BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 39 | 2021 ACHTERGROND 35 in de gezinnen waar ze uitkomen en niet zelfredzame ouders. Sommige studenten hebben geen ouders om op terug te vallen. En soms maken studenten zelf onverstandige keuzes en daardoor schulden. Dat merken docenten doordat ze hun boeken of laptop niet kunnen betalen, niet meedoen met uitstapjes of altijd in dezelfde kleren naar school komen. Sommigen nemen geen lunch mee of zijn veel afwezig of moe door (nachtelijke) bijbaantjes, zoals Uber-chauffeur. Het aantal jongeren in de schulden is de afgelopen vijf jaar verdubbeld, en dat baart de Amsterdamse wethouder Moorman zorgen. ‘Het heeft levenslange effecten. Onbeheersbare schulden worden alleen maar groter, want ze krijgen boete op boete. Schulden geven stress en leiden weer tot andere problemen, zoals schooluitval, baanverlies, ggz-problematiek tot huisuitzetting aan toe. Voorkomen is natuurlijk beter, maar dit beeld valt me niet mee.’ DUBBEL Wijzer in geldzaken besloot twee jaar geleden al om het vizier meer op het mbo te richten. ‘Die leeftijd van 18 jaar is een cruciale fase in het leven, waarop je ook in de problemen kunt komen. Gemeenten doen veel aan schuldpreventie, Het aantal jongeren in de schulden is de afgelopen vijf jaar verdubbeld maar de mbo’s met de veelal autonome docenten zijn lastig te bereiken’, zegt Suzanne Elferink, programmamanager onderwijs van Wijzer in geldzaken. De onderzoeksresultaten noemt ze ‘dubbel’. ‘Het is fijn dat docenten het belangrijk vinden en er iets aan doen, maar het is schrikken dat ze zoveel financiële problemen zien.’ Veel docenten zijn onbekend met projecten over financiële educatie, onder meer van gemeenten. ‘Daar ligt een communicatievraagstuk.’ Ze vreest dat het aantal studenten in financiële problemen na de coronacrisis verder is gestegen. ‘Dat is ernstig, hun leven moet nog beginnen en het is moeilijk om eruit te komen.’ Met geldproblemen ben je sowieso kwetsbaarder voor het aanbod van gemakkelijk geld. Het fenomeen ‘geldezels’ is niet altijd bekend. ‘Als iemand hen benadert om even geld op hun rekening te zetten, weten ze dat er iets niet klopt, maar niet wat. Het puberbrein neemt gemakkeHebben mbo-studenten financiële problemen?* 4% Nee Weet niet Ja, ik onderneem geen actie Ja, ik onderneem actie 8% 56% Een mbo-student van 18 is in staat tot de juiste financiële keuzes.* 2% Helemaal mee eens Eens Neutraal Oneens Helemaal oneens Weet niet 5% 4% *Volgens burgerschapsdocenten 14% 38% 37% 32% lijk impulsbeslissingen. Als ze dan ook nog eens niet goed zijn voorgelicht, is zoiets zomaar gebeurd.’ Na aangiftes worden geldezels altijd gepakt, dus er zijn steeds weer nieuwe nodig, vervolgt Elferink. ‘Het staat vaak op Instagram-accounts: gemakkelijk geld verdienen. Veel gemeenten zijn ermee bezig.’ Er is ook veel uitwisseling tussen gemeenten over schuldpreventietrajecten, weet Elferink. ‘Maar het aanbod aan financiële educatie is erg versnipperd. Er zijn veel goede materialen en projecten, maar er is niet één fantastisch lespakket dat iedereen gebruikt. Ieder initiatief moet de scholen
36 Online Touch Home