SPECIAL 37 zonder collega’s om zich heen, of met het organiseren van het lesgeven aan kinderen en het eigen werk. Om wie dat gaat is niet vanuit mijn rol te overzien.’ Ze wijst op verschillen tussen teams. ‘Voor beleidsmedewerkers spelen andere vraagstukken dan voor de collega’s van belastingen. De risico’s voor mensen achter de balies zijn weer anders dan voor de collega’s uit de storingsdienst. En waar ga je als jeugdzorgconsulent naartoe en waar niet? Dit kun je alleen goed inrichten vanuit de situatie van mensen waar het over gaat. De ene collega heeft net een operatie gehad en voelt zich kwetsbaar. Je kijkt naar het werk en de persoonlijke situaties.’ ONTMOETINGSPLEK We komen nu in de fase van het op de lange termijn inrichten van het werk volgens de richtlijnen van het RIVM. De Vries: ‘Als het gaat om zoveel mogelijk thuiswerken, ben ik ervan overtuigd dat het ook voor beleidsklussen belangrijk is om collega’s te treffen. Sommigen zeggen: het gemeentehuis wordt de ontmoetingsplek en iedereen werkt thuis. Dat vind ik een mooie gedachte, maar ontmoetingen moeten ook toevallig zijn en niet alleen op afspraak. Je maakt verbindingen tussen taakvelden, dan komt inspiratie los: waar ben jij mee bezig? Er werken hier 300 mensen, allemaal op een verschillend stukje, maar allemaal voor Coevorden. Verbindingen daartussen zijn belangrijk. Wat zijn de gevolgen van de crisis voor het verder ‘ Je moet meer op iedereen vertrouwen’ denken over de toekomst en de rol die we als gemeente spelen?’ ‘Mensen missen de ontmoeting, het gesprek met de benen op tafel’, merkt ook Vermeer. ‘Er zijn wel teams die afspreken om te picknicken of in de tuin gaan zitten met een glas wijn. Of elkaar op afstand treffen. Laatst hadden we onze eerste fysieke vergadering met de afdelingshoofden in drie maanden. Het voelde als jonge koeien in de wei. Je mist dat je elkaar in de ogen kunt kijken en grapjes kunt maken.’ Hij is trots op wat zijn organisatie al improviserend tot stand bracht en roemt het organisatievermogen en de verantwoordelijkheid van zijn mensen. ‘De passie voor de stad. Een goede mix van startende en ervaren mensen. De leidinggevenden met ervaring kunnen beginnende leidinggevenden goed begeleiden. De leidinggevenden hebben ook veel contact met elkaar. Voorheen was bij zo’n overleg soms de helft aanwezig, nu is het bijna 100 procent. Dat is een voordeel.’ Iedereen wordt regelmatig even gebeld, vertelt Vermeer. ‘Sommige mensen bloeien op, anderen hebben het moeilijk. In de privé-situatie, een scheiding, met kinderen. Ik zei meteen: werk thuis, tenzij het niet anders kan. Sommigen gaan dan toch naar kantoor. Die gedijen daar beter.’ De impact van ict moet zeker niet onderschat worden. ‘Ict vormt het zenuwstelsel van de organisatie.’ Vermeer laat mensen zelf de keuze maken of ze weer naar kantoor komen. ‘We kunnen 40 procent van de werkplekken gebruiken en zitten nu onder die norm. De direct leidinggevende maakt de afweging.’ Hij vindt het raar om draaiboeken te gaan opstellen. Het oude kantoorleven komt niet meer terug, denkt hij. ‘Als het te druk is thuis, kun je werken vanuit een hippe koffietent of een bank in het park. Het gemeentehuis is de plek van ontmoeting. Als je binnen twaalf uur thuis kunt werken, kun je ook zelf de keuze terug maken. Je hoeft dat niet op concernniveau te sturen. Mensen hebben de afgelopen maanden laten zien hoeveel verantwoordelijkheid zij zelf kunnen dragen.’ EIGENAARSCHAP ‘We kunnen niet als organisatie bepalen hoe mensen het thuiswerken of weer naar kantoor komen ervaren’, vindt ook De Vries. ‘Leidinggevenden houden een vinger aan de pols.’ Bij beeldvergaderen is de neiging heel snel naar de agenda te gaan. De Vries moet zelf ook opletten wel te blijven vragen: hoe is het? ‘Je kunt even delen dat je er allemaal van baalt.’ Een teamleider stuurt eens een kaartje of organiseert iets gemeenschappelijks. Collega’s bellen elkaar. ‘Werk is meer dan werk. En thuiswerken is heerlijk als je even door wilt, maar nu zit je noodgedwongen thuis. Dat is een groot verschil.’ Wat De Vries interessant vindt, is dat collega’s makkelijker zelf knopen lijken door te hakken. ‘We zetten al een tijd in op het nemen van eigenaarschap door onze mensen: maak je keuzes maar, haal op bij de relevante partijen, leg je overwegingen uit en dan is het aan jou. Soms zijn mensen nog onzeker en willen ze (veel) overleggen, maar nu gaat dat moeilijker. Ze moeten meer zelf beslissingen nemen. Het is mooi om te zien dat de situatie mensen nu dwingt dat op te pakken. Dat willen we graag behouden.’ BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 26 | 2020 ILLUSTRATIE: NICO VISSCHER
38 Online Touch Home