SPECIAL 29 krijgen die ze nodig hebben. ‘Dat dwingt ons als gemeenten om te kiezen tussen kwetsbare mensen. Concreet: we kunnen geen gelijke kansen bieden aan gelijke mensen in gelijke situaties. En dat is een zeer pijnlijke constatering.’ De wethouders concluderen: ‘We kunnen de doelgroep alleen ondersteunen als de Participatiewet wordt aangepast én als het tekort aan geld – recent becijferd op 1,5 miljard euro – structureel wordt opgelost.’ MAATWERK Jeugdwethouder Renate Richters (GroenLinks) in Eindhoven vindt het experiment in haar gemeente geen kwestie van muiterij tegen het rijk. Het is juist een logisch, vanzelfsprekend onderdeel van de uitvoering van de gedecentraliseerde taken die gemeenten hebben gekregen. ‘We zijn verantwoordelijk voor verschillende wetten’, legt Richters uit, ‘de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wmo [Wet maatschappelijke ‘Laat jongeren vaker op hun bek gaan’ ‘Wat is de laatste miskoop die u heeft gedaan?’ Die vraag stelt social designer Manon van Hoeckel vaak aan gemeenteambtenaren als ze vertelt over het Bouwdepot – een experiment, vormgegeven door Stichting Zwerfjongeren Nederland en Van Hoeckel zelf, waarbij dertig kwetsbare jongeren tussen 18 en 21 jaar een uitkering ‘vanuit vertrouwen’ krijgen. Of zoals de initiatiefnemers het liever noemen: een bouwbudget. De jongeren bouwen immers aan hun toekomst. Dat bouwbudget houdt in: elke maand 1.050 euro, een jaar lang. Alle inkomsten daar bovenop mogen de deelnemers houden. Geen verplichte tegenprestatie, ook geen sollicitatieplicht, maar wel een individueel ontwikkelingsplan, opgesteld door de jongere zelf. Er zijn regels verbonden aan het bouwbudget, maar die mogen de deelnemers zelf bedenken. In eerste instantie was er vanuit gemeenten weinig enthousiasme over de methode. Maar nadat de eerste pilots veelbelovende resultaten hadden laten zien – de deelnemende jongeren zetten flinke stappen richting werk, opleiding en zelfstandig wonen – kwam er steeds meer interesse. De gemeente Eindhoven is de eerste gemeente die zelf een experiment met de Bouwdepotaanpak financiert. ‘De jongere mag zelf de regie nemen’, legt verantwoordelijk wethouder Renate Richters (GroenLinks) uit. ‘Door hun behoefte centraal te stellen, krijg je een ander uitgangspunt.’ Het doel is om te voorkomen dat deze jongeren vast komen te zitten in schulden of dakloosheid. Op Van Hoeckels vraag komen altijd grappige antwoorden, want iedereen doet wel eens een miskoop. Toch houden we er andere verwachtingen op na als het gaat om jongeren met een uitkering. Die moeten hun uitgaven constant rechtvaardigen, het gaat immers om gemeenschapsgeld. Van Hoeckel probeert ambtenaKANS Een van de centrale principes van het Bouwdepot is dat jongeren de kans moeten krijgen om ‘op hun bek te gaan’ en te leren van hun fouten, vertelt Van Hoeckel. Want in de huidige situatie is er geen enkele ruimte om fouten te maken, zeker niet op financieel gebied. Jongeren tussen de 18 en 21 jaar krijgen niet meer dan 255 euro per maand aan bijstandsuitkering; bij lange na niet genoeg om zelfstandig van te kunnen leven. Gaat verder op pagina 31 ADVERTENTIE Wob wordt Woo! De Wet open overheid treedt per 1 mei 2022 in werking. Capra Advocaten neemt u mee in de veranderingen. Onder meer met online pauze-webinars waar we in een kwartier inzoomen op één onderwerp. Wilt u meer weten? Bezoek capra.nl/woo ondersteuning, red]. Bij de laatste twee word je aangemoedigd om maatwerk te leveren, om rekening te houden met omstandigheden. De Participatiewet is meer controle gedreven. Dat conflicteert soms.’ Met andere woorden: de uitvoering van de ene wet leidt tot een overtreding van de andere. Richters wijst op het Actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). ‘Wij geven invulling aan vrijwel ren een spiegel voor te houden: waarom stellen we strengere eisen aan jongeren die afhankelijk zijn van een uitkering dan aan onszelf, of aan onze eigen kinderen? BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 51 | 2021
30 Online Touch Home