30 ACHTERGROND SOCIAAL DOOR: YOLANDA DE KOSTER ILLUSTRATIES: SHUTTERSTOCK Als dagbesteding henneptoppen knippen. Het gebeurt. In het casino zorggeld vergokken. Het indienen van declaraties van niet geleverde zorg. Fraude in de zorg is er in soorten en maten. Toch is nog niet de helft van de gemeenten aangesloten bij een gezamenlijk informatiepunt. MISBRUIK OPSPOREN EN AANPAKKEN IS TIJDROVEND ONTDEKTE ZORGFRAUDE TOPJE VAN IJSBERG De omvang van zorgfraude in Nederland is lastig in te schatten. ‘We hebben eind vorig jaar op basis van onderzoek geschat dat er jaarlijks 100 miljoen euro wordt gefraudeerd bij begeleid en beschermd wonen binnen de Wmo en de Wet langdurige zorg (Wlz). Als we dat met gemeenten bespreken, zeggen ze stuk voor stuk dat dit een onderschatting is’, zegt Carla Vianen, coördinator onderzoek en analyse van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ). En begeleid en beschermd wonen is maar een klein onderdeel van de zorg. ‘Over de omvang van de totale zorgfraude in Nederland durf ik eigenlijk niets te zeggen, maar we ondernemen wel pogingen om het te onderzoeken. We kunnen ons hierbij alleen baseren op de meldingen die we krijgen. Volgens de gemeenten die we spreken, is er heel veel wat we niet zien.’ Momenteel is het IKZ met een onderzoek bezig naar fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Samen met het RIECOost Nederland (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum) wordt daarnaast onderzoek gedaan naar de verwevenheid van criminaliteit in de zorg. Vianen: ‘We kregen signalen dat er een en ander aan de hand is. Als iemand thuis een hennepplantage heeft; is dat wel een goede zorgverlener?’ Gemeenten kunnen zich aansluiten bij het IKZ en kunnen meldingen indienen via het meldpunt zorgfraude, dat momenteel wordt gehost door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Als ze bij het IKZ zijn aangesloten, krijgen gemeenten ‘verrijkte’ informatie over fraude(signalen) die bij het IKZ terecht komen. Het is informatie die bij de zogeheten ketenpartners bij het IKZ aanwezig is. Gemeenten die niet zijn aanBINNENLANDS BESTUUR - WEEK 18 | 2020
31 Online Touch Home