alen buiten het polyester, zoals hout en schuim, die dienen in de voorbewerking er grof uit te worden gesorteerd om de afvalstroom geschikt te maken voor invoer in de recyclingfabriek. Dat kan door demontage, handpicking, knijpen of shredderen. De claim is dat de achtergebleven fracties dan zo beperkt zijn dat dit voor het proces van pyrolyse niets uitmaakt. Een belangrijke stimulans voor de ontwikkeling van circulaire verwerkingstechnieken voor composiet materiaal is dat windmolenwieken een levensduur hebben van gemiddeld zeven tot tien jaar. Die wieken zijn ook gemaakt van composiet (polyester/carbon) en moeten op een verantwoorde wijze worden verwerkt. Daarmee wordt het aanbod en dus ook de ‘business case’ voor partijen veel interessanter. Emulsified thermoplastic engineering Dit is een techniek waarbij verweekt polystyreen wordt gemengd met gemalen polyester/glasvezel. Van dit materiaal wordt vervolgens een thermoplastic gemaakt, een technopolymeer. Dit materiaal is geschikt voor recycling en de claim is dat de eigenschappen van dit materiaal vergelijkbaar zijn met ‘virgin’ glasfiber. In het proces is geen toevoeging nodig van nieuwe grondstof. Of deze techniek al daadwerkelijk wordt toegepast moet verder onderzocht worden. Refit Een goede manier om een afgedankt vaartuig te recyclen is het opnieuw in gebruik te nemen. Door het refitten van een jacht kan dit weer jaren mee en wordt sloop uitgesteld. Wel zullen er nieuwe materialen moeten worden toegevoegd om het geheel weer op een verantwoorde wijze aan de gevraagde producteigenschappen te laten voldoen. Er is geen onderzoek bekend naar het milieu-effect hiervan. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de complexiteit en het belang van een dergelijk onderzoek. Vernietiging Verreweg de meeste FRP-boten die nu voor sloop worden aangeboden worden ‘gescrapped’ en verbrand of gestort. In het derde en laatste deel van deze serie artikelen over duurzaamheid wordt stilgestaan bij de mogelijk32 heid een model te ontwikkelen om de verwerking van ‘end of use’ boten op een levensvatbare manier te organiseren. Het derde deel verschijnt in het volgende HISWA Magazine. Wil je reageren op dit artikel? Stuur dan een mail naar m.steenhoff@hiswarecron.nl. Bronnen: 1) A life cycle approach for clear blue boating, 2009 2) Interview Arjen Varekamp, NOWIT 3) End of Life boten in Nederland, Waterrecreatie Advies, 2015 4) ICOMIA-publicatie, 2020 Polyester pyrolyse testopstelling (Foto: AM-P Groep). De cijfers Hoeveel boten komen er jaarlijks aan het einde van hun levensloop en in de ‘afdankfase’ terecht? In Nederland is op basis van een onderzoek uit 2014 de schatting dat per jaar 1.200 boten slooprijp zijn van de 154.000 die in de Nederlandse jachthavens liggen, in combinatie met boten die in sloten en kanalen liggen. Verder liggen er in Nederland naar schatting nog circa 100.000 boten op de wal die niet meer worden gebruikt en die nog niet zijn gesloopt. Het grootste deel van deze boten zijn gebouwd van polyester.(3) In Europa zijn naar schatting zes miljoen boten kleiner dan 24 meter waarvan 1%-2% per jaar ‘end of use’ raken. Dat zijn rond de 80.000 boten per jaar die verwerkt moeten worden. Van dit potentieel worden echter maar 2.000 boten gerecycled.(4) HISWA MAGAZINE 3
33 Online Touch Home