WENDBAAR MEESTERSCHAP A ls er ooit een moment was om je af te vragen of jouw organisatie ‘wendbaar’ is, dan is het wel nu. De effecten van personeelstekorten, beschikbaarheid van materialen en onvoorspelbaarheid van energie- en materiaalprijzen komen bijna dagelijks voorbij in het nieuws. Binnen veel organisaties speelt de vraag hoe processen meer wendbaar in te richten zijn om sneller en beter in te kunnen spelen op veranderingen. Een logische eerste gedachte, maar misschien onvoldoende om een echte transitie naar een wendbare organisatie te bewerkstelligen. Want gaat het niet juist om de manier waarop we structureel met onzekerheden en onvoorspelbaarheid omgaan? Niet alleen nu, maar juist in de komende tien tot twintig jaar of zelfs op de nog langere termijn. Pas als we verder vooruit durven kijken, zien we dat er fundamentele wijzigingen in bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, kennisverdeling en productiemethoden aan komen. Nieuwe technieken die één individu in staat stellen iets te doen waarvoor nu nog een heel projectteam nodig is of iemand zonder ervaring complexe opgaven te laten managen vanuit zijn luie (strand)stoel. Als dit de basis wordt voor wendbaarheid zullen we ons OOK moeten richten op de vaardigheden die nodig zijn om, te kunnen omgaan met onzekerheden en onvoorspelbaarheid. We praten dan niet meer over gecompliceerde opgaven waarvan bijna alles bekend is, maar over complexe opgaven waarvan bijna alles nog NIET bekend is. Opgaven waarbinnen nog onbekende variabelen en verbindingen direct effect hebben op de uitvoering en dus het eindresultaat. Over welke vaardigheden hebben we het dan? Denk bijvoorbeeld aan vaardigheden die gericht zijn op het hogere doel van de opgave, het samenwerken in vertrouwen en zelforganisatie. En de vaardigheid om te bepalen welke interventies, bewust gekozen, de gewenste effecten zouden kunnen bewerkstelligen. In 2012 promoveerde Nicoline Mulder op dit thema met haar onderzoek over projectmanagement vanuit het complexiteitsdenken. Hierbij fungeert een systeem, zoals een project, autonoom als geheel, maar op zichzelf ook geïntegreerd in een groter geheel. Auteur: Ed van der Tak houdt zich als creatieve projectprofessional breed bezig met projectmanagement en planning. Zo geeft hij onder meer les aan het hbo en deelt hij zijn passie voor nieuwe technologieën die het vakgebied gaan veranderen via de website aiprojectmanagement.nl. Hiervoor benoemde zij elf interventies die een aantal psychologische of sociale mechanismen in gang zetten die op hun beurt een bepaald effect genereren. Bijvoorbeeld het werken op basis van gedeelde waarden triggert het effect dat mensen open met elkaar gaan communiceren, het triggert voorspelbaarheid, het zorgt voor aantrekkingskracht en het genereert vertrouwen. Een echt toekomstbestendige, en dus blijvend wendbare, organisatie past niet alleen zijn werkmethodieken en -processen aan, maar gaat ook op zoek naar andere vaardigheden die de basis zullen moeten zijn van toekomstig meesterschap. Er zullen ongetwijfeld decennia vol nieuwe uitdagingen op ons afkomen. 00: 19 column
20 Online Touch Home