PARTICIPATIE Hoe participatie in Súdwest-Fryslân voor betere plannen zorgt Het woord ‘participatie’ horen we steeds vaker. Maar wat betekent het precies? Het is een Frans leenwoord dat ‘deelnemen’ betekent. In de praktijk gaat het om betrokkenheid: een proces waarin mensen actief meedenken, invloed uitoefenen en soms ook meebeslissen over zaken die hen aangaan. Het doel? Iedereen een stem geven, zodat besluitvorming beter onderbouwd is en meer perspectieven omvat. Sinds de invoering van de Omgevingswet in januari 2024 is participatie niet langer vrijblijvend. De wet verplicht overheden om burgers, bedrijven en organisaties vroegtijdig te betrekken bij beslissingen over de leefomgeving. Daarbij wordt benadrukt dat participatie verder moet gaan dan inspraak alleen; het moet gebaseerd zijn op samenwerking en dialoog. Bovendien schrijft de wet voor dat ook kwetsbare groepen in de samenleving betrokken moeten worden. Al een aantal jaren zijn Rosemarie Klapwijk en Berber Dedden vanuit Frisoplan aan de slag met het thema participatie, samen met collega’s en adviseurs. In dit artikel vertellen zij meer over participatie en hoe dit binnen Frisoplan wordt aangepakt en wat daarbij hun ervaringen zijn. WAAROM PARTICIPATIE WERKT Rosemarie en Berber: “Goed uitgevoerde participatieprocessen brengen tal van voordelen met zich mee. Het creëert draagvlak, zorgt voor meer transparantie, voorkomt misverstanden en leidt tot minder conflicten. Besluiten zijn daardoor beter onderbouwd en daarna sneller uitvoerbaar. Onderzoek toont zelfs aan dat participatieprocedures leiden tot minder bezwaarzaken bij de Raad van State. Dat maakt het een krachtige manier van werken voor zowel overheden als ontwikkelaars, want het leidt tot plannen die beter aansluiten op de behoeften van alle betrokkenen.” “Maar participatie kent ook uitdagingen. Het zogenaamde NIMBYfenomeen (Not In My Backyard) is daar een voorbeeld van. Hoe goed je proces ook is, weerstand blijft een obstakel als je iemands leefomgeving verandert. En dat is begrijpelijk! Als professional handel je vanuit een visie op een locatie, de woningbouwopgave of een bestemmingsplan dat mogelijkheden biedt, maar inwoners hebben hier vaak weinig boodschap aan. ‘Kan dit niet op een andere locatie?’of ‘Waarom hier?’ krijgen we regelmatig van omwonenden te horen.” KERNPUNTEN DIE OP HET THEMA BINNEN DE OMGEVINGSWET WORDEN VOORGESCHREVEN ZIJN: - Vroegtijdig betrekken van burgers en belanghebbenden al tijdens de voorbereidingsfase - Meer ruimte geven voor initiatieven van de gemeenschap - Het gaat niet alleen om inspraak maar nog belangrijker: samenwerking en dialoog - Er gelden nog steeds formele inspraakprocedures - Vergeet niet om de kwetsbare groepen te betrekken
47 Online Touch Home