BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 43 | 2021 20 ACHTERGROND RUIMTE luchtverontreiniging als gevolg van de Industriële Revolutie. Toen aan de gebruikte gifgassen in de Eerste Wereldoorlog. Toen kwam de grieppandemie uit 1918 in beeld als oorzaak van kanker. En daarna lag het aan het toenemende gebruik van asfalt. Let wel: dat is door de lobby van de tabaksindustrie allemaal bewust zo gedaan.’ Van Hoof heeft het RIVM zijn bevindingen voorgehouden. ‘Hun reactie was: we hebben de artikelen geselecteerd op inhoud en niet op mogelijke belangenverstrengeling. Maar waaróm ze die verstrengeling in hun rapporten niet meldden, hebben ze mij niet aangegeven.’ Iets soortgelijks kreeg hij te horen over de reviewers. Namelijk, dat de twee waren geselecteerd op basis van hun expertise in het vakgebied. ‘Als ik onderzoeksleider was geweest in een onafhankelijk onderzoek, zou het naar mijn opvatting onbestaanbaar zijn om reviewers te vragen die de schijn van partijdigheid oproepen of die zelfs aantoonbare belangen hebben.’ Van Hoof vindt dat er, in navolging van onder meer de drank- en tabaksindustrie, ook kritisch gekeken moet worden naar spelregels om de invloed van de windsector te beperken. ‘Het is een nieuw domein, die industrie bestaat in Nederland misschien tien jaar. Wat is haar reikwijdte? De tabakslobby mag bijna niks, niet eens een Kamerlid opbellen. En er zijn ook regels voor hun reclame-uitingen. Die discussie moeten we rond windenenergie ook gaan voeren. Is het wel gewenst dat die sector maar overal aan tafel zit?’ En decentrale bestuurders die nu voor de plaatsing van windmolens staan, waar moeten die zich op baseren? Kunnen de RIVM-rapporten de prullenmand in? Van Hoof: ‘Er moet allereerst openheid komen over wat die reviewers precies hebben gezegd en wat het RIVM met hun bevindingen heeft gedaan. En verder moeten REACTIE RIVM: GEEN SPRAKE VAN BEÏNVLOEDING Het artikel schetst het beeld dat het RIVM literatuHinuronderzoek beïnvloed zou zijn door de windindustrie. Wij kunnen ons niet vinden in deze conclusie. Opdrachtgever van beide literatuuronderzoeken (2017, 2010) was de Zwitserse overheid. Zij hebben de aanpak, selectie van studies of conclusies niet beïnvloed. In het artikel komen verschillende niveaus van conflict of interest (COI) aan bod: COI bij geselecteerde artikelen en het betrekken van beoordelaars (2017). RIVM volgde bij de uitvoering van het onderzoek standaard internationale protocollen, die de wetenschappelijke kwaliteit waarborgen. Daartoe behoort ook dat a priori geen artikelen worden uitgesloten die een COI rapporteren of die (mede)gefinancierd worden vanuit het bedrijfsleven. Volgens Dr. van Hoof zijn er twaalf publicaties opgenomen met expliciete of impliciete belangenverstrengeling. Zes hiervan werden gefinancierd door de overheid, twee door overheid en de private sector. Vier artikelen noemen COI expliciet in verband met banden met de sector. HINDER De in het artikel gewekte suggestie dat dat financiering door de overheid, een marktpartij of de branche zou leiden tot voor de sector gunstige resultaten, delen wij niet. Dit blijkt evenmin uit de analyse. Tien artikelen vinden dat een toename van WT-geluid samenhangt met een toename in hinder, slaapverstoring, hoorbaarheid, negatieve attitude of perceptie. Op grond van alle geselecteerde artikelen concludeerden we dat er een significant verband is tussen WT-geluid en hinder en wisselend bewijs met slaapverstoring, mogelijk samenhangend met lange termijn gezondheidseffecten. Van de twee beoordelaars van het eerste rapport wordt gesuggereerd dat zij verborgen belangen zouden hebben. Beiden zijn gevraagd op grond van hun wetenschappelijke expertise en toonaangevende publicaties in het veld. Professor Leventhall is een zeer vooraanstaand adviseur die werkt voor alle partijen en sluit de windsector hierbij niet uit. Professor Persson Waye is expert op het gebied van omgevingsgeluid, waaronder van windturbines. Haar onderzoek werd gefinancierd door het Zweedse Energie Agentschap, eigendom van de overheid. De beoordelaars hebben commentaar gegeven op feitelijke onjuistheden, leesbaarheid, onvolledigheden en onduidelijkheden en geen invloed gehad op de conclusies in het rapport . NADER ONDERZOEK RIVM concludeert dat er nog geen volstrekte duidelijkheid is over sommige gezondheidseffecten van het wonen in de buurt van een windturbine. Dit kan betekenen dat er geen relatie is, er nog onvoldoende onderzoek gedaan is, het onderzoek van lage kwaliteit is, of dat er tegenstrijdige resultaten zijn. Het RIVM adviseert om die reden nader onderzoek te doen. regionale bestuurders zich realiseren dat in steeds meer ons omringende landen wetgeving van kracht wordt dat windturbines niet mogen worden geplaatst binnen een ADVERTENTIE omtrek van tien keer de hoogte van de windmolen. Dat zijn ook de adviezen van onafhankelijke buitenlandse en Nederlandse experts. ’
21 Online Touch Home