BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 37 | 2021 ACHTERGROND 31 ‘ Er blijkt vaak meer mogelijk dan je denkt’ ze nog niet ingebracht. ‘We zijn een beetje rebels’, lacht Rikkers. ‘We hebben een team dat heel graag kijkt naar wat wél kan in plaats van alleen maar wat niet kan. We kijken eerst naar een oplossing en pas dan naar welke wet en welk geldpotje daarbij past. Als je alles goed motiveert en uitlegt, hoef je in mijn ogen ook niet bang te zijn voor wet- en regelgeving, of voor rechters, staatssecretarissen of ministers.’ Toch is een reddingsboei in de praktijk nodig, vindt ze. ‘Het is fijn dat je ergens aan bel kunt trekken als je er niet doorkomt.’ KIP-EI Zo’n drie, vier keer heeft maatwerkfunctionaris Wouter Oud voor hulp bij het programma aangeklopt. In een van de casussen ging het, platgeslagen, om een kip-ei kwestie. Een alleenstaande vrouw die vanuit Duitsland naar Nederland ging verhuizen, kwam rond een aanvraag voor een kindgebonden budget klem te zitten bij de Belastingdienst. ‘Ze kreeg geen kinderbijslag omdat ze hier nog niet woonde en als je geen kinderbijslag krijg, krijg je geen kindgebonden budget. Het was een vicieuze cirkel’, zegt Rikkers. ‘Dankzij het maatwerkregister van het programma hebben we op korte termijn met de juiste persoon bij de Belastingdienst contact kunnen leggen’, aldus Oud. ‘Als we de letter van de wet zouden volgen, zouden we hier nooit zijn uitgekomen. De Belastingdienst heeft ervoor gekozen een bedrag voor te schieten zodat de feitelijke situatie daarna kloppend gemaakt kon worden. Anders was het een catch-22 geworden van heb ik jou daar. Je moet hier zijn want dan krijg je geld, maar je kunt hier pas komen als je geld hebt.’ Het vertrouwen in de professionals staat in het programma voorop, stelt Jellema. ‘Zij staan het dichtst bij de inwoners. Het idee achter het programma is dan ook om hen DE INSTRUMENTEN In PMM zijn verschillende instrumenten ontwikkeld die gemeenten moeten helpen vastgelopen casussen te doorbreken. Daarin zit een volgorde, te beginnen met het maatwerkregister. Dat is een soort telefoonboek met gegevens van contactpersonen van betrokken ministeries, gemeenten en uitvoeringsorganisaties. Gemeenten kunnen via dat register direct met de juiste persoon in contact komen. Als dat onvoldoende soelaas biedt, kan de casus worden aangemeld bij het maatwerkloket. Daarachter zitten de zes ministeries en uitvoeringsorganisaties van het rijk. Het loket helpt met concrete maatregelen. Een volgende stap is het landelijk escalatieteam dat een onafhankelijk voorzitter heeft. Als alle betrokken vinden dat er een doorbraak moet komen, maar het lukt niet met de inzet van het loket, roept dit team alle betrokkenen om tafel. Er is ook een overbruggingsprocedure. Die kan worden ingezet als iedereen het erover eens is welke hulp nodig is, maar de partijen steggelen over wie de rekening moet betalen. In een dergelijke situatie schiet het rijk het geld voor, of stelt zich garant. De inwoner kan dan direct worden geholpen en achteraf wordt bekeken uit welk potje de rekening moet worden betaald. Een aantal instrumenten is nog in onderzoek, zoals een time-out, waarmee een besluit van een landelijke uitvoerder tijdelijk kan worden opgeschort. Zo kan rust voor het huishouden worden gecreëerd en ondertussen naar een oplossing worden gezocht. Dit kan verdere escalatie voorkomen. Voor professionals wordt bekeken of er een algemene afwijkingsbevoegdheid in het leven kan worden geroepen, zodat zij van hun eigen wet kunnen afwijken. ADVERTENTIE voldoende comfort, rugdekking, positie, maar ook instrumenten en bevoegdheden te geven. Allemaal voor die specifieke situatie die meer vraagt van een professional dan het aflopen van een geëffend pad. We willen samen met gemeenten optrekken om een beter begaanbaar pad dwars over de kokers aan te leggen.’ Win kostbare tijd en vergroot je digitale fi theid Volg de gratis online masterclass Digitale Fitheid voor ambtenaren Ga naar BinnenlandsBestuur.nl/digitalefi theid Online masterclass 23 september 2021 Martijn Aslander
32 Online Touch Home