D VOORWOORD VOORWOORD VOORWOORD VOORWOORD VOORWOORD VOORWOORD VOORWOORD PRAKTIJKERVARING Jaren geleden maakte ik bij een begroting voor een tender op de spreekwoordelijke 5 voor 12 een fout in Excel. Iets met sorteren in plaats van filteren waardoor de harde waarden niet meer klopten. Na zoveel mogelijk reparatiewerk, keken mijn collega en ik naar het getal onderaan de streep en zeiden wij tegen elkaar: “Ik denk dat we het hiervoor kunnen doen”. Dat ‘denken’ was puur gebaseerd op onze ervaring en ons gevoel en helaas niet (meer) onderbouwd door data. Deze VIEWonVALUE gaat over onderbuikgevoel. Een onderwerp waar veel techneuten misschien niet 1-2-3 iets mee kunnen. Wij techneuten zijn toch immers meer van de getallen, formules en statistische data? Maar wat ik vooral als techneut heb geleerd, is om dingen van meerdere kanten te bekijken, de pro’s en con’s op te zoeken. En dat hebben we ook in deze uitgave weer trachten te doen. Zonder waardeoordeel maar wel onderbouwd door experts. Onderbuikgevoel wordt ook wel intuïtie genoemd. En intuïtie lijkt heel veel op instinct, maar deze twee zijn significant anders. Instinct gaat om handelingen die je automatisch doet zonder dat je daar invloed op kan hebben, zoals het dichtdoen van de ogen tijdens het niezen. Instinct is niet te sturen (probeer je ogen maar eens bewust open te houden tijdens niezen) en ook niet aan te leren. Maar onderbuikgevoel heeft wel degelijk met ervaring te maken en is ook aan te leren. Dat is in ieder geval de strekking van het hoofdartikel van Roland Hanegraaf. Hij laat zien dat onderbuikgevoel wel degelijk een vorm van kennis is en daarmee ook te leren is, alleen niet uit een boek. Het opvallendste is dat deze kennis niet, of heel lastig, in een softwareprogramma of een algoritme is te vangen. Tegelijkertijd weten we ook dat blindvaren op onderbuikgevoel, in sommige gevallen niet zo verstandig is. Dat is in ieder geval de strekking van de column van Bart Smit van CoThink, die juist zegt dat onderbuikgevoel ons op het verkeerde been brengt. Zijn stelling is dat keiharde data ons beter naar de oplossing kan leiden dan onderbuikgevoel. Ook dat heb ik een keer in de praktijk mogen meemaken. Bij een onderzoek naar de oorzaak van een defecte kraan in een fabriek kwam heel vaak: “Ik denk dat...“ voorbij. Na het analyseren van de (meet)data bleek er een oorzaak te zijn, één die in geen enkele “Ik denk dat...“ was voorbijgekomen. Maar wellicht was het mijn onderbuikgevoel dat mij vertelde om verder te graven... Hoe het is afgelopen met de begroting? We hebben het werk gescoord en jaren later hoorde ik van de betreffende directeur dat de begroting op onderdelen inderdaad niet klopte, maar dat met het getal onderaan de streep een prima boterham was te verdienen. Ook zei hij dat als de fouten eruit waren gehaald, dat de begroting hoger was uitgekomen en dat we het werk dan niet gescoord hadden. Zo heeft ons onderbuikgevoel ons toch geholpen toen het keihard nodig was. Carmen Valk-Struik, hoofdredacteur INHOUDSOPGAVE Voorwoord – Praktijkervaring – 3 Je gebruikt je intuïtie meer dan je denkt – 4 Onderbuikgevoelens kosten miljoenen – 11 DACE katern – 12 Vijf vragen aan... Hein de Jong – 15 Column Young DACE professionals – Ontwikkel je onderbuik gevoel met de ervaring van anderen – 16 Interview: Pleitbezorgers van een bredere blik op basis van intuïtie – 18 Gevoelsmatig heel logisch – 24 Fry Zinnig – Waan Zinnig – 26 Achter Het Nieuws deel 1 – Hoe zorgen we bij stijgende inflatie voor actuele ramingen? – 28 Achter Het Nieuws deel 2 – Verdeel risico’s eerlijk over opdrachtgever en opdrachtnemer – 30 Getallen zijn waardeloos... – 32 ICEC World Congress – 34 00:0 3
4 Online Touch Home