32 Uit de oude doos Bevrijding in 1813 De Russen kwamen door Achtkarspelen - Troebelen in Surhuisterveen Te Surhuisterveen dreigde in de dragen die volgden alles in verwarring te geraken. We lezen daarover in het “Gednktboek 1813” op pag. 346 het volgende: Van ouds stond dit dorp bekend als een broeinest van godsdiens�ge poli�eke twisten. Gereformeerden en Mennisten, Oranjeklanten en Keezen (patrio�en) stonden er feller dan ergens in Friesland tegenover elkaar. En toen begin december 1813 het alles Oranje was wat de klok sloeg (langzamerhand werd de Oranjepar�j groter en roeriger), moesten vooral de meer gegoede patrio�en van weleer het ontgelden. Maire Bonhomme van Surhuizum had een zware taak. Hij mocht vermanen, waarschuwen of dreigen, niets hielp. De gemeentebode en veldwachters, die met het overbrengen van de orders belast werden, kregen overal kwaad bescheid en vervulden met een bezwaard hart hun dienst. Als zij een heethoofd op het gemeentehuis in Surhuizum ontboden, kwam hij eenvoudig niet. En toen Klaas Rudmers van der Veen in zijn kwaliteit als deurwaarder wenste door te gaan met het innen der belas�ngen, wilde men hem doodslaan. Ook hadden de Mennisten het hard te verantwoorden. Men hield hen voor minder Oranjegezind en nu moest de “Vermening” er onder. Vooral had men het gemunt op Jan Reinders Hulshoff, een der aanzienlijkste doopsgezinden, lid van de municipalen raad der Gemeente. Zaterdagavond 11 december zat zijn huisgezin vreedzaam bij de haard, in gezelschap van de predikant der Doopsgezinde gemeente, Ynse Ypes Reen en diens vrouw, toen zijn protseling werden opgeschrikt door de komst van een bende rustverstoorders. Zijn sloegen op de vensters en een stem voor de deur riep: “Jan Reinders, waar zijt gij?”. Meteen volgde een zware bons op de deur. Daar het hoofd van het huisgezin uit was, ging zijn vrouw met een paar zoons naar de deur, waar ze Geert Sipkes de Vries en Johannes Harmens van der Veen zagen staan. Zij vroegen hun: “Wat wilt gij?”. Geert Sipkes antwoordde: “Waar is Uw vader, die moet er uit! Hij hee� gezegd tegen mijn vrouw, dat ik een rebelmaker was tegen het huis van Oranje en dat ik geen wacht wilde doen”.
33 Online Touch Home