Een waar gebeurd familierelaas over een gezin uit Wulveringem, wat oorlog 1914-18 deed met mensen “ tijdens” en “erna”. Luk Grypdonck deel 3 Een bank achteruit De ochtend van 6 augustus 1914 blazen de Duitsers algemeen de aftocht en moeten overal terrein prijsgeven met zeer zware verliezen. Aan dit scenario had men zich helemaal niet ver- wacht aan Duitse zijde. De nachtelijke verrassingsaanval loopt faliekant af op vijf van de zes aanvalsassen in de Luikse fortengordel. In het Noorden trekt de 34ste Brigade Schwerin aan het kortste einde, in het Noordoosten de 27ste Brigade Keulen en in het Oosten de 11ste Bri- gade Brandenburg. Wat er gebeurde in het Zuiden met de 38ste Brigade Hannover en de 43ste Brigade Cassel, in Sart-Tilman en Boncelles, weten we intussen. Ten slotte in het Oosten de 14de Brigade Halberstadt. Die dreigt hetzelfde lot te ondergaan als de vijf andere Duitse briga- des. Bij hevige gevechten sneuvelt zelfs Gen. Von Wüssow en toevallig is Gen. Erich Luden- dorff in het commando aanwezig. Dat Janneke is berucht om zijn “haantjesgedrag” en neemt terstond de leiding over. Er wordt stevig slag geleverd in Retinne, Bellaire. Aan Belgische als aan Duitse kant vallen enorme verliezen. In de chaos vluchten Duitsers voor onze beschietin- gen in de boomgaarden en geraken domweg in Jupille. Pas later begint het te dagen bij Erich Ludendorff en beseft het pietluttige gat in de Luikse fortengordel. Alzo ligt de Luikse binnen- stad voor het grijpen. De toestand van zijn troepen is rampzalig en ronduit precair te noemen. Ze zijn compleet afgesneden van de Duitse hoofdmacht. In de namiddag van donderdag 06 augustus ‘14 beginnen de Duitsers hun terreurbombardement op stad Luik vanaf de hoogvlak- te van Belleflamme. Alles bij elkaar was het geen dom idee om die dag het Belgisch veldleger te doen vertrekken naar Tienen. Gen. E. Ludendorff riskeert zich op vrijdag 07 augustus 1914 met 5.000 man in de Luikse binnenstad, maar bespeurt geen Belgisch uniform. Onverrichter- zake moet hij afdruipen voor zijn veiligheid, nog altijd geïsoleerd van de rest, en wordt op het matje geroepen wat zijn probleem is. Hij is immers de coördinator in de mislukking. Het ant- woord is simpel: de forten blokkeren en beschieten alle wegen, spoorwegen en bedreigen con- tinu de Duitse troepen. Gen.Von Bulow laat het Hoofdkwartier in Pruisen weten dat Luik pas- seren onuitvoerbaar is. De forten zullen verbeten blijven doorvechten tot 15/16 augustus ‘14 en de Duitsers oponthoud bezorgen tot 18 augustus ‘14. De Pruisen verkroppen moeilijk hun verlies en koelen hun woede in Visé, de Voerstreek en Luik. Huizen worden grootschalig in brand gestoken en onschuldige burgers in grote getale terechtgesteld. Sindsdien nemen ze pa- tent op oorlogsmisdaden, wat hen tot vandaag zal blijven stigmatiseren als gehate Barbaren, Hunnen, Boches en Moffen. DE VLUCHT VOORUIT Zo knijpt de Luikse 3de divisie heelhuids er tussenuit en brengen de Luikenaren “ Het Laatste Nieuws” naar Tienen. Wanneer de 15de Gemengde Brigade komende van Sart-Tilman, Luik binnenkomt, is de volledige ontruiming reeds volop aan de gang. Even kunnen de manschap- pen kortstondig uitblazen en wordt hen eten of drinken toegestopt door burgers. Beschadigde uitrusting of overbodige spullen worden vernield en in de fik gestoken. Léon zijn regiment krijgt instructies: een korte mars met verzameling aan fort Loncin. Een klein uur na het vertrek van de eerste colonnes en konvooien, kunnen zij inschuiven en verlaten Luik. Zelfs de lichtgewonden lopen mee in de rangen, als het mogelijk is. In Loncin is de omgeving nog intact en het fort is onbeschadigd. Hier is nog niet gevochten of de duivel langs geweest. Een korte pauze, nieuwe consignes en ze marcheren af naar het Westen. Ver achter hen horen ze het terreurvuurwerk (!!!) over stad Luik losbarsten. Léon en zijn strijdmakkers krijgen een geforceerde mars voorgeschoteld en arriveren in Borgworm / Waremme in het holst van de nacht. Uitgeput, oververmoeid, mentaal getormenteerd door gevechtssituaties vallen ze onmiddellijk in slaap waar ze gaan liggen. Wanneer de zon opkomt wordt Léon wakker uit een onrustige slaap waarin demonen de dienst uitmaken. Eén na één krabbelen stijf en stram nog andere jongens recht: Appel bij afroeping. Ze krijgen wat brood en koffiebrouwsel aan de fouragewagen. Verzamelen op bevel! Met lede ogen aanschouwen burgers het tafereel van vuil en smerig aan gepatroneerde troepen. Léon zijn compagnie vertrekt. De ganse nacht en dag is het een onafgebroken stroom van aftrekkende legercolonnes. De vlucht naar Egypte: de vlucht vooruit. Weerom een geforceerde mars. Léon stapt op automatiek, ziet dorpen, streken, gehuchten, waar hij bij naam nog nooit heeft van gehoord. Tijdens het marcheren komt zijn ganse leven als een revue voor de geest, vooral de laatste dagen. Waar zijn we mee bezig? 1
2 Online Touch Home