empathische overheid aan de mensen om wie het gaat is cruciaal.’ Om daar onmiddellijk aan toe te voegen: ‘Dat is natuurlijk wel iets anders dan automatisch hun wensen inwilligen. Ik zeg weleens: een ambtenaar moet buiten “nee” kunnen verkopen en binnen een “ja” kunnen forceren. Dat is een vaardigheid waar niet iedereen over beschikt.’ integraal werken Mede daarom ontwikkelt de gemeente Alphen aan den Rijn stevig door. ‘Onder de noemer Organisatie van de toekomst gaan we naar een nieuwe manier van werken. We zetten bewuster in op integrale opgaven. Tot voor kort was Alphen aan den Rijn, zoals veel gemeenten trouwens, heel sectoraal ingericht. Dat had als nadeel dat ik soms managers aan tafel had zitten die verzuchtten: “ik word nergens bij betrokken”. Door meer dwarsverbanden aan te brengen, zorg je ervoor dat die betrokkenheid wél ontstaat.’ niet alweer Pietje Toen Peter Derk een oproep deed binnen de organisatie wie er allemaal wilden meedenken over deze nieuwe aanpak, meldden zich 80 enthousiastelingen. ‘De behoefte wordt blijkbaar breed gevoeld’, lacht hij. ‘We zetten nu een gemeente neer waarin mensen veel meer op competentie en interesse op klussen worden ingezet. Wat er dan gebeurt, is heel fascinerend. In het begin meldden zich voor projecten vooral nog de “usual suspects”, maar inmiddels zie je dat zich andere collega’s melden en niet ‘alweer Pietje’. Wat dat brengt? Heel veel energie, dat in de eerste plaats. Maar ook: leren door te doen, met alle vraagstukken die het ook weer oplevert; zoals wat doe je met het werk dat een collega achterlaat die inschrijft voor een nieuwe klus? En daar ook kwetsbaar in mogen zijn. Je hoeft niet alles vooraf te hebben dichtgetimmerd. Het enige waar ik op hamer is dat er wél resultaat moet zijn. Als zich gaandeweg problemen aandienen, kun je ook dan kijken hoe je ze oplost.’ stip op de horizon Peter Derk is ervan overtuigd dat een gemeente die anders werkt beter bestand is tegen de opgaven van de toekomst. ‘En dat zijn er veel. Ze hebben bovendien allemaal met elkaar te maken. Door meer te verknopen, en door ruimte te geven aan de stem van de inwoner hoop ik ook een beetje los te komen van de waan van de dag, die altijd veel tijd en energie vraagt. Het is superbelangrijk om ook ruimte te houden voor de stip op de horizon. Soms is het goed om een stapje naar achteren te doen en je af te vragen: wat zijn we eigenlijk aan het doen? Werken we nog wel volgens de bedoeling? Als je dat als organisatie in het oog houdt, is het ook eenvoudiger om als dat nodig is op zeker moment te escaleren. En te zeggen: zo gaan we het doen. Daar is iedereen bij gebaat: het bestuur, de ambtenaren én de inwoner.’ Dit interview is verschenen in augustus 2020 Peter Derk Wekx de overheid moet haar burgers weer gaan zien | 37
38 Online Touch Home