’ BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 28 | 2020 ONDERZOEK 15 ENERGIELABELS ALLE GEMEENTEN (M2 A 22% Geen label 54% B 4% C 7% D 4% E tm G 9% gemeenten geldt. ‘Er zullen ook ongetwijfeld gemeenten zijn die niet goed doorpakken op het gebied van energiebesparing omdat de gemeente krap bij kas zit, bijvoorbeeld door tekorten op het sociaal domein, of omdat er geen bestuurlijk of politiek draagvlak voor is en de prioriteiten anders worden gesteld. Soms ontbreekt de kennis en kunde in de organisatie. Vaak wordt gedacht dat de investering in het gebouw en de maatregel zit en dat de rest kan worden opgelost met hulp van buiten. Maar om de zaken goed op orde te hebben en te houden moet ook worden geïnvesteerd in de vastgoedorganisatie en de medewerkers.‘ OUDERE PANDEN De gemeente Leiden scoort niet goed in de inventarisatie van energielabels van gemeentelijke kantoren. Maar een groot deel van de ambtenaren van de gemeente Leiden betrok begin dit jaar wel het Level-gebouw naast het station. Met een A++-label zijn de 10.000 m2 kantoorruimte zeer energiezuinig en duurzaam. Toch telt het niet mee: de gemeente huurt de ruimte immers. Ook zullen twee oudere panden, waarvan één door de gemeente niet langer in gebruik is, worden verkocht. Maar die tellen wel mee, want ze zijn nog steeds in het bezit van de gemeente. De verschillen tussen de gemeenten zijn in de cijfers best groot. En dat roept vragen op. Een gemeente als Deventer scoort zeer behoorlijk, met een score van 58 procent label C, maar vergelijkbare steden met veel oude panden scoren veel slechter. Hetzelfde geldt voor steden met veel nieuwbouw. Almere scoort goed, maar Lelystad juist slecht. Zoetermeer doet het goed, Alphen aan den Rijn weer niet. Gemeenten verwachten vaak wel op tijd aan de label C-eis te kunnen voldoen. Zo wijst Amsterdam, de grootste gemeentelijke vastgoedbezitter, op het grote aantal monumenten die niet onder de label C-eis vallen. De rest van de gebouwen zullen de komende twee jaar worden aangepakt, belooft de gemeente. NATUURLIJKE MOMENTEN Veel gemeenten wijzen op de grotere ambities als het om de verduurzaming gaat. En veel hebben al grote stappen gezet door het stadkantoor veel verder te verduurzamen dan label C, of ze gaan daar op korte termijn mee aan de slag. Als verklaring voor de slechte cijfers geven gemeenten vaak de eigen registratie van de labels. En dat is vreemd: een stadkantoor of gemeentehuis wordt voor veel geld verduurzaamd, maar er wordt vergeten om het energielabel aan te vragen of aan te passen, en door te geven aan Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil het registreren van de labels daarom opnieuw onder de aandacht brengen bij gemeenten en hen wijzen op ) VERANTWOORDING Om tot een lijst van energielabels van gemeentelijk vastgoed te komen, filterde het Kadaster de adressen uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) op eigendom van gemeenten, en keek vervolgens welke gebruiksfunctie de adressen hebben. In de BAG staan geen energielabels van de gebouwen, die worden geregistreerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het Kadaster heeft de gegevens ten behoeve van dit onderzoek gekoppeld. In de inventarisatie voor dit artikel zijn gebouwen meegenomen met een kantoorfunctie. Voor sommige gebouwen is sprake van gecombineerde functies maar de meeste gebouwen vallen onder de label Cverplichting. Maar de cijfers zijn niet altijd volledig: een gedeelde functie van een gebouw kan niet goed geregistreerd staan, een gebouw kan van functie zijn veranderd en nog niet doorgegeven aan het Kadaster, en soms is een gebouw al geen eigendom meer. Daarnaast vallen monumenten, zoals een oud stadhuis, niet onder de label C-verplichting. Ook kantoren onder de 100 m2 zijn vrijgesteld. Verschillende gemeenten hebben Binnenlands Bestuur erop gewezen dat de cijfers uit de inventarisatie niet, of niet helemaal overeenkomen met hun eigen cijfers. Maar uiteindelijk is een gemeente, net als een andere vastgoedeigenaar, wel verplicht om de juiste gegevens aan te leveren bij het Kadaster en een energielabel aan te melden bij RVO. Voor een groot deel van de gemeenten geldt dat er nauwelijks energielabels van hun panden bij de officiële instanties geregistreerd staan. Wij kunnen niet anders dan ervan uitgaan dat die gebouwen dan waarschijnlijk ook niet aan de norm voldoen. de label C-eis. Maar de VNG wijst er wel op dat voor de aanpak zoveel mogelijk de ‘natuurlijke momenten van renovatie’ moeten worden benut om de kosten niet te hoog te laten oplopen. Toch zegt het ministerie van Binnenlandse Zaken, uiteindelijk degene die hierin moet handhaven, dat er aan de eis zal worden vastgehouden. ‘De plicht om aan label C te voldoen vervalt niet door de afspraken in het Klimaatakkoord,’ zegt een woordvoerder van de minister. ‘De eis in het Bouwbesluit blijft geldig en hierop wordt ook toezicht gehouden. Daarbij wordt rekening gehouden met het feit dat verduurzaming van vastgoed maatwerk is. Bijvoorbeeld als duidelijk is dat binnen afzienbare tijd de verduurzaming verder gaat dan label C.’
16 Online Touch Home