BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 23 | 2021 12 INTERVIEW MARCO PASTORS DOOR: MARTIJN DELAERE FOTO: ARIE KIEVIT Het Nationaal Programma Rotterdam Zuid is een lichtend voorbeeld voor de burgemeesters die korte metten willen maken met de chronische achterstanden in hun probleemwijken. Programmadirecteur Marco Pastors adviseert ze ‘te doen wat wij doen’. En ‘niet te braaf’ te zijn. MARCO PASTORS, DIRECTEUR IN ROTTERDAM-ZUID: ‘DIT IS GEEN NORMALE BAAN’ Het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) zetelt niet op de zestiende verdieping van een office building op de Kop van Zuid, maar onder een jarenvijftigflat in de Tarwewijk. Geen magistraal uitzicht over de Nieuwe Maas en een Barista Café om de hoek, maar de metro bovenlangs en Ram’s Roti schuin tegenover. ‘We hebben écht voor deze plek gekozen. We zijn een samenwerkingsverband. Je moet dus niet bij één van de partijen gaan inzitten. Deze ruimte – het waren vroeger een paar winkeltjes – past perfect bij ons: midden in het gebied, toegankelijk én niet te groot. We hebben een minimale bezetting. Dat is een deel van het succes van het programma. Je wilt dat de partijen die meewerken de resultaten behalen. Dan helpt het dat wij met zo weinig zijn. Wíj kunnen het niet doen’, zegt de directeur van het NPRZ Marco Pastors (55). Lang onder de radar van de vaderlandse media en politiek, dook het Nationaal Programma Rotterdam Zuid afgelopen maand op in de krant en op de beeldbuis. Vijftien burgemeesters hadden in hun manifest Dicht de Kloof! gepleit voor een nationaal herstelprogramma om de achterstanden in hun steden te lijf te gaan. Want: ‘De meest kwetsbare stedelijke gebieden van ons land hebben te maken met armoede, werkloosheid, schulden, criminaliteit, en achterstelling in het onderwijs en gezondheid. Door de vele problemen die hun wijk teisteren en door tekortschietend overheidshandelen lopen veel bewoners van kwetsbare wijken vast.’ Het kan ook anders, weten de burgemeesters. ‘Met het Nationaal Programma Rotterdam Zuid wordt sinds 2012 gewerkt met een samenhangende en meerjarige aanpak van 20 jaar met gerichte ingrepen, duidelijke doelen en meetbare resultaten.’ Dat willen Zaanstad en Heerlen ook! Wie van de burgemeesters van het manifest Dicht de Kloof! is de afgelopen jaren níet langsgegaan bij het programmabureau, waar Pastors al sinds 2012 de scepter zwaait? Iedere week komt er wel een delegatie op bezoek: een gemeente, een schoolbestuur, een woningcorporatie. Gaandeweg is ‘NPRZ voor velen die werken in de stedelijke vernieuwing een lichtend voorbeeld’ geworden, schreven de onderzoekers Willem van Spijker en Pieter Tops onlangs in Het verhaal van NPRZ. ‘Daar zijn we enorm trots op, en dat geldt voor iedereen in het gebied’, glundert directeur Pastors. ‘Wij denken namelijk dat we hier doorbraken te pakken hebben die niet alleen in Rotterdam-Zuid werken.’ HARDSTE KLAPPEN En dat terwijl Van Spijker en Tops in Het verhaal van NPRZ nu juist zeggen: ‘Hoed je om NPRZ te willen kopiëren.’ Dat zouden ze wat Pastors betreft juist wél moeten doen. ‘Doe wat wij doen. Iedereen heeft het over maatwerk en bij ons is het anders, maar een mensenleven draait om school, werk en wonen. Iemand moet mij maar eens uitleggen waarom in ons soort ‘De beperking is onze kracht’ wijken tien uur extra les op de basisschool geen goed idee is, waarom een baangarantie een slecht idee is en waarom je de woningvoorraad niet moet verbeteren.’ De samenwerking op de terreinen school, werk en wonen is wel pas succesvol als het programma er niet van alles bij gaat doen. ‘De beperking is onze kracht’, zegt Pastors. ‘Je kunt niet op alle domeinen samenwerken en je moet niet alles willen coördineren. Er speelt van alles op het gebied van onderwijs en wonen en veiligheid en ga daar vooral mee door. Wij spreken hier een paar dingen af en daar houden we ons aan. Dat maakt het verschil en dat is ook voor iedereen acceptabel.’ Waar het projectbureau zich bijvoorbeeld niet mee bemoeit is de buitenruimte. Pastors: ‘De gemeente moet de buurt schoon en groen houden, maar daarin zit niet het verschil tussen wel of geen diploma of wel of geen werk.’ De strijd tegen schooluitval of bijstandsuitkeringen is voor Pastors echt een wedstrijd. ‘Het doel is om net zo werkend te worden als iedere andere grote stad. Dan zouden we in 2031 11.200 bijstandsuitkeringen moeten hebben; we hebben er nu 15.000. Deze week was erg goed, maar door corona hebben we wel een grote terugslag gehad. Tussen 2016 en 2019 wonnen we de wedstrijd, in 2020 kwamen we
13 Online Touch Home