kostenplaatje, zodat zij minder uitstoot veroorzaken. 'Dit had voorkomen kunnen worden door eerder maatregelen te nemen en met een duidelijkere visie naar de toekomst te kijken’, zegt Marco. ‘In cafetaria kan ook al gekeken worden naar vetfilters in de frituurpan, zodat het vet veel langer meegaat en er veel minder afvalstoffen achterblijven in het vet’, voegt hij toe. POSITIEF COMMUNICEREN Marco hamert ook erg op positieve communicatie. Zodra je met betere frituurolie werkt kun je ook vertellen dat je olie gebruikt die beter is voor de gezondheid van je klanten. Daarnaast kun je als ondernemer laten zien dat je meer producten in je assortiment opneemt buiten de frituur om, zoals belegde broodjes. Dat gaat de negatieve klank van een snackbar langzamerhand verhelpen, aldus Marco. Zelf heeft Marco de eerste stappen jarengeleden genomen door geen plastic tasjes meer mee te geven en de sigaretten uit de schappen te halen. Ook snoepgoed en alcohol verkocht hij in een vroeg stadium al niet meer. ‘Dit zijn namelijk allemaal producten die ook in de supermarkt liggen en het heeft geen meerwaarde als ik ze ook verkoop.’ AFBREEKBAAR MATERIAAL 'De producenten die op dit moment duurzaam en afbreekbaar verpakkingsmateriaal leveren, lopen er binnenkort ook weer tegenaan dat ze een verduurzamingsslag moeten maken. Nederlanders vinden lokale herkomst steeds belangrijker, maar wat betreft verpakkingen is dat altijd wat lastiger. Daarnaast is de herkomst vanuit verre bestemmingen wat eerder gehuld. De oorspronkelijke afkomst is moeilijk te traceren, met ook praktijken als kinderarbeid in het achterhoofd’, zegt Marco. Wel voegt hij hieraan toe dat er in Nederland al een aantal partijen in staat zijn om uit vezels als gras en hennep afbreekbare verpakkingen te maken. Houten pallets worden op dit moment bijvoorbeeld al vervangen door recyclebaar materiaal. Je ziet dat het binnen de hele branche opschuift en dat de criteria voor producten al worden aangescherpt. De eerste golf is volgens Marco daarmee geweest. Hij denkt ook dat als je als ondernemer nu dus instapt en aanpassingen maakt, je meer toekomstbestendig bent dan wanneer je een afwachtende houding aanneemt. "Je moet het vooral durven om anders te denken" 67
68 Online Touch Home