Filius, increatus Spiritus Sanctus. […] 40. Haec est fides catholica, quam nisi quisque fideliter firmiterque crediderit, salvus esse non poterit. ongeschapen de Zoon, ongeschapen de Heilige Geest. […] 40. Dit is het algemeen geloof en als iemand dat niet oprecht en standvastig gelooft, zal hij niet behouden kunnen zijn. De westerse kerk is tot de dag van vandaag athanasiaans blijven denken en beschouwt men de drie zijnswijzen tezamen als de éne God. Later is in de geloofsbelijdenis het zogenoemde Filoque ingevoegd, luidende: “En in de Heilige Geest, die Heer is en levendmakend: die uit de Vader en de Zoon voortkomt.” (Et in Spiritum Sanctum, Dominum, et vivificantem: qui ex Patre Filioque procedit). Die zin dateert van 1014 en zou directe aanleiding vormen tot het “Grote Schisma” waarmee de oosterse kerk zich in 1054 zou afscheiden, omdat zij vond dat dit de geest onder de Zoon plaatste. Zo is er verdeeldheid ontstaan op grond van een volstrekt niet-Schriftuurlijke leer. Helaas zou dit fenomeen zich tot op de huidige dag blijven voordoen. Het zal de oplettende lezer niet zijn ontgaan dat alleen in citaten “Heilige Geest” met hoofdletters geschreven is en elders met kleine letters. De enige reden is dat wij de geest die van God uitgaat niet als een afzonderlijke zijnswijze van God zien. 4. Comma Johannaeum (tussen 300 en 400) Een berucht, maar inmiddels als volstrekt onbetrouwbaar door de mand gevallen argument voor het bestaan van de drie-eenheid van God, vormde eeuwenlang het comma Johannaeum. Daarmee wordt het zinsdeel in 1 Johannes 5:7-8 aangeduid, dat thans - behalve door de Room-Katholieke Kerk - als een niet authentieke invoeging uit de vierde eeuw wordt beschouwd. Feitelijk is het een kras staaltje van Schriftvervalsing, vermoedelijk daterend uit de dagen van de Ariaanse strijd en bedoeld om de bestreden “wezenseenheid” van de Logos (Johannes 1:14) te onderstrepen. 7 7 Komt als zodanig dan ook niet meer voor in de Griekse tekst van het 10
11 Online Touch Home