Algemeen vinden over circulariteit. Een van de belangrijkste aspecten is hierboven al even benoemd: flexibiliteit, het kunnen wijzigen naar gelang de bewoner. Dit betekent niet alleen wijzigen van gezin op gezin, maar ook van of naar commerciële ruimte of parkeerruimte. Een voorbeeld: als allerlei kenmerken van de verschillende (functionele) mogelijkheden worden gecombineerd kom je op, voor de Nederlandse markt, gekke afmetingen uit. Denk bijvoorbeeld aan een skelet dat gebaseerd is op drie parkeerplekken, dit is 2,5m breedte bij haaksparkeren. Dat is 7,5m breedte, een beukmaat welke voor een commerciële ruimte ook genoeg flexibiliteit oplevert, je kunt er zelfs meerdere koppelen. Diezelfde diepte zal waarschijnlijk ook genoeg lichtinval mogelijk maken. Immers een woning is nu vaak 5,4m bij een diepte van 9m. Maar wat als je dit mee verschuift met de 7,5m en een plattegrond van 7,5x7,5m creëert? Wat voor ontwerpen kunnen we dan maken? Ga los! Een oplossing om de woningen betaalbaar te houden is om de beukmaat kleiner te maken. De vraag is dan of je hiermee echt een meerwaarde creëert voor in de toekomst. Welke andere functies kunnen er in die afmetingen (bijvoorbeeld bij een beukmaat van 4m) plaats vinden? Een andere oplossing is verdichting. Verdichting met wolkenkrabbers, dat staat niet in een dorpje van 10.000 inwoners. Maar, waar zijn bijvoorbeeld de onder/bovenwoningen gebleven? En hoe kunnen we zorgen dat de bovenwoning nog steeds voorzien is van een fijne buitenruimte? Dat is een van de kenmerken die Nederland zo typeert: we willen allemaal een tuintje. Ga los, laat je creativiteit gaan! Het antwoord is en zal altijd afhankelijk blijven van de klant. Maar als we blijven bouwen zoals we dat altijd gedaan hebben, zullen we over 50 jaar oogsten wat we nu oogsten. Samenwerking Bij het NIBE wordt samengewerkt met ontwerpers, ontwikkelaars en producten om circulariteit en toekomstbestendigheid in te bouw te verankeren. Dit doen wij zowel voor de nieuwbouw als voor monumenten. Dus ik moedig iedereen aan om eens anders te gaan nadenken over de woningvoorraad van Nederland zoals deze nu is en hoe deze kan zijn met oog op de complexe vraagstukken die heersen. Kijk daarbij af van de gebouwen die de tand des tijds hebben door staan en combineer de eigenschappen waarvan de Nederlandse demografie vindt dat deze waarde hebben. Het Voermanmuseum in Hattem, waar NIBE een DUMO-keuring heeft uitgevoerd en tevens een voorbeeld van bouw welke aan de buitenkant weinig is veranderd, maar aan de binnenkant diverse functies heeft gekend. Bouwen in het Oosten 51
52 Online Touch Home