hierdoor halen de meeste van hen hun vijfde verjaardag niet. Het zijn de vergeten kinderen van de aidsepidemie. De kinderen van wie wél bekend is dat ze hiv hebben, dreigen nu ook vergeten te worden. Door corona is het zorgsysteem overbelast, waardoor zij niet meer naar een kliniek kunnen. Of hun ouders hebben door de crisis geen werk meer en dus geen geld voor het vervoer naar een kliniek. Hierdoor missen deze kinderen controles én hiv-medicijnen. Dat is levensgevaarlijk voor hen. Al deze kinderen worden nu geraakt door niet één, maar twee epidemieen. Gelukkig hebben wij onze lokale gezondheidswerkers. Zij doen hun uiterste best deze kinderen - juist nu – niét te vergeten. In een tijd van sociale afstand sluiten zij kinderen met hiv fi guurlijk gesproken juist in hun armen. Daardoor redden ze, mede dankzij jou, levens - óók in coronatijd. 6 Red ribbon “Mijn man wilde met Meresa naar het ziekenhuis, want ze had veel pijn en ademde zwaar. Door corona waren er onderweg echter strenge controles. Ze moesten uren in de rij wachten. Toen ze er eindelijk door mochten, was het te laat. Meresa overleed bij de ingang van het ziekenhuis. We missen haar enorm. Gezondheidswerkers zorgen er nu voor dat mijn andere kinderen hiv-medicijnen innemen.” Moeder van Meresa (8) uit Kenia “De gezondheidswerkers brachten ons tijdens de lockdown een voedselpakket, zodat de hiv-medicijnen van mijn dochter bleven werken. Ik was zo blij. Ik had mijn kind kunnen verliezen, maar dankzij hen leeft ze nog.” Moeder van Nyasha (4) uit Zimbabwe Over onze kinderprojecten In Kenia, Mozambique, Nigeria, Oeganda, Zimbabwe en Zuid-Afrika leiden we lokale mensen op tot gezondheidswerkers. Zij testen kinderen in afgelegen dorpen op hiv en voorzien hen zo nodig van medicijnen. Om te zorgen dat deze kinderen elke dag hun hiv-pil innemen en goed eten (anders werken de pillen niet), blijven onze gezondheidswerkers de gezinnen ondersteunen en regelmatig bezoeken. Ook tijdens de coronacrisis. FOTOGRAFIE: BAD RABBIT STUDIO (NYASHA), JEROEN VAN LOON
In the picture “Tot mijn dertigste heb ik drugs gebruikt. In die tijd kreeg ik hiv, net als mijn toenmalige man. Waarschijnlijk van een gedeelde naald. We kregen totaal geen hulp. De dokters zeiden dat het onze eigen fout was en dat we nog maximaal twee jaar zouden leven. Ik was in shock en ging van ellende nog meer drugs gebruiken. Pas toen ik hoorde dat je met hiv gewoon kunt blijven leven, veranderde dat. Ik koos voor het leven en ben volledig afgekickt.” Olga (46) uit Oekraïne sloot zich aan bij een door ons gesteund netwerk van vrouwen met hiv en helpt nu lotgenoten om hun leven weer op de rails te krijgen. FOTOGRAFIE: CHRIS DE BODE
Huur nu een uniek kunstwerk en steun hiermee . Werk van een Nederlandse top-fotograaf bij jou thuis aan de muur en bijdragen aan de strijd tegen aids? Maak kennis met heartgallery. Kunstenaars zoals Micky Hoogendijk en Cornelie Tollens stellen hier hun werk ter beschikking zodat jij het voor 25 euro per maand kunt huren. Bekijk de hele collectie op heartgallery-aidsfonds.nl of scan de QR-code: © Martijn van de Griendt
1 Online Touch